Class notes
Notities hoorcollege 3 inleiding constitutioneelrecht
- Course
- Institution
- Book
Aantekeningen van HC3, zeer uitgebreid. Mijn eindpunt was een 7.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
1 review
By: meintjeaddotey • 2 year ago
Seller
Follow
lisaelmanai
Reviews received
Content preview
Regeringsstelsels en machtenscheidingconstitutioneel recht
HC 3
I. verhoudinding tussen regering en volksvertegenwoordiging
Verschil tussen een regeringsstelsel/ - vorm van een staatsvorm
Een regeringsstelsel/ - vorm van een staatsvorm heeft betrekking op de horizontale verhouding tussen
regering en parlement.
Een staatsvorm heeft betrekking op de verticale verhouding of bevoegdheden tussen hogere en lagere
overheden (centraal vs. Decentraal niveau of federaal vs. Deelstatelijk niveau)
conventionele stelsel
eenheid van macht: monisme
monisme is de verhouding tussen het parlement (volksvertegenwoordiging) en de regering. er is
een eenheid van macht, alle macht ligt bij de volksvertegenwoordiging.
volksvertegenwoordiging = hoogste orgaan van wetgeving en uitvoering
De volksvertegenwoordinging/ parlement is het hoogste orgaan, zij heeft alle macht in zaken
wetgeving en uitvoering. Er is dus inprincipe geen machtenscheiding
regering = ondergeschikt; ‘dagelijks bestuur’
de regering (de uitvoerende macht) is ondergeschikt aan de wetgevende macht (het parlement).
Dus wat de regering eigenlijk doet is het voorbereiden en uitvoeren van de besluiten die de
volksvertegenwoordiging beslist.
zwitserland vertoont een belangrijke monistische trekjes
presidentiele stelsel
- (strikte) machtenscheiding tussen parlement en regering: dualisme
In dit stelsel is er een duidelijke strikte scheiding tussen de wetgevende macht (parlement) en de
regering (uitvoerende macht) aan de andere kant = dualisme
Dualisme betekend dat zowel de wetgevende macht als de uitvoerende macht hebben eigen
autonome bevoegdheden. Er is geen sprake van ondergeschiktheid.
Ze hebben niet alleen eigen autonome bevoegdheden maar ook een direct democratische
legimitatie.
Waarom?
Het parlement (volksvertegenwoordiging) wordt verkozen, maar de president wordt ook
rechtstreeks verkozen. Dus ook de president kan zeggen dat hij zich gesteund voelt door de
meerderheid van de bevolkking. Dit is een belangrijke legimititeitsbasis voor eigen
bevoegdheden.
, - Verkozen volksvertegenwoordiging en staatsoofd (president, die regering vormt)
De president is degene die in principe zijn eigen regering kan vormen. De president van amerika
heeft goedkeuring nodig van zijn senaat om zijn minister te benoemen maar kan wel zijn
ministers zonder reden ontslaan. De ministers zijn eigenlijk adviseurs van de president. Die
ministers leggen enkel een verantwoordiging af voor de president, niet ten aanzien van het
parlement. In nederland legt de regering, minister en ministerpresident verantwoording af aan
het parlement (kamer)
- Geen vertrouwensrelatie
Er is geen vertrouwensrelatie tussen de regering en het parlement. De vertrouwensregel
betekend dat de regering, de uitvoerende macht, verantwoording moet afleggen aan het
parlement. Dat de parlement een controle kan uitoefenen op de regering. in een presidentieel
stelsel is dit niet het geval.
Parlementair stelsel
- Gedeelde macht: gematigd dualisme/ getemperd monisme
Een mengvorm tussen monisme (eenheid van macht) en dualisme (scheiding van macht). Dat
betekend dat er in het parlementair stelsel een spreiding is van macht, een gedeelde macht
tussen de parlement en de regering. dat betekend dat we kunnen zeggen dat bepaalde landen
getemperd dualisme/ monnisme hebben.
o Samenwerking en controle tussen UM (regering) en WM (regering en parlement)
Checks and balance de wetgevende en de uitvoerende macht moeten samenwerken.
- Regering: vertrouwen van verkozen volksvertegenwoordiging
Der regering moet het vertrouwen hebben van de meerderheid in het parlement van de
volksvertegenwoordiging. Vandaar dat de regering in een parlementair stelsel die niet wordt
verkozen, slechts indirecte/onrechtstreekse democratie legimititeit heeft. Omdat zij vertrouwen
moet hebben van het parlement, omdat zij verantwoording moet afleggen aan het parlement en
dat dus het parlement een democratische controle kan uitoefenen op die regering (uitvoerende
macht)
- Staatshoods: beperkt macht: regeringsleider
De staatshoofd heeft meestal een heel beperkt macht. De staatshoofd is inprincipe niet de
regeringsleider. Maar dus de regeringsleider moet verantwoording afleggen aan het parlement,
en moet het vertrouwen hebben van een meerderheid in het parlement.
Het verenigd koninkrijk & nederland als voorbeeld
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lisaelmanai. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.24. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75057 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now