Skills-Online, Medicijnen toedienen:
Uitgangspunten met betrekking tot het toedienen van medicatie:
Een zorgmedewerker die bekwaam is in medicatie geven heeft:
1. Voldoende kennis
2. Voldoende vaardigheden
3. De juiste professionele houding
Toedieningswegen:
- Oraal (toediening per os of oraal): toediening via de mond. Het geneesmiddel gaat
dezelfde weg als het voedsel. Nadat het geneesmiddel in het bloed is opgenomen,
kan het zijn werking in het lichaam uitoefenen. Deze toedieningswijze is niet veel alle
geneesmiddelen geschikt (bv: door maagsap).
- De luchtwegen: bij inhaleren wordt het geneesmiddel samen met lucht ingeademd.
Dit gebeurt via de luchtpijp, waardoor het in de lagere luchtwegen terecht komt.
Inhalatie is meestal gericht op lokale werking. Bij verneveling komt het medicijn goed
in de luchtwegen en is het niet afhankelijk van de medewerking of kracht van de
zorgvragen.
- Vaginaal: de werking van het medicijn is plaatselijk. Er wordt altijd een inbrenghuls
of applicator bijgeleverd.
- Sublinguaal: dit betekent onder de tong. Een sublinguaal geneesmiddel begint snel
te werken. Deze toedieningswijze is maar voor enkele geneesmiddelen geschikt.
- De huid/transdermaal: de meeste huidaandoeningen kunnen plaatselijk behandeld
worden. Er kunnen hierdoor wel lokaal bijwerkingen optreden. Via de huid kunnen
de stoffen opgenomen worden in het bloed.
- Parentaal: toediening per injectie.
- Neus, oog en oor: lokale toedieningswijze. Het geneesmiddel wordt direct ingebracht
op de plaats waar het moet werken. De rest van het lichaam merkt er dus niks van.
Soms moet het geneesmiddel elders in het lichaam een werking hebben. Het
geneesmiddel wordt dan via het slijmvlies in het bloed opgenomen.
- Rectaal: het geneesmiddel wordt in het laatste deel van de dikke darm, de
endeldarm of het rectum ingebracht. Een nadeel van de rectale toediening is de
onzekere en onregelmatige opname van het geneesmiddel door het slijmvlies van het
rectum, onder andere omdat de verblijfsduur in het rectum onbekend is.
Orale toedieningsvormen:
- Tabletten: het geneesmiddel is samen met hulpstoffen tot een vorm samengeperst.
- Capsules: gemaakt van gelatine. Het is een hulsje met daarin het geneesmiddel.
- Vloeibaar: een drank is vaak een heldere oplossing, het geneesmiddel is dan in water
opgelost.
Toediening via de neus, het oog en oor:
- Neusdruppels, neusspray en neuszalf: neusdruppels zijn bestemd voor de lokale
behandeling van het neusslijmvlies. Via neusspray komen druppels vloeistof hoog in
de neus terecht en neuszalf is meestal een antibioticum en bedoeld om bacteriële
infecties te voorkomen.
, - Oogdruppels en oogzalf: oogdruppels zijn oplossingen van geneesmiddelen, bestemd
voor het oog. Een oogzalf of ooggel hecht zich iets langer aan het oogslijmvlies dan
oogdruppels.
- Oordruppels: oordruppels worden gebruikt in de gehoorgang. Oordruppels moeten
voldoen aan dezelfde strenge eisen als oogdruppels en zijn na opening van de
verpakking slecht een maand te gebruiken.
Toedieningsvormen via de luchtwegen:
- Dosis-aerosol: bij de inhalatiesprays bevindt het geneesmiddel zich in een houder als
drijfgas. Gebruik hiervan is moeilijk. Er wordt vaak gebruik gemaakt van
voorzetkamers.
- Poederinhalatoren: je hebt poederinhalatoren voor eenmalig gebruik en meermalig
gebruik. Het geneesmiddel zit opgesloten in het apparaat.
- Inhalatievloeistof: worden via vernevelapparatuur toegediend. De arts kiest voor
deze apparaten als de longfunctie zodanig verslechterd is, dat de zorgvrager heel
slecht diep kan inademen.
Toedieningsvormen via de huid:
- Zalven en crèmes: het medicijn in zalf of crème is meestal bedoeld om in te werken
op de huid en het daaronder liggende bindweefsel. Er zijn ook zalven en crèmes die
bedoeld zijn om diep in de huid te masseren. Dit is dan een spiermedicijn.
- Pleisters: het doel van een medicijn pleister is dat de stof via de huid langzaam in het
bloed terechtkomt. De pleister hoeft niet dagelijks te worden verwijderd.
Vaginale toedieningsvormen:
- Vaginaal tabletten: moet zo hoog mogelijk in de vagina worden gebracht.
- Vaginaal crèmes: kan zowel in de vagina als op de schaamlippen worden toegepast.
Rectale toedieningsvormen:
- Zetpillen: bestaat uit een lichaamstempratuur smeltende vaste stof waarin het
geneesmiddel is verwerkt. Is soms bedoeld voor lokale werking, maar meestal is de
bedoeling dat het geneesmiddel via het darmslijmvlies in het bloed komt.
- Klysma’s: rectale toediening van een geneesmiddel, opgelost in een vloeistof, kan
met behulp van een klysma. Zowel plaatselijke als algemene werking.
Het toedienen van medicatie:
Voor de handeling:
- Pas handhygiëne toe
- Zet de benodigdheden binnen handbereik
- Controleer het medicijn, de toedieningslijst en de gegevens van de zorgvrager:
Naam en geboortedatum, kleur en substantie, vervaldatum, toedieningswijze,
toedieningsvorm
- Vergelijk het medicijn met de toedieningslijst:
Soort, dosering, toediengstijdstip.
Na de handeling:
- Pas handhygiëne toe
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller vvd011101. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.31. You're not tied to anything after your purchase.