Samenvatting over Parlementaire democratie van het boek Thema's maatschappijleer. De onderwerpen die worden behandeld zijn o.a. dictatuur, politieke stromingen en de democratie.
Paragraaf 1
● Politiek: het nemen van allerlei besluiten om het land te besturen
● Zij hebben invloed op het gebied van:
○ Welvaart ( voldoende banen etc)
○ Volksgezondheid (wegwerken wachtlijsten ziekenhuizen)
○ Infrastructuur (aanleg en onderhoud van bruggen, wegen en dijken)
○ Onderwijs (Veranderen van de exameneisen)
○ Buitenlandse betrekkingen (uitzenden van militairen)
○ Openbare orde en veiligheid (het meer inzetten van politie)
● Democratie: een bestuursvorm waarbij de bevolking direct of indirect invloed
uitoefent op de politieke besluitvorming.
○ Oudste voorbeeld van democratie is Athene.
● Referendum: kiesgerechtigde burgers rechtstreeks mogen stemmen over een
politiek vraagstuk of wetsvoorstel.
○ Denk aan ‘Brexit’
● Nederland heeft een indirecte democratie, de burgers nemen niet zelf de
beslissingen maar stellen volksvertegenwoordigers aan om deze beslissingen te
nemen.
○ Voordelen zijn:
○ Sneller en volksvertegenwoordigers kunnen zich er beter in verdiepen.
● Parlementaire democratie: Een indirecte democratie
● Rechtsstaat met grondrechten zorgen voor fundament democratie
● Belangrijkste kenmerken (die in grondwetten zijn vastgelegd)
○ Burgers hebben politieke grondrechten
■ Alle Nederlanders hebben vanaf 18 jaar kiesrecht
■ Iedereen mag een politieke partij of vereniging oprichten
■ Iedereen mag demonstreren of zijn mening uiten
○ Over politieke besluitvorming
■ De regering en het parlement maken samen de wetten
■ Wetten gaan pas gelden als een meerderheid in het parlement
daartoe besluit
○ Er wordt rekening gehouden met minderheden, hierdoor kunnen
grondrechten ook niet zomaar worden afgeschaft.
○ Er is persvrijheid
● Sinds 1848 is Nederland een democratie
● Sinds 1917 algemeen kiesrecht voor mannen
● Sinds 1919 algemeen kiesrecht voor vrouwen
● Dictatuur: als alle macht in handen is van één persoon of een kleine groep mensen.
○ Bv. Turkmenistan en Saudi-Arabië
● Er zijn dictaturen gebaseerd op ideologie.
○ Bv. Cuba en Noord-Korea
● Religieuze dictatuur: Als de dictatuur op een geloof is gebaseerd.
○ In Iran is er een dictatuur gebaseerd op de Islamitische wetgeving.
, ● Militaire dictatuur: Als het leger van een land de macht overneemt.
● Kenmerken dictatuur:
○ Geen machtenscheiding
○ Grondrechten worden niet gerespecteerd
○ Geen vrije pers
○ Oppositiepartijen zijn verboden
○ Politieke rol voor militairen
○ Verkiezingsfraude komt veel voor
○ Regering kan snel en efficiënt besluiten over zaken
● Of Nederland een 100% democratie is verschilt voor iedereen
○ Niet: we mogen niet echt zelf kiezen over zaken alleen over de
vertegenwoordigers
○ Wel: we mogen kiezen wie beslissingen gaan nemen namens ons (de
vertegenwoordigers)
Paragraaf 2
● Bijna alle politieke partijen ontstaan vanuit een ideologie
● Ideologie: een samenhangend geheel van ideeën over de gewenste inrichting van
de samenleving.
● Ideologie kan worden vastgesteld door 2 vragen
○ Welke waarden en normen staan centraal?
○ Oftewel waar hecht je waarde aan en waar ga je je best voor doen om te
realiseren.
○ Wat is de gewenste rol van de overheid op sociaal economisch gebied?
■ Sommige mensen willen een links uitgangspunt en andere mensen
een rechts uitgangspunt.
● Links: ongelijkheid verminderen, goede uitkeringen,
beschermen van zwakkere.
● Rechts: weinig bemoeienis, zelf verantwoordelijk,
inkomensverschillen
● 3 politieke ideologieën of stromingen
○ Liberalisme: vrijheid belangrijk, overheid moet zich beperken tot kerntaken,
voor korte en lage uitkering. Liberalen zijn rechts
■ VVD, D66, PVV, Groenlinks heeft liberale standpunten
○ Socialisme: sociaal democratie, voor vrijemarkteconomie, voor
gelijkwaardigheid, zwakkeren moeten beschermd worden. Socialisten zijn
links.
■ PvdA, SP en Groenlinks
○ Confessionalisme: baseert zich op het geloof, rentmeesterschap: mensen
moeten goed voor de aarde zorgen want die hebben ze van god gekregen,
naastenliefde, zorgzame samenleving. Confessionelen zijn midden
■ CDA, CU, SGP
● Populisme: een stijl van politiek bedrijven ipv ideologie, komen op voor eenvoudige
burger, zetten zich af tegen elite, sterk nationalistische (tegen immigranten)
○ PVV
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller baukjejansen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.46. You're not tied to anything after your purchase.
