Seneca maatschappijwetenschappen havo deel 2: de 21e eeuw
Ik heb een overzichtelijke en uitgebreide samenvatting gemaakt van hoofdstuk 14 van maatschappijwetenschappen met alle informatie met voorbeelden die je moet weten. Ook zijn de hoofd- en kernconcepten gegeven met direct de betekenis. Met deze samenvatting heb je gegarandeerd een voldoende voor je S...
Maatschappijwetenschappen hoofdstuk 14
Bindingsvraagstuk
14.1 Veiligeheid in de wereld
Normaliteitsbeginsel: Gevangenen verliezen al hun vrijheidsrechten, niets anders. Dit zie je
bijvoorbeeld in gevangenissen in Noorwegen.
14.2 Veiligheid in Nederland
Je kan je door bedreigingen onveilig voelen. In het algemeen worden de bedreigingen voor de
veiligheid van groepen mensen naar hun aard in 3 categorieen onderverdeeld:
1. Bedreigingen van natuurlijke aard storm, overstroming en pandemische ziekteverwekkers
2. Bedreigingen van technologische aard industriele ongevallen, brand of explosie in
publieke gebouwen, ernstige lucht, water of bodenverontreiniging en uitval van systemen
(water, voedsel, energie)
3. Bedreigingen van sociale aard criminaliteit, terreur, oorlog en oproer
Macht: het vermogen om hulpbronnen in te zetten om bepaalde doelstellingen te bereiken en
handelingsmogelijkheden van andere te beperken of te vergroten.
Bedreigingen van natuurlijke aard zorgen nu voor minder onveilige gevoelens dan vroeger door
technische ontwikkelingen. Toch hebben al die technische ontwikkelingen ook een keerzijde. De
bedreigingen van technologische en sociale aard zijn toegenomen. In het kort: de oplossing tegen de
ene soort dreiging geeft potentieel meer andere dreigingen. Deze bedreigingen zijn moeilijker te
bestrijden dan de bedreigingen van natuurlijke aard. Dat maakt het lastig om risico’s te beperken.
Wie is er verantwoordelijk voor al die bestrijdingen? Wie je de schuld geeft, heeft te maken met je
cultuur. Volgens wetenschapper Ulrich Beck komt de onduidelijkheid over die er verantwoordelijk is,
doordat we als een moderne samenleving leven in een risicomaatschappij.
Risicomaatschappij: Maatschappij waarin het niet duidelijk is wie er verantwoordelijk is voor de
risico’s en de aanpak van de dreigingen. Die onduidelijkheid kan tot conflicten leiden en tot een
daling van het gezag van een land.
Cultuur: Het geheel van voorstellingen, opvattingen, uitdrukkingsvormen, normen en waardie die
mensen als lid van een groep of samenleving hebben verworven.
Conflict: Een situatie waarin individuen, groepen en/of staten elkaar tegenwerken om de eigen doel
te bereiken.
Gezag: Macht die als legitiem wordt beschouwd.
De bedreigingen die er zijn voor de mensen zorgen soms voor een onveilig gevoel. Maar is het wel
echt onveilig? Daarbij horen 2 begrippen:
1. Subjectieve veiligheid: heeft te maken met een gevoel van dreiging, van onveiligheid
2. Objectieve veiliheid: heeft te maken met het aantal misdrijven en ongevallen en de kans op
rampen.
, Vaak voelen mensen zich onveiliger dan op basis van de objectieve onveiligheidscijfers te verwachten
is. De perceptie ook wel de beleving van onveiligheid is anders dan de daadwerkelijke onveiligheid en
er is dus een kloof tussen beide vormen van veiligheid.
Media selecteren op nieuwswaardigheid: onveilige situaties komen meer in het nieuws dan veilige
situaties. Dit leidt tot onrealistische referentiekader.
14.3 Verklaringen onveiligheid
Door bedreigingen van sociale aard zoals criminaliteit kunnen mensen zich onveilig voelen en onveilig
zijn.
Criminaliteit: Gedrag dat door de overheid strafbaar is gesteld.
Wat als crimineel gedrag wordt gezien kan verschillen. Criminaliteit is dus relatief: het verschilt per
tijd en per samenleving.
Ideeen over criminaliteit veranderen ook. Vrouwen mochten vroeger volgens het wet zelfstandig
geen beslissingen nemen over de kinderen of het geld ze werden als handelingsonbekwaam
beschouwd voor de wet.
Handelingsonbekwaam: Getrouwde vrouwen mochten vroeger niet zelfstandig besluiten nemen over
de kinderen of het geld.
Door de groeiende welvaart is er nu meer vermogen en dus meer vermogensdelichten (misdrijven
die te maken hebben met geld en bezit).
Hoeveelheid welvaart hoeveelheid criminaliteit
Door de democratisering en individualisering accepteren mensen minder gezag en is de sociale
controle zwakker geworden, met als gevolg meer criminaliteit.
Democratisering: Het proces van verandering van de machts- en gezagsverhoudingen door een
grotere inspraak en medezeggenschap van degene met minder macht.
14.4 Verklaringen onveiligheid
Groepsvorming: Het tot stand komen van bindingen tussen mensen doordat ze elkaar beinvloeden
en gemeenschappelijke waarden en normen ontwikkelen.
Het aantal misdaden neemt steeds toe, maar rotch veranderd de soort straffen dat mensen krijgen
ook. Dat heeft te maken met deze 2 scholen:
- Klassieke school: Gaat ervan uit dat een persoon die een misdaad begaat handelt uit vrije
wil. In de rationele mensbeeld van de klassieke school calculeren mensen de gevolgen van
gedrag van te voren in. Straf is het nadeel waarmee iemand die overweegt crimineel gedrag
te begaan rekening zal zouden. De straffen moeten dus zo hoog zijn dat mensen afzien van
het plegen van crminele misdaden. Nadruk ligt op vergelding en generale preventie
- Moderne school: stelt in plaats van de daad de dader centraal (daderrecht). Deze school
verwerpt de gedachte van vrije wil en stelt dat de mens grotendeels of geheel onvrij is in zijn
denken en handelen, maar een product is van nature en nurture factoren. Naar de mate
waarin de mens onvrij is, is hij ook minder schuldig aan zijn misdrijven op grond waarvan de
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller igamariaa. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.76. You're not tied to anything after your purchase.
