Dit document omvat alle info uit de les en de PPT. Bij elke aandoening zijn foto's toegevoegd. Ook de casussen en de syndromale lessen zijn hierin verwerkt. Voor een beknopte versie verwijs ik naar "Dermatologie - essentiële samenvatting" die terug te vinden is op mijn profiel.
Als je tight bud...
Dermatologie
1. Bouw en functie van de huid
• Bovenste laag huid = lipofiel
o Huidziekte behandelen met lipofiel product → dringt dieper door huid
o Gel dringt minder diep door huid (bv gebruikt bij opp ontsteking vd huid)
• Dermatoscoop
o Vergrotende lens 10x
o Je kan een beetje in de huid kijken
o Melanoom: pigmenten netwerk, amorfe zone, structuurloos, bloedvaten
2. Aanvullende onderzoeken
• Aanvullende onderzoeken
o Digitale fotografie
▪ Voor-na foto’s van bv psoriasis (restpigmentaties waar plaques waren)
▪ Teledermatologie: je hoeft ptn niet te zien
o Woodlamp onderzoek
▪ UV-A licht
▪ Contrast tss gezonde en ongezonde pigmentatie: bv vitilligo (auto-
immuunziekte met vaak schildklierlijden en anemie)
• Weetje: vitilligo heeft MINDER kans op huidkanker
o Dermatoscopisch onderzoek
▪ Vroege detectie huidletsels → huidkanker neemt toe maar sterfte aan
huidkanker daalt
o Klinisch-chemisch bloedonderzoek
o Microbiologisch onderzoek
o Biopsies en histopathologisch onderzoek
o Moleculair-biologische technieken
o Allergologisch onderzoek
2.1 Bloedonderzoek
• ELISA
o Auto-immuunziekte: antilichamen die eigen huid afbreken → desmosoom en
hemidesmosomen afgebroken (zorgen normaal voor coherentie vd cellen)
• Chemisch
o Onderliggende oorzaak opsporen (bv granuloma annulare en diabetes)
1
, o Voor opstarten v therapie (bv methotrexaat bij psoriasis: geen gestoorde levertests)
▪ Methotrexaat stopt celdeling (wat we willen tegengaan bij psoriasis) →
nakijken leverschade
o Opvolging immunosuppressieve behandeling (bv azathioprine (Imuran) vr atopisch
eczeem)
• Serologisch
o Antistoffen tegen V (bv herpes zoster)
o Antistoffen tegen self-antigenen (bv desmogleïne 3 als element vh desmosoom, bij
pemphigus vulgaris)
2.2 Schimmelonderzoek
• Dermatofiet: bv Trichophyton rubrum
o Groeit goed in keratine (huid), nagels verdikken, verkleuren nagels
• Rechtstreeks onderzoek met 20% KOH en cultuur aanleggen: droog schilfer of nagelmateriaal
opsturen
o Kweek in labo duurt aantal weken → kleur en vorm → diagnose
• Schimmels komen niet meer zo veel voor → niet alles is een schimmel!
• Gist ≠ schimmel
o Pityrosporon ovale hoort bij bioom vd huid maar kan soms overgroeien
2.3 Microscopisch onderzoek ve huidbiopt
• Biopt: dwarsdoorsnede
o Psoriasis: huid verdikt, veel immuuncellen
• Morfologisch waar ontsteking zich afspeelt: rond bloedvaten, tegen basale membraan
• Morfologisch waar structuur verbroken is (bv bulleuze dermatosen: niveau van split in
epidermis is belangrijk)
• Het type ontstekingscellen: veel eosinofielen bij een medicamenteuze huidreactie
• Onderscheid premaligne of maligne cellen
2.4 Immunofluorescentie
• Huidbiopt waar antistoffen op zitten → aantonen met immuunreactie (bv bij
immuungemedieerde aandoeningen)
• Directe immunofluorescentie: op weefselstuk
o Humaan antilichaam: coupe → toevoegen anti-humaan antilichaam waar fluorescente
bol aanhangt → bindt op humaan antilichaam → fluorescentie aantonen
• Indirecte immunofluorescentie: op serum van patiënt
o Antistoffen tegen de huid zwerven rond in het serum en zijn nog niet neergedaald op
de huid
2
, o Neem substraat → voeg serum ptn toe aan apenhuid → antistoffen tegen de huid
herkennen huid vd aap → binden → toevoegen anti-humaan antilichaam met
fluorescente bol → detecteren
• Twee-stap methode vr detectie v circulerende auto-antilichamen in serum vd ptn
2.5 Plaktesten bij allergologisch onderzoek
• Nepjuwelen
o Dermatoloog plakt op de rug een plakker met standaardreeks waar mensen doorgaans
allergisch op zijn (nikkel, parfum, bewaarmiddel, kleurstof) → nakijken welke eczeem
veroorzaken
3. Huidziekten (voorkomen)
• Hoge morbiditeit door het dysfigurerende, soms immobiliserende effect (fysisch, sociaal,
psychisch)
o Jeuk kan bv ook een zware daling in kwaliteit van leven geven
• Herkennen huidsymptomen → betere diagnostiek en preventie
3.1 Morbiditeitspatroon
• Stad – platteland: mycosen
o Schimmel vnl op plattenland met veel huisdieren
o Atopie: komt bv astam/hooikoorts voor in de familie → bij die persoon komt atopie
vaak ook voor
• Seizoen: lente meer pityriasis vesicolor
• Tijd: geneesmiddeleneruptie
• Proefbehandeling bevestigt je diagnose soms
• Leefomgeving vb scabies (schurftmijt)
o Vraag of er nog mensen zijn in de omgeving die jeuk hebben, waar woon je
o Proefbehandeling met bv cortisone bij twijfel tss schimmel en eczeem → pathologie
verdwijnt dus het was eczeem (schimmel zou ernstiger w na cortisone)
• Belang van langdurige begeleiding: therapietrouw is een probleem vnl bij lokale therapie
• Bijwerking op cortisonecrème: scherp begrensde roodheid, papels, muntstukgroot rond neus,
papels rond ogen
o Peri-orale dermatitis = hardnekkige acné als bijwerking op cortisone
o GEEN Cortisone voorschrijven
o Vraag of ptn cortisone gebruikt heeft
3.2 Dermatoloog
• Behandelt medische aandoeningen, esthetiek, chirurg (bv nagelchirurgie, enten en flappen
reconstructie na huidkanker), technische handelingen (laser, injecties, lichtbehandelingen)
• Lange wachttijd → belangrijk dat huisarts ook voldoende weet over dermatologie
o Differentiatie eczeem A (geen ring) en infectie!
o Schimmel B (ringvormig) of niet
• Multidisciplinaire teams
3
, • Schurft: vnl in plooien, graaft kanaaltjes onder huid → inflammatie en schilfering
o Schrapen → je kan kop vd mijt meehebben → microscoop
• PROVOKE (dit moet je kunnen beschrijven aan dermatoloog)
o Efflorescentie: roodheid (macula), vasicula, bubbel, papel, …
4. Erythemateuze dermatosen
• Erytheem
o Roodheid huid en/of slijmvliezen die onder druk ve glaasje verbleekt
o Ontstaat oiv vaatverwijding – vluchtig of persistent
o Groep huidaandoeningen waarbij geen of vrijwel geen andere zichtbare afwijkingen
zijn dan deze hyperemische (vaatverwijdende) roodheid
o Roodheid:
▪ Gegeneraliseerd (virussen, geneesmiddelen)
▪ Diffuus (dermis bloedvaten)
▪ Maculair (toppen papillen): rode wangen, geleidelijk netwervorming
▪ Livedo: blauw-achtig
▪ Annulaire/gegyreerd
o Exantheem: opbloeiing oiv acute infectieziekte, ook wel erytheem over groot opp
▪ Kinderziekte
▪ Rash mag je enkel gebruiken van exantheem
4.1 Lokaal erythema
• Erythema infectiosa: 5e kinderziekte, maculair (rode blos)
• Erythema facialis
o Spoedopname!
o Accidentele blootstelling aan UV → acute verbranding huid en ogen (conjunctiva,
sclera)
o Behandeling: corticoïd, kunsttranen
• Soorten
o Erythema palmare
o Erytheem van het gelaat (vb lupus)
o Erythema perstans (vb couperose - rosacea)
o Winterhanden
o Fenomeen van Raynaud
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lianakirkov. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $18.64. You're not tied to anything after your purchase.