Les 1
Hematologie = de wetenschap van bloed, bloed vormende organen en bloedziekten.
Bloed
Bij bloedafname wordt het bloed opgevangen in een buisje dat EDTA bevat. Dit is een anti-
coagulant.
Als je bloed dan afdraait in dit buisje wordt het bloed gescheiden in verschillende lagen:
Onderste laag = rode bloedcellen
o 5*10^12 per L.
Middelste laag = buffy layer / witte bloedcellen en bloedplaatjes
o 5*10^9 per L witte bloedcellen;
o 200-400*10^9 per L bloedplaatjes.
Bovenste gedeelte = bloedplasma
o Bloedplasma bestaat vooral uit water (90%), maar ook;
o Zouten (= elektrolyten):
Natrium;
Kalium;
Calcium;
Magnesium;
Chloor;
Bicarbonaat;
= voor de osmotische balans / pH buffering en regulatie van membraan
permeabiliteit.
o Eiwitten:
Albumine voor osmotische balans & pH buffering;
Antilichamen voor afweer en lipide transport.
Stollingsfactoren en andere bloedstollingsfactoren (zijn in inactieve
vorm, dus pro-enzymen), bv. fibrinogeen.
o Hormonen;
o Nutriënten glucose, vetzuren, aminozuren, vitaminen;
o Afvalproducten urea en urinezuur;
o O2 en CO2 die zijn opgelost in het plasma.
Aantallen van cellen in het bloed:
Rode bloedcellen:
o Leven +/- 120 dagen;
o Tussen de 3.9-6.5 * 10^12 per L.
Bloedplaatjes:
o Leven +/- 10 dagen;
o Tussen 140-400 * 10^9 per L.
Neutrofielen:
,Hematologie powerpoints
o Leven 6 tot 10 uur;
o Tussen 1.807.5 * 10^9 per L.
Monocyten:
o Leven 20 tot 40 uur;
o Tussen 0.2-0.8 * 10^9 per L.
Eosinofielen:
o Kunnen een paar dagen leven;
o Tussen 0.04-0.44 * 10^9 per L.
Basofielen:
o Kunnen een paar dagen leven;
o Tussen 0.01-0.1 * 10^9 per L.
Lymfocyten kunnen weken of jaren leven en komen in aantallen van 1.5-3.5 * 10^9 per L
voor.
Samengevat: rode bloedcellen = 5 * 10^12 per L in het bloed en witte bloedcellen = 5 * 10^9
per L.
Dus in afnemende aantal witte bloedcellen zou het zijn: neutrofielen, lymfocyten,
monocyten, eosinofielen en basofielen.
Leukocyten
= witte bloedcellen. Bestaan uit 3 categorieën:
Granulocyten:
a. Neutrofielen;
b. Eosinofielen;
c. Basofielen.
= aangeboren immuunsysteem.
Lymfocyten:
a. B-cellen;
b. T-cellen;
c. NK-cellen.
= verworven immuunsysteem.
Monocyten.
Dus alle lymfocyten zijn leukocyten, maar niet andersom!
Je kunt leukocyten zien dmv. een MGG kleuring (May-Grunwald-Giesma).
Automatische cel telling
Om het aantal cellen in een bloed sample te meten gaat dmv. een automatische cel telling.
Je scheidt hierbij het bloed niet. Zelfs de EDTA wordt hier bij gemixt. Een klein sample wordt
opgenomen. Dan kunnen eerst de bloedplaatjes worden gemeten (wordt geselecteerd op
grootte) en vervolgens worden in een ander deel de rode bloedcellen gemeten. De rest van
het rode bloedsample wordt gemeten in een speciale buffer (lysis buffer).
,Hematologie powerpoints
Vervolgens bij analyse op bv. de flowcytometer krijg je verschillende figuren:
Leukocyt niveaus in het bloed
Normaal: 4000-11000 cellen per kubieke mm = 5 * 10^9 per L.
Abnormaal:
Leukocytose:
o > 11 * 10^9 leukocyten per L;
o Geeft vaak een infectie aan, maar;
o Kan leukemie zijn.
Leukopenie:
o <4 * 10^9 leukocyten per L.
Belangrijke termen voor abnormale hoeveelheden van cellen
Neutrofilia (teveel) & neutropenie (te weinig);
Lymfocytose (teveel) & lymfopenie of lymfocytopenie (te weinig);
Monocytose (teveel) & monocytopenie (te weinig);
Eosinofilie (teveel) & eosinopenie (te weinig);
Basofilie (teveel) & basopenie (te weinig);
Trombocytose (teveel) & trombocytopenie (te weinig).
Rode bloedcellen
Komt voor in de grootste hoeveelheden. De rode kleur wordt veroorzaakt door
hemoglobine. Rode bloedcellen hebben geen celkern. Ze hebben de vorm van een
‘biconcave’ omdat op deze manier de celoppervlakte van het celmembraan wordt vergroot
zodat zuurstof erover kan diffuseren. Functie van rode bloedcellen is de transport van
zuurstof en CO2.
Voor een verhoogde aantal rode bloedcellen en dus Hb = polycythemie of erythrocytose.
Anemie is te laag Hb.
, Hematologie powerpoints
Les 2
Bloed bevat verschillende componenten die gebruikt kunnen worden voor een transfusie. Je
hebt: het erythrocyt concentraat, het trombocyt concentraat en plasma wat gegeven kan
worden.
Aferese
= een techniek waarbij alleen het benodigde bloed component wordt verzameld. Andere
bloedcomponenten worden weer teruggegeven in de bloedstroom van de donor.
De donor moet wel goed geselecteerd worden voor de veiligheid. Het bloed wordt ook
uitgebreid getest voordat het gegeven kan worden. Een donatie is niet mogelijk wanneer
deze persoon 6 maanden geleden een malaria regio / land heeft bezocht.
De cellen die het lichaams weefsels en organen bevat zijn allemaal gecoat met oppervlakte
markeringen: antigenen. Dit geldt ook voor rode bloedcellen! Antigenen bevatten
suikergroepen. Hiernaast bevatten de antigenen van rode bloedcellen ook nog andere typen
eiwitten:
Single-pass eiwitten;
Multi-pass eiwitten;
GPI-linked eiwitten.
Je hebt bv. de ABO bloedgroepen. Die bevatten de suikergroep die naar buiten hangen vanaf
de membraan. De eiwit groepen kunnen zijn:
Multi-pass eiwitten functie nog niet bekend:
o Resus groepen, Diego of Kidd;
o Duffy 7 transmembraan gedeelte (= G-protein gekoppelde receptoren. Dus
geven vanaf buiten signalen door naar binnen);
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller FrederiqueA. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.96. You're not tied to anything after your purchase.