Summary
Samenvatting Ondernemingsrecht begrepen - hoofdstuk 2
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting van het boek ondernemingsrecht begrepen van Peter Enthoven.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
sofiaek
Content preview
Samenvatting hoofdstuk 22.2 ✓ kan de betekenis van vrijheid van vereniging uitleggen.
Artikel 8 van de Grondwet luidt: ‘Het recht tot vereniging wordt erkend. Bij de wet
kan dit recht worden beperkt in het belang van de openbare orde.’
Het begrip vereniging in deze bepaling moet ruim worden opgevat. Ook andere
samenwerkingsverbanden en rechtspersonen vallen eronder. Het grondrecht
biedt burgers met gedeelde interesses of opvattingen de gelegenheid
gezamenlijke activiteiten te ontplooien. Een groep mensen zou als
vrijetijdsbesteding een motorclub kunnen oprichten, anderen willen misschien
een religieuze gemeenschap of politieke groepering beginnen.
De organisatie hoeft volgens de omschrijving geen rechtspersoonlijkheid te
hebben, maar als ze wil deelnemen aan het rechtsverkeer dan heeft ze die wel
nodig, bijvoorbeeld om een bankrekening te kunnen openen of om ovk te sluiten.
Als de uitoefening van dit grondrecht zou vereisen dat het alleen kan worden
uitgeoefend nadat een rechtspersoon is opgericht, dan wordt een onwenselijke
barrière opgeworpen. Om deze reden kent de wet de mogelijkheid dat een
vereniging bestaat, zonder bij notariele akte te zijn opgericht. De laagdrempelige
totstandkoming is een vereiste om het grondrecht goed tot recht te laten komen.
Artikel 8 van de Grondwet behoort tot de klassieke grondrechten. Dit recht faciliteert andere
grondrechten, zoals de vrijheid van meningsuiting en godsdienstvrijheid. Beperking van het
recht moet daarom zeer terughoudend worden toegepast want het kan onbedoeld ook
beperking van andere grondrechten tot gevolg hebben. Verenigingsvrijheid zou echter ook
de basis kunnen zijn om activiteiten te ontplooien die in strijd zijn met de openbare orde en
veiligheid. Het artikel maakt daarom beperking van het grondrecht mogelijk als dit in het
belang van de openbare orde is. Dit laatste is alleen mogelijk wanneer dat gebeurt bij
formele wet; alleen de regering en de Staten-Generaal gezamenlijk kunnen een wet in
formele zin maken.
Een voorbeeld hiervan is artikel 2:20 BW dat bepaalt dat de rechter een vereniging waarvan
de werkzaamheid of doelstelling in strijd is met de openbare orde verboden verklaart en
ontbindt. Dit is een zeer ingrijpende maatregel omdat daarmee burgers de mogelijkheid
wordt ontnomen om in groepsverband deel te nemen aan het rechtsverkeer, religieuze
gevoelens te uiten of om politieke invloed te verkrijgen.
Voorbeelden: Een voorbeeld van een verboden (informele) vereniging betreft de Hells
Angels Motorclub.1 Een voorbeeld van een verboden politieke vereniging is CP’86.
,2.3 ✓ kan de vereisten bij oprichting van een vereniging met volledige rechtsbevoegdheid
en haar inschrijving in het handelsregister benoemen.
Verenigingen bestaan er in vele soorten en maten. Voorbeelden zijn:
Sport- en vrijetijdsvereniging: bijv voetbalvereniging.
Vereniging voor belangen van bepaalde groepen: NVM, vereniging Hogescholen
Vakverenigingen: FNV
Werkgeversverenigingen: VNO-NCW
Politieke partijen:
Studentenverenigingen:
De ledentallen van de verenigingen variëren van enkele tientallen bij de plaatselijke
winkeliersvereniging tot honderdduizenden bij de ANWB. Vaak zijn de bestuurders
vrijwilligers, maar er is niets op tegen om bij grote verenigingen de bestuurders financieel te
belonen voor hun werkzaamheden.
Bij sommige verenigingen, zoals de ANWB en Amnesty International, kan iedereen toetreden
als lid, terwijl studieverenigingen een besloten karakter hebben. Ook dit geeft de
verscheidenheid van verenigingen aan. Wat de vereniging gemeen heeft met de in hoofdstuk
5 te bespreken stichting is dat het doel veelal charitatief of ideëel is. Beide rechtspersonen
kunnen daarnaast een onderneming drijven. Dat resulteert dan in een commerciële
vereniging of commerciële stichting. Zo zal de kantine van de tennisvereniging vaak geld
opleveren dat aan het doel van de vereniging kan worden besteed. Winst maken is voor de
vereniging en de stichting niet verboden; het mag echter bij een vereniging niet onder de
leden worden verdeeld (art. 2:26 lid 3 bw) en door een stichting in het beginsel niet aan iets
ander dan het statutaire doel worden besteed (art. 2:285 lid 3 bw).
Er zijn ook verschillen tussen vereniging en stichting. Een stichting heeft een ledenverbod,
terwijl het hebben van leden voor een vereniging juist een wezenskenmerk is.
Leden in een vereniging hebben zeggenschapsrechten waardoor deze rechtspersoon in
beginsel een democratisch karakter heeft.
De stichting mist dat karakter en dat is ook vaak juist de reden om voor de stichting te
kiezen.
Soms stelt het democratisch karakter van een vereniging bar weinig voor doordat
de statuten nogal autocratische trekken vertonen, of doordat de leden het bij
algemene (leden)vergaderingen en masse laten afweten. In dergelijke gevallen
gaat een vereniging feitelijk op een stichting lijken, terwijl zij toch onder de
wettelijke omschrijving van de rechtsvorm vereniging valt. Ontbinding door de
rechter op grond van artikel 2:21 lid 1 aanhef en onder c BW is dan niet aan de
orde.
, Doel
De vereniging is een samenwerkingsvorm voor een door de oprichters aangegeven
doel. Het is een rechtspersoon met leden, lezen we in artikel 2:26 lid 1BW. De
statuten van de vereniging bevatten de formulering van het doel.
Oprichting
De oprichting van een vereniging is een meerzijdige rechtshandeling, zegt
artikel 2:26 lid 2 BW; de handeling moet dus door twee of meer personen
worden verricht. De oprichters hoeven zelf geen lid te zijn. Er moet wel vanaf het
begin ten minste één lid zijn, want een vereniging wordt ontbonden door het
geheel ontbreken van leden (art. 2:19 lid 1 onder d BW). Een vereniging met één
lid kan blijven bestaan. Als de oprichters willen dat de vereniging volledige
rechtsbevoegdheid heeft, dan dient zij bij notariële akte te worden opgericht. Dat
heeft voordelen ten opzichte van een vereniging die beperkt rechtsbevoegd is,
bijvoorbeeld doordat de bestuurders in beginsel niet aansprakelijk zijn voor
rechtshandelingen ten behoeve van de vereniging.
Statuten
De statuten van een volledig rechtsbevoegde vereniging hebben ten minste de
volgende inhoud:
- de naam van de vereniging en
- de gemeente waar zij haar zetel heeft,
- het doel van de vereniging,
- de verplichtingen die de leden tegenover de vereniging hebben of de wijze
waarop zodanige verplichtingen kunnen worden opgelegd
- de wijze van bijeenroeping van de algemene vergadering,
- de wijze van benoeming en ontslag van bestuurders en de bestemming
van een batig saldo van de vereniging in geval van ontbinding (art. 2:27 lid 4 BW).
Een vereniging kan haar statuten wijzigen door een besluit van de
algemene vergadering (art. 2:42 lid 1 BW). Deze wijziging treedt bij de volledig
rechtsbevoegde vereniging pas in werking nadat hiervan een notariële akte is
opgemaakt (art. 2:43 lid 5 BW).
Titel 2.2 BW geeft de vereniging veel mogelijkheden om in de statuten eigen
regels te maken doordat de bepalingen de vorm hebben van: ‘Tenzij de statuten
anders bepalen, …’.
Voorbeeld: Zo luidt artikel 2:37 lid 1 BW: ‘De bestuurders worden uit de leden
benoemd. De statuten kunnen echter bepalen dat …’. De statuten kunnen dus
worden toegesneden op de wensen van de vereniging. Dit is passend binnen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sofiaek. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.89. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
72042 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now