Samenvatting Biologie VWO 4, Een inleiding in de biologie.
126 views 5 purchases
Course
Biologie
Level
VWO / Gymnasium
Book
Hand-opdrachtenboek 4a Biologie voor Jou 2e Fase Vwo
Samenvatting Biologie Thema 1: Inleiding in de biologie. Basisstof 1 t/m 6 zijn er in beschreven inclusief alle begrippen. Deze woorden zijn vetgedrukt, de betekenis wordt in de tekst uitgelegd. Gebaseerd op het 'Biologie voor jou' boek 4A. Geschikt voor leerjaar 4, VWO.
Organismen zijn levende wezens zoals planten, dieren, schimmels en bacteriën.
Organismen vertonen levensverschijnselen, zoals voortplanten, stofwisseling (chemische
reacties in een organisme) en groeien. Bij stofwisseling spelen enzymen een rol, die
versnellen het proces. De versnelling heet katalyseren. Organismen zonder
levensverschijnselen noem je dood en dingen die nooit hebben geleefd heten levenloos.
Elk individu heeft een unieke levensloop, deze start bij het ontstaan van het organisme.
Hierna gaat hij groeien en ontwikkelen. Het eindigt bij de dood. Een levenscyclus is als de
cyclus doorgaat na de dood, door voortplanting. Je ziet steeds dezelfde fasen. De individuen
gaan dood, maar de soort blijft voortbestaan.
Als er op een hoger organisatieniveau een nieuwe eigenschap ontstaat is dit een
emergente eigenschap. Een orgaan kan bijvoorbeeld niet vliegen, maar een organisme
wel. Een organisme kan zich niet voortplanten, maar in een populatie wel.
2 Organen, weefsels en cellen
Een orgaanstelsel bestaat uit organen die samen een bepaalde functie uitoefenen,
bijvoorbeeld een verteringsstelsel.
Een groep cellen met dezelfde vorm en functie noem je een weefsel.
● Dekweefsel (epitheel) beschermt en bekleedt inwendige en uitwendige
lichaamsoppervlakten. In holle organen zoals longen zit dekweefsel dat slijmvlies
wordt genoemd. De cellen zijn vaak rechthoekig en liggen dicht tegen elkaar aan.
● Zenuwweefsel zitten bij organen van het zenuwstelsel zoals je ruggenmerg. De
zenuwcellen uit dit weefsel geven informatie door. Het zijn een soort vertakkingen die
een netwerk vormen.
● Spierweefsel bestaat uit langgerekte cellen die kunnen samentrekken.
● Bindweefsel geeft steun en vorm aan het organisme. Het verbindt lichaamsdelen en
vult ruimten tussen organen op. Tussen de cellen liggen vezels en tussencelstof. In
pezen zitten stevige vezels. In de wand van slagaders juist elastische. En vezels die
een netwerk vormen geven ondersteuning aan organen zoals de lever en milt.
Kraakbeen en been bestaan uit een type bindweefsel genaamd steunweefsel.
, Tussencelstof kan dienen ter versteviging, bij bijvoorbeeld planten. In beenweefsel zitten er
tussen de cellen kalkzouten en collageenvezels. De zouten geven stevigheid.
Collageenvezels zorgen voor de samenhang van het weefsel.
3 Plantaardige en dierlijke cellen
Organel = een deel van een cel met een eigen functie
Dieren Planten
Organel Ja Ja
Celmembraan Ja Ja
Celwand Nee Ja
Cytoplasma Ja Ja
Grote vacuole Nee Kan
Kern Ja Ja
Kernmembraan Ja Ja
Chloroplasten Nee Kan
Chromoplasten Nee Kan
Leukoplasten Nee Kan
Intercellulaire ruimte = ruimte tussen plantaardige cellen in, gevuld met lucht of vocht.
Oculair x vergroting objectief = totale vergroting
Een transmissie-elektronenmicroscoop (TEM) is het tweedimensionaal (bevat geen
diepte).
Een scanning elektronenmicroscoop (SEM) is driedimensionaal (bevat wel diepte).
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ninatuenter. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.28. You're not tied to anything after your purchase.
