Begrippen/definities taal: diagnostiek
Taal: diagnostiek
1. Taalontwikkelingsstoornissen: indeling en definities
1.1 Wat is een taalontwikkelingsstoornis?
- Taalontwikkelings- Verborgen stoornis, niet zichtbaar
stoornis Verwerven van mondelinge taal opvallend trager en moeizamer
- ASHA definitie Significant tekort in de ontwikkeling en het gebruik van taal in al zijn modaliteiten
taalontwikkelings- Problemen met taalbegrip en/of taalproductie in de verschillende taaldomeinen
stoornis Mogelijk voor het leven
Symptomen kunnen veranderen doorheen de tijd
- significant tekort Niet tijdig behalen. van de taalmijlpalen
- 0-12 maanden Kind ontwikkelt (non-)verbale taalvoorwaarden:
- huilen, lachen en kraaien
- oogcontact
- spelen met lippen, spelen met stem
- steeds gevarieerder brabbelen
- imiteren, beurtnemen
- 12-18 maanden Begrijpt opdrachten met 2 woorden
Kan 1 of meer lichaamsdelen aanwijzen
Kan veel en gevarieerd brabbelen met af en toe herkenbaar woord
- 18-24 maanden Gebruikt 5 tot 10 woorden
- 2-2;6 jaar Begrijpt zinnen met 3 woorden
Gebruikt 2woord uitingen waarbij woordopbouw nog onvolledig is
- 2;6-3 jaar Gebruikt 3woord uitingen waardbij woordopbouw nog onvolledig is
- 3-3;6 jaar Gebruikt 3 tot 5 woorduitingen
Ongeveer helft van wat het zegt is verstaanbaar
- 3;6-4 jaar Kind vertelt spontaan wel eens een verhaal
50-70% van wat het zegt is verstaanbaar
- 4-5;6 jaar Kan verhaal navertellen adhv plaatjes
Gebruikt enkelvoudige zinnen waarbij nog problemen met meervoudsvormen en
vervoegen mogen bestaan
75-90% van wat het zegt is verstaanbaar
- >5;6 jaar Gebruikt goed gevormde, ook samengestelde zinnen
Goed verstaanbaar
Taalgebruik is concreet
1.2 Prevalentie van taalontwikkelingsstoornissen
- Prevalentie Hoeveel kinderen met een taalontwikkelingsstoornis er zijn op een bepaald moment
5-10% van de schoolgaande kinderen heeft een taalontwikkelingsstoornis
1.3 Indeling van taalontwikkelingsstoornissen
- Secundaire Gevolg van 1 of meerdere problemen in ander ontwikkelingsdomein
taalontwikkelingsstoornis
- Verstandelijke beperking IQ van 70 of minder
- IQ 50-70 Lichte, ontwikkelingsleeftijd 7-10 jaar
80% van de populatie
,- IQ 35-49 Matige, ontwikkelingsleeftijd 5-7 jaar
12% van de populatie
- IQ 20-34 Ernstige, ontwikkelingsleeftijd 2-5 jaar
7% van de populatie
- < 20 Diepe, ontwikkelingsleeftijd < 2 jaar
1% van de populatie
- Autismespectrumstoornis Aanhoudende tekorten in sociale communicatie en sociale interactie
ASS Beperkte, repetitieve patronen van gedrag, interesse of activiteiten
Kwalitatieve tekorten in verbale en non-verbale communicatie
Problemen op vlak van taalvorm:
- Afwijkende prosodie
- Grammaticale ontwikkeling
Problemen op vlak. van taalinhoud:
- Echolalie
- Atypische organisatie van lexicon
- Vasthangen aan letterlijke betekenis van taal
- Taalbegrip minder goed ontwikkeld
Problemen op vlak van taalgebruik:
- Begrijpen en gebruiken van non-verbale communicatie
- Stoornis in ontwikkeling van gedeelde aandacht
- Gesprek voeren
Ø Beurtnemen/ initiatief nemen
Ø Gesprek onderhouden of afronden
Ø Topic handhaving
Ø Gestoorde presuppositie
- Onmiddelijke echolalie Meteen herhalen van uiting van iemand anders
- uitgestelde echolalie Na een tijdje de uiting van iemand anders herhalen
- Selectief mutisme Kinderen spreken enkel in vertrouwde situaties, niet op school of in andere sociale
situaties
Weigering tot spreken duurt >= 6 maanden
Extreem angstig om te spreken
- Primaire Staat op zichtzelf; geen duidelijke verklaring voor taalachterstand
taalontwikkelingsstoornis Diagnose obv uitsluitingscriteria: aantonen dat achterstand niet het gevolg is van
problemen in andere ontwikkelingsdomeinen of onvoldoende taalaanbod
- DLD Developmental language disorder
- TOS Taalontwikkelingsstoornis
- Vertraagde Taalniveau van een jonger kind
taalontwikkeling Harmonisch profiel, gelijmatige uitval
Taalontwikkeling later op gang en trager verloop
Achterstand in te halen met juiste therapie
- Gestoorde Hardnekkig probleem
taalontwikkeling Disharmonisch profiel
Verder opsplitsen in:
- Ontwikkelingsdysfasie OD
- Kinderafasie
- Ontwikkelingsdysfasie Zeer harnekkige, aangeboren taalontwikkelingsstoornis
Therapieresistent
Blijvende problemen, ook op volwassen leeftijd
Hererogene groep met gevarieerde taalprofielen
Prevalentie 3%
, - Kinderafasie Strikt genomen geen taalontwikkelingsstoornis; wel zelfde beeld
Terugval in taalontwikkeling ten gevolge van een hersenletsel
Oorzaken:
- Hersentrauma
- CVA door hartafwijking
- Tumoren of infecties
- Enkel als taalgebieden in hersenen worden aangetast
SAMENGEVAT
Primaire taalontwikkelingsstoornis Secundaire taalontwikkelingsstoornis
Staat op zichzelf; geen duidelijke verklaring voor de Gevolg van 1 of meerdere problemen in een ander
taalachterstand ontwikkelingsdomein
- vertraagde taalontwikkeling - problemen in
- gestoorde taalontwikkeling Ø Sensorische ontwikkeling
Ø Ontwikkelingsdysfasie Ø Motorische ontwikkeling
Ø Kinderafasie Ø Cognitieve ontwikkeling
Ø Sociaal-emotionele ontwikkeling
1.4 Klinische classificatie van taalontwikkelingsstoornissen
- 2 subtypen Kinderen met taalproductiestoornis en een relatief goed taalbegrip
Kinderen met zowel taalproductie-als taalbegripsstoornis
- (Soms nog een 3de (Kinderen met relatief geïsoleerde fonologische stoornis
subtype)
1.5 Blootstellingsachterstand of taalontwikkelingsstoornis?
- Blootstellings- Tijdelijke achterstand in het Nederlands door een gebrek aan kwalitatief en
achterstand voldoende taalaanbod
- Taalontwikkelings- Uit zich in elke taal. De verschijningsvorm van de taalproblemen kunnen wel
stoornis verschillen van taal tot taal
1.6 Besluit
- Kinderen met TOS zijn kinderen met zeer zwakke taalvaardigheid
- Moeite met taal in alle modaliteiten en in alle talen
- Wij maken onderverdeling in primaire en secundaire taalontwikkelingsstoornissen
- Wij benoemen 2 subtypen die in de klinische praktijk vaak gebruikt worden:
Ø Kinderen met alleen taalproductiestoornis en relatief goed taalbegrip
Ø Kinderen met zowel taalproductie- als een taalbegripstoornis
2. Primaire taalontwikkelingsstoornissen (TOS)
Staan op zichzelf en zijn niet te verklaren vanuit problemen in een ander ontwikkelingsdomein
2.1 Oorzaken van TOS
- Genetische factoren Onderzoek naar familiaal voorkomen:
- Kinderen van ouders met TOS hebben hoger risico op ontwikkelen van TOS
Ø 20-40% vs 7%
Tweelingstudies
- TOS komt vaker voor bij eeniige tweelingen dan bij twee-eiige tweelingen
- uiteindelijk taalniveau van verschillen tussen de kinderen
Ø invloed van omgeving
Genstudies
- Nog in volle ontwikkeling
Ø 2 genen op chromosoom 7 die een rol spelen in ontwikkeling van TOS
- Omgevingsfactoren Hebben invloed op uiteindelijke taalvaardigheid
- Omgeving met rijk aalaanbod, extra stimulerende activiteiten, vroege
interventie: positieve invloed
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lieselotteopdebeeck1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.58. You're not tied to anything after your purchase.