Summary
Samenvatting Psychodiagnostiek 1
- Course
- Institution
In dit document vind je een volledige samenvatting van psychodiagnostiek 1
[Show more]
Seller
Follow
liesverelst
Content preview
Inleiding tot psychodiagnostiek: H11. Omschrijving en belang van psychodiagnostiek:
Waarom psychodiagnostiek: mensen maken onbewust oordelen, interpretaties,
diagnoses over situaties
1.1. Alledaags impliciet diagnosticeren
= toekennen van oorzaken aan verschijnselen of gedragingen (attributietheorie)
- We gaan handelen naar ons oordeel
- Iedereen doet het, elke dag en vooral als er een afwijking is van een VERWACHT
patroon/gedrag
- Situaties beoordelen, maar we kunnen foute conclusies trekken zeker bij
complexe situaties
- Voorbeelden: tijdschriften en magazines doen het als entertainment, media, tv en
documentaires: bij extremer (on)gewenst gedrag
Bv: temptation island: veel conclusies van kijkers
1.2. Impliciet diagnosticeren in psychodiagnostiek
Ongewapende oordeel/ impliciet diagnosticeren
= foutenbronnen – tekorten en vertekeningen
- Een oordeel uitspreken zonder beroep te doen op duidelijke principes,
systematische procedures, maar gebruik maken van hun intuïtie
- Fouten en vertekeningen zijn in elke fase van de psychodiagnostische
besluitvorming mogelijk
- MAAR de invloed van foutenbronnen kan verminderd worden door gebruik van
een duidelijk psychodiagnostisch procesmodel
1.2.1. Onderzoek naar foutenbronnen:
- Hoe gaan mensen om met kansen en waarschijnlijkheden:
Mensen zijn slecht in het schatten, afwegen en herzien van kansen
- Wat is de oorzaak:
Als mensen moeten oordelen, beslissen over iets maken ze (voorspelbare)
denkfouten omdat ze onvoldoende info hebben
Beroep doen op heuristieke/vuistregels
Helpen, maar leiden ook tot fouten als je ze niet op de juiste manier
gebruikt of omdat je ze niet bij het juiste probleem of de juiste situatie
toepast
= regels om sneller tot de oplossing van een probleem te komen (vaak
impliciet of onbewust)
Informele, intuïtieve en speculatieve oplossingsstrategieën
In tegenstelling tot algoritmen, zijn heuristieken specifieke strategieën die we
leren gebruiken in specifieke situaties en die niet altijd een oplossing
garanderen
Hoe meer ervaring met een taak, hoe beter heuristieken ontwikkeld zijn
Is vaak de oorzaak van foutenbron
1
Lies Verelst psychodiagnostiek
, Soorten heuristieken:
Beschikbaarheidsheuristiek
= we achten gebeurtenis waarschijnlijker als we ons makkelijker een
voorbeeld van die gebeurtenis voor de geest kunnen halen
= als de gebeurtenis makkelijk uit het geheugen op te halen, zullen we die
gebeurtenis als meer waarschijnlijk zien
Manier van denken is niet altijd betrouwbaar
Bv: vliegtuigcrash komen uitgebreid in het nieuws, waardoor de kans op een
vliegtuigcrash overschat
Representativiteitsheuristiek
= vergelijking met typische voorbeelden, prototypes of stereotypen wanneer
we denken aan een concept of bepaalde categorieën
Bv: wanneer je aan een hond denkt, denk je sneller aan een labrador dan aan
een chiwawa
Mate waarin we een bepaald object in een bepaalde categorie te steken
hangt af van de mate waarin het object gelijkenissen heeft/representatief is
voor een typisch voorbeeld uit die categorie
Manier van denken is niet altijd betrouwbaar, je houdt vaak geen rekening
met andere informatie die ook relevant is
Hoe statistisch redeneren mensen:
Fouten bij Representativiteitsheuristiek
Omdat we denken in stereotypen, prototypes maken we soms redeneringen
die helemaal niet logisch zijn
Fouten bij beschikbaarheidsheuristiek
Hoe gemakkelijker voorbeelden van een fenomeen te binnen schieten, des te
frequent is dat fenomeen
Onvoldoende info
Zorgt ervoor dat we ontbrekende info zelf gaan invullen, waardoor we fouten
maken
- Wat is de impact op de kwaliteit van de psychodiagnostiek:
Kwaliteit verminderd
Confirmation bias:
Mensen gaan vaak info opzoeken die hun eigen opvatting ondersteunt, zoeken
bevestiging van hun eigen opvatting
Mensen gaan niet opzoek naar informatie die hun eigen opvatting
tegenspreekt
2
Lies Verelst psychodiagnostiek
, Mogelijke foutenbronnen:
Vaak geen systematische en consistente werkwijze gebruiken
Informatie zoeken die het idee bevestigt (confirmation bias)
Te vlug adviezen formuleren
Gebrekkige betrouwbaarheid en validiteit van de onderzoeksmiddelen en
ongeschikte normen
Voor de hand liggende diagnosen en interventies over het hoofd zien
Diagnostisch proces onvoldoende afgestemd op de hulpvragen van de cliënt
Te intuïtief denken
Besluitvorming onvoldoende gebaseerd op beschikbare gegevens, geen
objectieve criteria hanteren (=verhoging van de subjectiviteit)
Besluitvorming onvoldoende geëxpliciteerd en daardoor onvoldoende
duidelijk voor collega’s en cliënten
Belangrijk om duidelijk te maken waarom je een besluitvorming doet
Eigen persoon als foutenbron
Onvoldoende samenwerking met cliënt en zijn omgeving
Te veel vakjargon in de communicatie
Cliënt zal niet alles begrijpen, fouten in interpretaties
1.3. Expliciet diagnosticeren als oplossing
= gebruik maken van prescriptief kader of model
= psychodiagnostisch procesmodel
- Wetenschappelijk verantwoorde vormgeving van het proces
- Valide & betrouwbare producten (intsrumenten/methodieken)
Kans op foutenbronnen wordt verminderd
1.3.1. Basis van het PSD procesmodel:
- Basis is de empirische cyclus/ hypothesetoetsend denken
Fasen:
Observatie/exploratie:
Feitenmateriaal verzamelen en
groeperen
Inductie:
Formuleren van hypothesen en theorie
Deductie:
Afleiden van toetsbare voorspellingen
Toetsing:
Nagaan of de voorspelling
standhouden
Evaluatie:
Kan de hypothese verworpen of
aangehouden worden
3
Lies Verelst psychodiagnostiek
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller liesverelst. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $16.08. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now