Summary
Samenvatting De Geo Basisboek 3vwo H8
- Course
- Level
- Book
Samenvatting van alle basisboeknummers van H8 3vwo De Geo
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
manoudevries
Reviews received
Content preview
De Geo 3VWO H8 Ruimteschip aardeUittreksels Basisboek
B7 Wisselen van schaalniveau
► Vijf schaalniveaus:
- lokale schaal: plaatselijk
- regionale schaal: landsdeel, provincie of streek
- nationale schaal: landelijk
- continentale schaal: een werelddeel
- mondiale schaal: de wereld
● Veranderen van schaalniveau door inzoomen of uitzoomen.
B9 Vergelijkingen en relaties
► Aardrijkskunde: kenmerken van gebieden vergelijken.
● Ook relaties (verbanden) zoeken tussen gebieden of tussen verschijnselen.
■ Binnen één gebied: samenhang tussen verschijnselen = interne relaties.
■ Tussen gebieden = externe relaties.
B34 Planeet aarde
► De aarde is een planeet: hemellichaam dat draait rond een ster.
Ster (zon): gloeiende gasbol met een temperatuur van 6.000 °C.
● Behalve de aarde cirkelen nog zeven planeten rond de zon.
Planeten zijn voor warmtetoevoer en verlichting afhankelijk van de zon.
● Zonnestelsel: zon, acht planeten, manen, hemellichamen.
B35 Draaiing van de aarde
► De aarde draait dagelijks rond de aardas en draait in één jaar rond de zon.
Door de schuine stand (hoek van 23½°) vallen de stralen schuin op aardoppervlak.
■ Midzomernacht: rond 21 juni altijd licht op de Noordpool.
Poolnacht: rond 22 december altijd donker op de Noordpool.
● Loodrechte stand van de zon beweegt tussen de keerkringen (23½° N.B. en 23½°
Z.B). Ertussen liggen de tropen.
B93 Systeem aarde
► Systeem aarde bestaat uit vier sferen:
1 lithosfeer: de aardkorst
2 atmosfeer: de lucht om ons heen
3 hydrosfeer: al het water op aarde
4 biosfeer: het leven op aarde
B118 Waterkringloop
► Waterkringloop: voortdurende verplaatsing van water over de aarde.
● Korte kringloop met zon als motor: verdamping van zeewater (vloeibaar) tot
waterdamp (gasvormig) 🡪 afkoeling en vorming waterdruppels (condenseren) =
wolken 🡪 via regen komt water terug in zee.
● Lange kringloop: wolken naar het land door wind 🡪 neerslag boven land (regen, hagel
of sneeuw) 🡪 via omweg terug in zee. Omwegen:
■ Regenwater over het landoppervlak via rivieren naar zee.
De Geo, aardrijkskunde voor de onderbouw - Uittreksels 3 vwo BB – h8 antw © ThiemeMeulenhoff, Amersfoort 2016
, ■ Evapotranspiratie:
- Verdamping (of: evaporatie) 🡪 water in de lucht.
- Planten en bomen: opname grondwater en transpiratie in de lucht.
■ Water zakt weg in de bodem 🡪 grondwater naar rivieren of zee.
■ Water is opgeslagen in ijskappen op de polen en in de bergen.
B119 Grondwater
► Grondwater bevindt zich in poriën.
Veel infiltratie in poreuze grond.
Aquifer: waterdragende laag in de ondergrond 🡪 Water zakt niet verder weg vanwege de
ondoorlatende laag die daaronder zit.
● Grondwaterspiegel of grondwaterpeil: bovenkant van het grondwater.
Het oppervlak = het maaiveld.
B120 Rivieren
► Rivier: natuurlijke waterloop die water afvoert. Twee soorten:
- regenrivieren: helemaal afhankelijk van regenwater
- gletsjerrivieren of gemengde rivieren: smeltwater van gletsjers + regen
● Een stroomstelsel bestaat uit een hoofdrivier, zijrivieren en beekjes.
Waterscheiding: grens tussen twee stroomgebieden.
● Debiet: hoeveelheid water die op een punt door de rivier stroomt.
Uitgedrukt in m3 per seconde.
● Waterstand vaak lager in de zomer.
Wadi’s: woestijnrivieren met een droogvalperiode.
Regiem: schommelingen in de waterafvoer.
B125 Koolstofkringloop
► Koolzuurgas (CO2) is een kleur- en reukloos gas.
Nodig voor de groei van planten, bomen en zeealgen.
Fotosynthese: het onder invloed van zonlicht omzetten van water en koolzuurgas in
suikers en zuurstof door planten en bomen.
● Koolstofkringloop: alle uitwisselingen van CO2 op aarde.
Planten en bomen: opname en transpiratie van CO2.
Mensen: verbranding van fossiele brandstoffen, ontbossing, houtverbranding 🡪
toevoeging van CO2 aan de lucht.
B126 Versterkt broeikaseffect
► CO2 is een van de broeikasgassen.
Broeikaseffect: het vasthouden van zonnewarmte door de dampkring.
● Zonder broeikaseffect zou de aarde onbewoonbaar zijn.
Sterke toename CO2 🡪 versterkt broeikaseffect.
■ Hoofdoorzaak: verbranding van fossiele brandstoffen.
B128 Klimaatverandering en zeestromen
► Zeestromen hebben veel invloed op het klimaat.
Voorbeeld: Golfstroom met relatief warm en zout water 🡪 een mild klimaat.
● Kust van IJsland: Golfstroom in aanraking met koud zeewater uit de poolstreken 🡪
koud en zout water is zwaar 🡪 onder in de oceaan stroomt het water terug.
De Geo, aardrijkskunde voor de onderbouw - Uittreksels 3 vwo BB – h8 antw © ThiemeMeulenhoff, Amersfoort 2016
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller manoudevries. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.39. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67096 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now