Religie, zingeving & levensbeschouwing
Wat houdt het vak in?
Religie, zingeving en levensbeschouwing draait rond ethiek en deontologie. In de ethiek worden vragen behandeld
rond goed en slecht handelen, rond normen en waarden. Deontologie is ethiek toegepast op het werk van
psychologisch consulenten. Deontologie omvat ook heel wat regelgeving die belangrijk is voor psychologisch
consulenten, zoals het beroepsgeheim.
Deze cursus wil jou inhoudelijke en praktische bagage geven om op een deontologisch correcte manier de
uitdagingen aan te gaan die het werken met mensen met psychologische hulpvragen met zich meebrengt. Het
opleidingsonderdeel RZL richt zich dus op zowel de theorie als de praktijk van beroepsethiek voor psychologisch
consulenten.
Alle leermateriaal vind je in de cursus terug. De lessen ondersteunen je in het verwerken er van. Ze geven korte
overzichten van de leerstof, er worden voorbeelden gegeven en zaken verduidelijkt. Er worden echter geen zaken
verteld die niet in de cursus staan. Alles wat tijdens de online lessen wordt verteld, is in de cursus terug te vinden.
Wat houden de lessen in?
De leerstof wordt ‘blended’ aangeboden; dit is de combinatie van een gereduceerd aantal contactmomenten en een
groter aandeel zelfstudie en/of online leren.
Bijna alle studenten die RZL volgen, volgen tegelijkertijd stage. Het is dus moeilijk om tegelijkertijd naar de
hogeschool te komen voor lessen. Daarom verlopen bijna alle lessen via Canvas. Elke week zal er een
onderwerp/thema behandeld worden. Deze lessen verschijnen bij 'cursusdocumenten'. Door middel van een
casusuitwerking en intervisie leer je om de theorie te vertalen naar de praktijk van jouw stage.
Dat betekent dat je de cursus zelfstandig eigen maakt, met online ondersteuning.
Cursusmateriaal
In dit OPO worden een aantal onderwerpen beschreven die in de praktijk van psychologen en psychologisch
consulenten tot veel vragen of discussies leiden. De materie is niet altijd gemakkelijk, en is zelfs voor ervaren
hulpverleners vaak verwarrend.
Omdat je vroeg of laat in je praktijk geconfronteerd wordt met een ethisch dilemma, zal de theorie gerelateerd
worden aan jouw stage-ervaringen door middel van de casusuitwerking. Daardoor leer je de ethische dimensie van
het werk van de psychologisch consulent zien, terwijl de theorielessen aanknopingspunten geven om ethische
vraagstukken te analyseren en te hanteren.
De cursustekst, met bijhorende PowerPointpresentaties en filmmateriaal, biedt jou daarbij de nodige ondersteuning.
Op gepaste tijd komt er een les online, dan krijg je dat deel van de cursus en de uitleg. In de kantlijn van de cursus
staat steeds de essentie van de alinea vermeld. Ik hoop dat dit helpt om de lijn van het verhaal vast te houden en dat
het helpt om de informatie te structureren. Als je gewend bent om samenvattingen te maken voor het studeren van
de cursus, is hopelijk een gedeelte van dat werk al gedaan!
Examenvorm
Deze cursus staat op 3 studiepunten. Het vak wordt geëvalueerd op twee manieren:
• Schriftelijk examen: heb de inhoud rond ethiek en deontologie onder de knie. Dit telt voor 40% (8ptn) van je
eindcijfer.
• Casusuitwerking: pas de cursus toe op een vraag die voortkomt uit je stage. Daarover schrijf je een
casusuitwerking. Dit telt voor 60% (12ptn) van je eindcijfer.
,De verdeling van de percentages (examen versus casuïstiek) en het aanbieden van dit vak tijdens de stages maakt
duidelijk dat vooral de toepassing van het geleerde op de praktijk van belang is.
1. Het schriftelijk examen
Op het examen zal je worden bevraagd over de inhoud van de cursustekst die verplicht te lezen zijn voor dit
opleidingsonderdeel.
Op Canvas zijn voorbeelden te vinden van meerkeuzevragen die lijken op de vragen die tijdens het examen worden
gesteld. De meerkeuzevragen worden op Canvas aangeboden in de vorm van een zelftest/quiz. Ik raad je sterk aan
om deze zelftest te doen. Door te oefenen met deze meerkeuzevragen, ben je beter voorbereid op de
meerkeuzevragen op het examen.
Een voorbeeld van een meerkeuzevraag is:
Lees de volgende stellingen:
• De cliënt heeft het recht op een kopie van zijn dossier
• De cliënt heeft het recht om persoonlijke aantekeningen van de psycholoog/ consulent over hem in te
zien. Deze persoonlijke aantekeningen worden in zijn dossier bewaard
• De cliënt heeft geen recht om persoonlijke aantekeningen van de psycholoog/consulent over hem in te
zien. Deze persoonlijke aantekeningen worden apart van zijn dossier bewaard
Welke van de volgende antwoordopties is correct?
• Beweringen I. en III. zijn correct
• Beweringen I. en II. zijn correct
• Geen enkele bewering is correct
• Alleen bewering I. is correct
2. De casusuitwerking
Gedetailleerde instructies voor de casusuitwerking vind je in de aparte module. Twee belangrijke tips bij het maken
van de casusuitwerking zijn:
1.Weet wat er van je verwacht wordt
Start met het lezen van de gehele handleiding. Besteed daarbij voldoende aandacht aan de bijlage waarin de criteria
worden beschreven van een goede casusuitwerking. Deze criteria gebruik ik voor het beoordelen van je
,casusuitwerking. Als je voldoet aan deze criteria, is je casusuitwerking voldoende. Maak je dus vooraf vertrouwd met
deze criteria, zodat je kunt beginnen met een duidelijk beeld van wat van je verwacht wordt.
2.Maak een tijdsplanning
De casusuitwerking maak je zelfstandig. Je moet daarvoor een aantal stappen volgen die in de handleiding staan
beschreven, en de input gebruiken die je haalt uit de online lessen voor RZL en de intervisie. Als je werkt met een
tijdsplanning maak je het voor jezelf gemakkelijker. Je maakt die voor jezelf en hoef je niet bij te voegen bij je
casusuitwerking.
De tijdsplanning is niet voor iedereen hetzelfde. Het hangt er namelijk vanaf van wanneer je intervisie valt. De
studenten die de eindstage doen, moeten rekening houden met het volgende: het moment tussen hun intervisie en
het indienen van de casus is mogelijks krap. Dat betekent dat als je jouw eindstage doet, je liefst zoveel mogelijk
voorbereid hebt voor de intervisie, zodat je na de intervisie alleen de input van de intervisie nog hoeft te verwerken.
Let op: door Covid kan het zijn dat er aanpassingen zullen komen aan de intervisie. Ik informeer je hierover indien dit
het geval is.
Welke casus & intervisie heb ik?
Als je later in het werkveld staat, zul je geregeld intervisie hebben. Tijdens intervisie komen collega’s bij elkaar om
casussen te bespreken en elkaar te helpen. Dat is ook het doel van deze groepsintervisie voor RZL. Het is de
bedoeling dat je met elkaar een situatie bespreekt en elkaar helpt door hardop na te denken over jouw casus waar je
deontologische vragen over hebt. Je helpt elkaar dus om een goed cijfer te halen voor deze opdracht.
Het spreekt voor zich dat er een verplichte aanwezigheid is voor het intervisiemoment. Je tekent hiervoor het
handtekeningenblad of toont je aanwezigheid op een andere manier (in geval van afwijkingen door Corona).
Wat doe jij?
RZL wordt vaak al opgenomen in fase 2. En er zijn ook elk jaar studenten op buitenlandse stage. Het organiseren van
een intervisie en het zoeken van een casus is daarom een puzzelwerk.
De onderstaande beslisboom helpt je te bepalen welke casus je neemt (gemakkelijk: uit een TP-stage die je al
gedaan hebt) en welke intervisievorm je hebt. In de volgende pagina's wordt per groep uitgelegd wat je te doen
staat.
Natuurlijk hebben we ook nog dat beestje Corona... Het is afwachten wat er dit jaar mogelijk is. Het voorstel dat nu
in deze Canvas staat is daarom een eerste stap. Mochten er afwijkingen komen, dan breng ik je daarvan op de
hoogte.
Beslisboom casus en
intervisie.png
, Eindstage: Intervisie
De intervisie gaat door met je stagesupervisor, maar jullie nemen de leiding. Je supervisor van de hogeschool denkt
hardop mee na, maar zal niet de leiding van het gesprek nemen. Jullie zijn bijna klaar voor het werkveld, dus ik ben
ervan overtuigd dat je zelf een vergadering kan vormgeven.
Zie de stagewebsite en de datum die je van je stagesupervisor krijgt.
1. Voorbereiding van de intervisie
De voorbereiding doe je individueel en voorafgaand aan de intervisie.
Stap 1. Een casus kiezen
Voor de intervisie is het van belang dat iedereen een moreel dilemma inbrengt vanuit zijn stage. Mocht je geen
dilemma ervaren hebben, kan je een casus nemen die je collega's op het werk ooit meemaakten en je plaatst je in
hun schoenen.
Wat je ook kiest, je schrijft het uit alsof je het zelf meegemaakt hebt. Enkel zo kan je jouw eigen waarden en normen
mee in overweging nemen. Je schrijft het ook uit voor een specifieke persoon, niet voor een hele organisatie of
afdeling met al zijn cliënten.
Stap 2. Denk zelf al na over alle vragen die bij de opdracht horen
Je denkt na over welke waarden en normen er zijn, deontologische code, betrokkenen, handelingsalternatieven,
jouw voorkeur van oplossing… Noteer dit.
2. De intervisie
Werkwijze per student
Korte voorstelling:
• Waar doe je stage? (doelgroep, setting)
• Beschrijf de situatie en wat juist het dilemma is
Iedereen denkt enkele minuten in stilte na over het volgende:
• Wie zijn de betrokken partijen en hun belang?
• Welke waarden en normen zijn voor jou in het gedrang?
• Welke deontologische regels zijn van toepassing?
• Welke handelingsalternatieven zijn hier mogelijk?
Bespreek nu pas bovenstaande vragen in groep
• Eerst de student van wie de casus is
• Dan leggen anderen hun ideeën op tafel
Bespreek de casussen anoniem: je vermeldt geen achternaam of details die kunnen leiden tot identificatie.
Zorg ervoor dat iedereen een cliënt kan bespreken. Vraag één deelnemer om de tijd te bewaken. Daarmee voorkom
je dat de discussies in het begin een half uur per student duren, en de situaties van de laatste studenten maar kort
besproken worden.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sophievanwalsem. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $12.52. You're not tied to anything after your purchase.