Handboeken staats- en bestuursrecht - Handhavingsrecht
Samenvatting van:
Handhavingsrecht H2, H7: p. 185 t/m 203, H15, H3, H4 en H9,
Bestuursrecht vaardig in het juridisch werkveld' hoofdstukken 8 t/m 12.
Grondtrekken van het Nederlandse strafrecht: paragraaf 8.3, H12 en H13
Paragraaf 3.6 t/m 3.8 uit Leerstukken Strafrecht
Samenvatting algemeen bestuursrecht H8 tm H12
Hoofdstuk 8
Overtreding: een gedraging die in strijd is met het bepaalde wettelijk voorschrift.
Het nalaten valt er ook onder.
Kan worden ondergaan door een natuurlijk persoon of rechtspersoon.
Overtreder: diegene die de overtreding pleegt of medepleegt.
Medeplegen: er moet sprake zijn van een min of meer gelijkwaardige
samenwerking, terwijl medeplichtige slechts een ondergeschikt aandeel in het
delict heeft. (Niet hetzelfde)
Een medeplichtige kan geen bestuurlijke sancties worden opgelegd.
(Wel strafrechtelijke)
Bestuurlijke sanctie: een door een bestuursorgaan wegens een overtreding
opgelegde verplichting of onthouden aanspraak.
Geen straf of tuchtrechter.
1. Herstelsanctie (reparatoire sanctie)
Gericht op het beëindigen of ongedaan maken van de overtreding of de
gevolgen daarvan, en het voorkomen van de herhaling. (Dwangsom)
2. Bestraffende sanctie (punitieve sanctie): leedtoevoeging
Dader bestraffen (geldboete)
Legaliteitsbeginsel: bestuursorganen mogen niet handelen in strijd met de wet.
(formele wetgever)
Een bestuursorgaan kan overtreden van een beleidsregel niet
bestraffen want dit is niet door formele wetgevers opgesteld.
De beschikking moet de feitelijke toestand of gedraging overtreden is, en tegen
welk wettelijk voorschrift deze in strijd is.
Als voor de overtreding een rechtvaardigingsgrond bestaat mag geen
straf opgelegd worden. Een bestuursorgaan hoeft pas onderzoek te
doen als de overtreder een onderbouwd beroep doet op een
rechtvaardigingsgrond of als hiervoor aanwijzingen bestaan.
Kenmerken herstelsancties
o De situatie kan zich voordoen dat op een overtreding van één bepaald
voorschrift meer dan één sanctie is gesteld. De vraag is in hoeverre de
sancties gelijktijdig kunnen worden toegepast (cumulatie van sancties)
o Awb verbiedt cumulatie van 2 herstelsancties.
Cumulatie van een herstelsanctie met een bestraffende sanctie kan
wel, omdat beide typen een ander doel en strekking hebben.
o Ne bis in idem: iemand mag niet 2 keer worden gestraft voor dezelfde
overtreding.
, o Preventieve toepassing: als een herstelsanctie wordt opgelegd zodra het
gevaar voor de overtreding dreigt.
Kenmerken bestraffende sancties
Cumulatie is toegestaan
Ne bis in idem geldt hier niet.
Kan niet preventief worden opgelegd
Recht op zwijgrecht
Cautie: de mededeling aan de overtreder dat hij geen antwoord hoeft te
geven. Voorkomt psychische druk
Bij schriftelijke vragen hoeft geen cautie te worden gegeven.
Toezichthouder: een persoon die volgens de wet belast is met het houden van
toezicht op de naleving van het wettelijk voorschrift.
De Awb geeft een ‘standaardpakket’ aan toezichthouders.
Alleen natuurlijke personen kunnen toezichthouder zijn.
Niet hetzelfde als toezicht op het bestuursorgaan
Toezichthouder moet legitimatiebewijs bij zich dragen
Zijn bevoegdheden:
1. Betreden van plaatsen met uitzondering van woningen zonder
toestemming van de bewoner
2. Toegang verschaffen met behulp van de sterke arm
3. Het zich laten vergezellen door andere personen
4. Vorderen van inlichtingen
5. Vorderen van inzage van een id.
6. Vorderen van inzage van zakelijke gegevens en bescheiden
7. Maken van kopieën van zakelijke gegevens en bescheiden
8. Meenemen van zakelijke gegevens en bescheiden ten behoeve van
kopiering
9. Onderzoek, opneming en monsterneming
10.Meenemen van zaken voor onderzoek, opneming en monsterneming
11.Onderzoek van vervoersmiddelen
12.Onderzoek van lading
13.Vorderen van inzage van bescheiden van een bestuurder
14.Vorderen van stilhouden en overbrengen van een vervoersmiddel.
Bij wettelijk voorschrift kunnen beperkingen worden aangebracht.
Ieder moet meewerken.
Medewerking kan worden geweigerd, voor zover uit hoofde van ambt,
beroep op de wet een geheimhoudingsplicht bestaat.
, Hoofdstuk 9
Een last onder bestuursdwang: een herstelsanctie en bestaat uit 2 elementen
1. Een last (bevel) tot geheel of gedeeltelijk herstel van de overtreding
2. Een verplichting die intreedt als deze last niet wordt nageleefd.
Het bestuursorgaan gaat eerst de overtreder aanspreken om maatregelen te
nemen om de overtreding te beëindigen of haar gevolgen weg te nemen
o Als dit niet wordt nageleefd kan het bestuursorgaan op kosten van de
overtreder zelf maatregelen nemen.
De regeling van bestuursdwang geldt niet als er wordt opgetreden ter
onmiddellijke handhaving van de openbare orde.
o Bijv.: burgemeester die bevelen geeft ter handhaving van de openbare
orde als deze is verstoord, of als er wordt opgetreden tegen overtreding
van een samenscholingsverbod.
Awb geeft een regeling omtrent de eisen van bestuursdwang, de kosten, en de
procedure in spoedeisende gevallen.
Last onder bestuursdwang kan ambtshalve worden opgelegd.
Legaliteitsbeginsel van toepassing
In de beschikking moet worden genoemd: het wettelijk voorschrift,
welke feitelijke toestand een overtreding is, met welke wet deze
toestand of gedraging in strijd is en wat de overtreder moet doen of
nalaten om de bestuursdwang niet in werking te brengen.
Begunstigingstermijn: Een termijn voor de overtreder om zijn fouten te
herstellen.
Het onrechtmatig handelen kan ook een strafbaar feit opleveren, dan
treedt het OM op.
Mag niet langer zijn dan noodzakelijk
Bestuursdwangaanschrijving moet naar de overtreder worden gestuurd.
Belangrijk om de kosten op hem te kunnen halen.
Bekendgemaakt aan de rechthebbenden (eigenaar, huurder, pachter,
vruchtgebruiker)
Het kan zijn dat de overtreder geen rechthebbende (meer) is.
Last onder bestuursdwang op aanvraag
Burgers kunnen bij andere burgers een overtreding constateren, als zij
dit doorgeven aan het bestuursorgaan kunnen zij verzoeken om een
last onder bestuursdwang op aanvraag toe te passen. (Bezwaar en
beroep open bij afwijzing hiervan)
Het bestuursorgaan kan ook de last onder bestuursdwang opleggen,
maar niet daadwerkelijk toepassen.
, Toepassingsbeschikking: bevat een gemotiveerd besluit van het bestuursorgaan
om wel of niet tot toepassing van de al aangezegde bestuursdwang over te gaan.
o Kan slechts worden gegeven als er al een last onder bestuursdwang is
opgelegd.
o Een beschikking over toepassing van bestuursdwang kan slechts op
verzoek worden gegeven. (Kan door belanghebbenden)
o Een belanghebbende moet rechtstreeks in zijn belang worden getroffen als
het bestuursorgaan niet handelt.
o Het verzoek om toepassing van bestuursdwang kan pas worden gedaan als
de last niet is nageleefd, dus als het begunstigingstermijn is verstreken.
Bestuursorgaan heeft 4 weken om over het verzoek om toepassing van de
bestuursdwang te beslissen.
Bij overtreding van een wet zal het bestuursorgaan dat bevoegd is om met een
last onder bestuursorgaan op te treden, in regel van deze bevoegdheid gebruik
maken.
Een bestuursorgaan kan weigeren om dit te doen als:
1. Een concreet zicht op legalisering bestaat
2. Als handhavend optreden zodanig onevenredig is in verhouding tot de
daarmee te dienen belangen dat optreden in die situatie niet gebeurt.
Om bestuursdwang toe te passen beschikt een bestuursorgaan over de volgende
bevoegdheden:
1. De bevoegdheid om plaatsen, niet zijnde woningen, zonder toestemming
van de overtreder en rechthebbenden te betreden en bevoegdheid om een
schriftelijke machtiging te gegeven voor het binnentreden van een woning
zonder toestemming van de bewoner.
2. De bevoegdheid om gebouwen, terreinen en wat zich daarin of daarop
bevindt te verzegelen.
Combinatie van verzegelen en een dwangsom is niet mogelijk.
3. De bevoegdheid om zaken mee te voeren en op te slaan
4. Van een bestuursorgaan kan niet worden verlangd dat het meegevoerde
en opgeslagen zaken gedurende onbepaalde tijd bewaart. Als deze zaken
na 13 weken niet zijn opgehaald mag het bestuursorgaan ze verkopen.
Kosten dwangsom betaald de overtreder behalve als de kosten niet of niet geheel
tot zijn laste behoren te komen. Bestuursorgaan moet melden naar de overtreder
over de kosten.
In spoedeisende gevallen kan bestuursdwang worden toegepast zonder
voorafgaande last.
Er moet wel een besluit zijn genomen en bekendgemaakt.
Als het heel spoedeisend is mag dat na de tijd.
Dan kan het achteraf door de bestuursrechter worden getoetst.
Kan van belang zijn met eventuele schadeclaims.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller noemigroeneveld. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.82. You're not tied to anything after your purchase.