Summary
Samenvatting feniks havo 4/5 geschiedenis tijdvak 5 + kenmerkende aspecten ent tijdbalk
- Course
- Level
- Book
Samenvatting van Tijdvak 5 met kenmerkende aspecten en tijdbalk
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
elinebollen
Content preview
Tijdvak 5: Ontdekkers en hervormers 1500-1600Renaissance en Humanisme:
- Het veranderende mens- en wereldbeeld van de renaissance en het begin van de
nieuwe wetenschappelijke belangstelling.
- De hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de klassieke Oudheid.
Renaissance in Italië:
Ontstaan in Italië vanwege
1) de internationale handel die al vroeg op gang was gekomen in Italië waardoor er veel rijke
handelaren waren die huizen lieten bouwen en kunst kochten.
2) Er was nog veel klassiek erfgoed aanwezig uit de Romeinse tijd.
Ook de paus, kardinalen en bisschoppen hadden veel geld omdat ze als vorsten leefden die
streefden naar macht. Ze hadden veel geld en konden het daardoor betalen om veel
kunstenaars speciale kunst( dus ook paleizen, kerken, standbeelden die macht uitstraalden)
voor hen te laten maken. Dit was hun manier van de klassieke oudheid eren.
Humanisme:
De kerk stimuleerde nieuwe inzichten en het nadenken in de Middeleeuwen zolang deze
volgens de kerkelijke leer gingen. Het was belangrijk dat er veel werd nagedacht over het
geloof en over de plek die je in de hemel zou krijgen. Het hiernamaals stond centraler dan
het heden. Toch ontstond hier verandering in toen rijke burgerij en andere denkwijze
ontwikkelden waarin juist het heden belangrijker was dan het hiernamaals.
De nieuwe levenshouding: Humanisme kwam tot stand.
- Er werd niet meer kritiekloos de leer van de kerk opgevolgd.
- Er werd gediscussieerd over de politiek, godsdienst en moraal.
- Het verbeteren en begrijpen van de wereld door te onderzoeken, redeneren en
argumenteren werd toegepast.
Ook kerkelijke zaken werden bediscussieerd waar nodig als de humanisten hier aanleiding
toe zagen. Humanist Erasmus bestudeerde de Vulgaat en ontdekte talloze fouten toen hij
een vertaling wilde maken. Dit bracht de kerk in problemen.
Ontdekkers van nieuwe werelden:
- Het begin van de Europese overzeese expansie
Wereldbeeld rond 1450:
Voor 1450 was het wereldbeeld van de Europeanen beperkt tot Europa, Noord-Afrika en
kleine delen van Azië. Italiaanse handelaren uit Genua en Venetië kochten producten van
handelaren uit Azië en Noord-Afrika. Deze producten werden samen met producten uit het
Middellands Zeegebied naar Brugge geëxporteerd. Deze stad werd het knooppunt van de
handel. De topografische kaart van het Middellands zeegebied was in tegenstelling tot de
mondiale topografische kaart veel gedetailleerder in beeld gebracht.
, Portugezen gaan voor:
Goederen die kwamen uit Indische gebieden waren erg duur voor Spanje en Portugal dus
wilden ze graag zelf handelen met Indië( zo werd het gebied genoemd waar de producten
vandaan kwamen). Omdat de Arabieren en Ottomanen weigerden de handelaars hun route
te bevaren werden er ontdekkingsreizen langs de Afrikaanse kust georganiseerd.
De Portugezen ontdekten uiteindelijk de westkust van India en versterkten deze met forten
en soldaten. De inheemse bevolking werd gebruikt als handelspartner. Zo ontstonden er
twee handelsroutes naar Azië die producten naar Europa exporteerden. De zeeroute was
van de Portugezen en de landroute van de Ottomanen en Arabieren.
Spanje volgt Portugal:
Ook Spanje was erg geïnteresseerd in het vinden van een zeeroute naar Azië. Columbus
kende de kaart en beweerde dat hij Indië kon bereiken door naar het westen te varen.
De Portugese koning wees hem af in tegenstelling tot Spaanse koning en koningin.
Columbus kreeg drie schepen en na vijf weken kwamen ze aan in de Caraïben. Hij dacht Indië
te hebben bereikt en noemden de inwoners daarom Indiërs.
Om te voorkomen dat Spanje en Portugal in oorlog raakten werd het verdrag van Tordesillas
tot stand. Hierin werd de westelijke helft toegewezen aan de Spanjaarden en de oostelijke
helft aan de Portugezen. Uiteindelijk ontdekte de wereldreiziger Vespucci dat het gebied een
onbekend werelddeel was en werd het vernoemd naar zijn achternaam Amerigo, Amerika.
Ondergang van de Azteken:
Veel arme Spaanse handelaren hoorden over de enorme goudvoorraden en werden gelokt
naar deze gebieden. De enorme groepen mensen die Midden Amerika bestormden werden
de Conquistadores genoemd. Hoewel de inheemse Azteken oppermachtig waren in Midden
Amerika en een bloeiende economie hadden wonnen de Conquistadores het toch van de
Azteken. In eerste instantie waren er nog bondgenootschappen met de inheemse bevolking
gesloten maar al snel braken er gevechten uit. Op korte termijn werden door middel van de
vuurwapens en paarden met daarop mensen met lichaamsbescherming, de inheemse
bevolking hardhandig uitgemoord. Maar het belangrijkste en meest gevaarlijke waren de
onbekende ziektekiemen die de Europeanen bij zich droegen. De inheemse bevolking was
hier helemaal niet tegen bestemd en overleed hier massaal aan. Na twee jaar gaven de
Azteken zich over.
Spanje koloniseert Amerika:
Conquistadores die gebieden hadden veroverd kregen als beloning grote landgebieden die
werden gebruikt om Indianen verplicht als slaven te laten werken. Maar zij waren niet
bestand tegen het zware werk wat leidde tot veel dodelijke slachtoffers. De Spaanse
geestelijke De Las Casas pleitte voor Afrikanen als nieuwe slaven te gebruiken.
In 1542 behoorde dit voorstel tot te Nieuwe Wetten. In eerste instantie werd hier niets mee
gedaan maar de sterfte van de Indiase bevolking belemmerde de werkkracht zo erg dat de
Afrikanen nu toch echt als slaven moesten werken op de plantages om zo de handel in stand
te kunnen houden. Met behulp van de trans-Atlantische slavenhandel werden Afrikaanse
slaven naar Amerika vervoerd. De Spaanse overheid bestuurde zo de kolonie.
De samenleving werd ingedeeld op afkomst. Dit bepaalde je positie in de rangorde.
Van boven naar beneden( volgens Spanjaarden van goed naar slecht).
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller elinebollen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.64. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now