1. Inleidende begrippen in de economie
§1.1 Het begrip economie
Er is streven naar maximale behoeften bevrediging, door middel van het maken
van keuzes uit divers alternatieven die beperkt beschikbaar zijn. Zowel
consumenten als bedrijven willen zoveel mogelijk behoeften bevredigen, dit wordt
nutsmaximalisatie genoemd.
Schaarste is de spanning tussen de behoeften en de beschikbare middelen, dit
betekend dat er keuzes gemaakt moeten worden. De beschikbare schaarse
middelen zijn alternatief afwendbaar, bijvoorbeeld de consument kan een nieuwe
fiets kopen of een reis maken, een bedrijf kan kiezen voor meer personeel of
automatisering. Maar niet allebei.
§1.2 Welvaart, welzijn, welstand
Welvaart is de mate waarin de spanning tussen behoeften en beperkte middelen is
opgeheven.
Welzijn is de mate van de bevrediging van behoeften die niet afhankelijk zijn van
schaarse middelen. Deze middelen zijn kosteloos en onbeperkt beschikbaar zoals
zuurstof.
Welstand heeft te maken met persoonlijke voorspoed in de zin van gezondheid en
bemiddeld zijn.
In de economische wetenschap wordt gekeken naar welvaart.
§1.3 Behoeften
Behoefte is het menselijk verlangen waaraan voldaan wordt door de beschikking
over schaarse goederen en diensten. Als zo’n behoefte vervuld is leidt dit naar meer
behoefte. Behoeftebevrediging wordt geremd door het beschikbare inkomen.
3 soorten behoeften:
Primaire/secundaire behoeften: Noodzakelijke goederen die nodig zijn om te
leven bijv eten vs goederen die niet noodzakelijk zijn bijv luxegoederen
Stoffelijke/Onstoffelijke behoeften: Tastbare goederen vs diensverlening
Individuele goederen/Collectieve Behoeften: Iedereen heeft zijn eigen behoeften
en deze worden veelal voorzien door commerciële bedrijven, collectieve behoeften
heeft iedereen baat bij en wordt veelal geregeld door de overheid zoals
infrastructuur en rechtspraak.
Inkomen is de beloning die mensen verdienen op grond van productieve prestraties
gedurende een bepaalde periode.
1
, Bruto-inkomen (inkomen inclusief belastingen en sociale premies)
- Belastingen en sociale premies
Beschikbaar/ Netto-inkomen (inkomen dat resteert na belasting- en premieheffing)
- Uitgaven voor primaire levensbehoeften en vaste lasten (=gebonden inkomen)
Dan blijft er over: Vrij besteedbaar of discretionair inkomen (dat inkomen kunnen
we besteden aan luxe goederen en/of sparen)
Lorenzcurve
De personele
inkomensverdeling (=
de verdeling van
inkomens over
personen) kunnen we
illustreren met de
Lorenzcurve.
De schuine groene lijn
houdt in dat 10% van
de inwoners van een
land ook 10% van het
inkomen krijgt. Dit
houdt in dat iedere
burger evenveel zou
verdienen.
De meest bolle rode lijn zijn de primaire inkomens, dus de inkomens zonder
heffingen, belastingen en premies.
De blauwe lijn in het midden zijn de secundaire inkomens, dus de inkomens met de
heffingen, premies en belastingen er af.
§1.4 Productie
Productie is het geschikt maken van producten voor gebruik.
Aanbieders zijn de producenten van goederen en diensten in de economie.
De drie klassieke productiefactoren die een aanbieder kan inzetten zijn:
1. Natuur (Grond, bossen, delfstoffen)
2. Arbeid (Datgene wat lichamelijke of geestelijke inspanningen tot stand brengen)
3. Kapitaal (Voorraden om de productie te kunnen realiseren, zoals het pand en de
machines.)
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sophie1452. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.39. You're not tied to anything after your purchase.