Beweging
Nieuw leerplanconcept: ZILL
Het ontwikkelveld: motorische en zintuiglijke ontwikkeling (MZ)
Geest en lichaam zijn met elkaar verbonden.
Met ons lichaam drukken wij ons uit, communiceren wij, komen we tot leren en leven.
Ontwikkelthema’s:
- Zintuigelijke ontwikkeling: ik kan mijn zintuigen optimaal gebruiken
Toenemende mogelijkheden van het gebruik van de zintuigen. Het gaat over zien, horen,
voelen, proeven, ruiken en aanvoelen.
- Lichaams- en bewegingsperceptie: ik ken mijn lichaam en beschik over een goede
lichaamscoördinatie
bewust worden van hun lichaam. Evenwicht kunnen bewaren en ze lichaamsassen, lichaams
verhouding en hun lateraliteit aanvoelen en hanteren.
- Omgaan met bewegingsruimte- en tijd: ik kan mijn bewegingen afstemmen op tijd
en ruimte
Kunnen ze vlot omgaan met plaats, richting, afstand en bewegingsbanen van personen en
voorwerpen. Bv: lln. Op de juiste plaats staan voor bal te pakken.
- Groot-motorisch bewegen: ik beweeg vlot en behendig
Grote delen van het lichaam tegelijkertijd of opeenvolgend bewegen.
- Klein-motorisch bewegen: manipulatieve handelingen en functionele grepen.
Spraak en gezichtsmotoriek en schrijf vloeiend.
Handmotoriek er gaat ook aandacht naar de beheersing van spraak en gezichtsmotoriek.
Bewegingsmomenten (pg 18 – 59)
Aanleiding zijn om te werken aan persoonsgebonden doelen.
1) Kennismaking – Sociale interactie
Zorgen voor een warme, ontspannen sfeer.
2) Energie – Fysieke paraatheid
Spelvormen die de hart en longfuncties aanspreken.
3) Coördinatie – Lateraliteit – dissociatie
Coördinatie = harmonisch en economisch samenwerken van spieren, zenuwen en zintuigen
om doelgerichte, stabiele bewegingsacties en snelle aangepaste reacties tot
stand brengen.
Voor optimale samenwerking dienen volgende aspecten in acht te worden genomen:
Een juiste krachtmaat
Een juiste spierkeuze
Een vlot wisselspel tussen spierspanning en ontspanning voor een goede motorische
aanpassing
Lateraliteit = zegt iets over de functionele ongelijkheid van 2 symmetrische lichaamsdelen.
Het proces dat leidt tot lateraliteit wordt lateralisatie genoemd.
Dissociatie = samengaan van bepaalde natuurlijke bewegingen bewust doorbreken en er
een nieuwe, onnatuurlijke beweging van maken.
, 4) Concentratie – zintuigelijke gewaarwording – reactiesnelheid
Zijn spellen waarbij het waarnemen via de verschillende zintuigen aan bod komt.
Waarom kunnen we zintuigen koppelen aan concentratie?
Kinderen worden regelmatig overprikkeld. Willen we geconcentreerd zijn dan moeten we
ons vooral goed kunnen focussen. Focus lukt vooral goed wanneer er weinig afleiding is of
stoorzenders. In de klas moeten kinderen bijvoorbeeld luisteren (auditief) naar de uitleg
terwijl er woorden aan bord komen (visueel) en moeten ze noteren (tactiel. Er worden hier 3
zintuigen gebruikt.
5) Relaxatie – ademhaling
Stiltespellen zijn spellen waarbij we zelf inwendig stil proberen te worden zonder storende
gedachten of gevoelens.
6) Lichaamshouding – rugscholing
Doe aan sport
Buig bij het bukken door de knieën
Draag je boekentas op je rug
Je boekentas weegt niet meer dan één tiende van je lichaamsgewicht
7) Lichaamsbewustzijn – lichaamsgevoel
Hierbij word je bewust van de verschillende lichaamsdelen en hun respectievelijke
bewegingsmogelijkheden.
8) Fijne motoriek
Hierbij worden vaardigheden geoefend of uitgevoerd met de extremiteiten van het lichaam
zoals polsbewegingen, hand en vingerbewegingen, enkelbewegingen, voet en teenbeweging
9) Muzikale ontwikkeling
10) Bewegingsexpressie
Uitbeelden van personen, beroepen, dieren
Dansexpressie
Mime, pantomime
11) Taal
12) Wiskunde
13) Afscheid nemen
Bewegingsthema’s
Wat is motorische basisvorming:
De kinderen komen dus op de kleuterschool met hun eigen bewegingsnatuur (= motorische
basisvaardigheden waarover zij reeds beschikken). Deze basisvaardigheden kunnen
natuurlijk nog sterk uitgebreid worden. Basisvaardigheden worden door herhaling
geautomatiseerd. Hierbij bevinden we ons in niveau 1 ervaren.
Bewegingscultuur:
Het kind doorloopt nog 2 niveaus na het niveau van het ervaren.
- Het niveau van begripsvorming
- Het niveau van toepassen
Het lagere schoolkind bewust maken van zijn bewegingen door ze te doen nadenken over
die bewegingen.
Het derde niveau is het beheersen wordt intentioneel motorisch geleerd. Nu leert het kind
technische, specifieke vaardigheden. Speelt zich af op het einde van de lagere school.
, Didactiek bij bewegingsthema’s
We hebben altijd 3 onderwijsstijlen:
- Open = kinderen hebben veel vrijheid (vooral bij kleuters)
Aanbieden van een vrije activiteit zonder opdrachten.
- Halfopen = leerkracht en kinderen zijn actief
Er wordt beroep gedaan op de creativiteit van de kinderen.
Bv: “jan, wat deed jij allemaal met het zwaailint?”
- Gesloten = duidelijk omschreven opdracht.
Bv: “je gooit de pittenzak over de bank met je linkerhand.”
Organisatievormen:
Bewegingshoeken/ posten
Bewegingsomloop
Vrije opstelling van de kinderen of materiaal
Gestructureerde opstelling van de kinderen
Bewegingsverhaal
Bewegingsomloop Voordelen: Nadelen:
KANSEN TOT VERSCHILLENDE
ZELFORGANISATIE OPDRACHTEN AAN
VERSCHILLENDE
ZELF BEPALEN VAN TOESTELLEN SOMS
TEMPO VAN UITVOEREN MOEILIJK TE
EN DE WIJZE VAN ONTHOUDEN
UITVOEREN
OPSTOPPINGEN
Bewegingshoeken/posten Voordelen: Nadelen:
LEREN IN KLEINE GROEP INDIEN HOEKEN NIET
WERKEN ALLEMAAL EVEN
UITNODIGEND, SNELLER
VERSCHILLENDE KANS OP
VAARDIGHEDEN/TOESTELLEN CONCENTRATIEVERLIES
TEGELIJK+ GEDURDENDE
LANGERE TIJD (tov bijv.
bewegingsomloop)
IN KLEINERE GROEPJES IS
GEMAKKELIJKER
OPDRACHTEN TE GEVEN bijv.
ind. Differentiatie.
Veiligheid:
Maak duidelijke afspraken en treed streng op bij het niet naleven ervan
Probeer gevaarlijke situaties te voorkomen
Controleer de toestellen of ze veilig en goed zijn opgesteld
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller emmadekeyser. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.38. You're not tied to anything after your purchase.