KL 4-2.3 Kennistoets 1 Samenvatting
3.3 Ontwikkeling basisschoolkind
Het basisschoolkind kent de fase van de kleuter (4-7 jr), het jonge schoolkind (7-9 jr) en het oudere
schoolkind (tot 12 jr).
Grof motorische ontwikkeling
Het vele oefenen met grove en fijne motorische bewegingen heeft als resultaat dat kleuters vanaf
hun vijfde jaar kunnen fietsen zonder zijwielen, hinkelen en een bal gooien en vangen (ook
bovenhands). De kleuter imiteert en maakt gecompliceerdere bewegingen als draaien en springen
tegelijkertijd. Rond het vijfde tot zevende jaar is de handvoorkeur duidelijk. Het jonge
basisschoolkind kan alle motorische bewegingen maken.
Fijne motoriek en schrijven
De pengreep heeft zich bij de kleuter ontwikkeld. Het kind houdt een pen vast tussen duim en
wijsvinger en kleurt binnen de lijntjes. De kleuter schrijft nog grove blokletters maar het
basisschoolkind is in staat aan elkaar te schrijven.
Voor leren schrijven is kruisen van de middellijn belangrijk. Dit betekent dat een rechtshandig kind
links op het papier begint en doorschrijft tot aan de rechterkant. Een kind dat daar nog moeite mee
heeft, neemt de pen met de linkerhand over of schrijft alleen op de rechterkant van het papier. De
hersenhelften werken nog niet voldoende samen, zodat starten met schrijfonderwijs nog niet zinvol
is.
Cognitieve ontwikkeling
Kleuters denken nog onlogisch. Het jonge basisschoolkind redeneert en denkt logischer, vooral als er
concreet materiaal is. Het bekijkt situaties van verschillende kanten.
Wanneer dit begrip ontwikkeld is, zijn kinderen in staat tot objectconservatie. De concreet-
operationele fase (fase 3 van Piaget), die duurt tot ongeveer elf jaar, is begonnen. De kleuter beseft
wat wel en niet mag. Het geweten begint zich te ontwikkelen: hij weet wat de norm is, maar gaat
nog regelmatig in de fout. Het geweten ontwikkelt zich verder op de basisschool. Kinderen nemen
waarden en normen over uit hun omgeving. Aan het einde van de basisschool hebben kinderen
normbesef.
, Sociaal- emotionele ontwikkeling
Kleuters spelen met iedereen. Iets oudere kinderen zoeken voornamelijk contact met kinderen van
de eigen sekse. Jongens spelen met jongen, meisjes met meisjes.
Het is daarom belangrijk aandacht te hebben voor de manier waarop je met elkaar hoort om te gaan
en gewenst gedrag te stimuleren. Dit gebeurt vaak met een beloningssysteem. In het uiten van
emoties is het basisschoolkind terughoudend. Het oudere basisschoolkind identificeert zich met
volwassenen om hem heen. Het probeert deze persoon in alles te imiteren en na te doen. Zo’n
persoon heet een identificatiefiguur. Basisschoolkinderen zijn leergierig en prestatiegericht. Hun
gedrag is gericht op prestaties en succes.
Seksuele ontwikkeling
De fallische fase gaat over in de latentiefase. Deze fase start rond het zesde levensjaar en eindigt
rond het elfde jaar. In deze fase is het kind erg gericht op het verwerven van kennis. Het gedrag is
minder egocentrisch. En de interesse in het eigen lichaam en dat van anderen is afgenomen.
Leergierige basisschoolkinderen willen vooral weten hoe het maken en krijgen van kinderen in zijn
werk gaat. Ze proberen informatie daarover te vinden en vragen te stellen. Er zijn leuke
voorlichtingsboeken op het gebied van seksualiteit en intimiteit, afgestemd op hun leeftijd.
5.4 De kleuter
De kleuter leert dat hij niet het middelpunt van het bestaan is en dat is soms best moeilijk.
Belangrijk: samen spelen met andere kinderen moet je stimuleren. Zo ontwikkelt de kleuter de
sociale vaardigheden, die hij de rest van zijn leven nodig heeft. De fijne motoriek ontwikkelt zich
steeds meer en de kleuter gaat de taal steeds beter begrijpen.
Stimulering van de kleuter
Zijn motorische ontwikkeling stimuleer je door knutselspullen of rijgmateriaal aan te bieden. De
taalontwikkeling kun je stimuleren door steeds met het kind in gesprek te gaan en door het kind te
laten praten. Op sociaal-emotioneel gebied krijgen kleuters steeds meer behoefte aan samen spelen.
5.6 Het schoolkind
Het schoolkind gaat naar groep 3 tot en met 8 van de basisschool. Op deze leeftijd ontwikkelt het
kind zich vooral op cognitief en sociaal-emotionele gebied, terwijl de motorische ontwikkeling
minder grote sprongen maakt dan bij de kleuter of peuter.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jewelvdberge. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.26. You're not tied to anything after your purchase.