Examenkatern H1 Het Britse Rijk geschiedenis memo HAVO
All for this textbook (1)
Written for
Secondary school
HAVO
Geschiedenis
5
All documents for this subject (2941)
Seller
Follow
VS2
Reviews received
Content preview
H2 Duitsland in Europa 1918-
1991
1918 -> Einde WO1 en begin van een nieuwe periode in de Duitse staatsinrichting door de
opbouw van een parlementaire democratie met de Republiek van Weimar.
1991 -> Met het uiteenvallen van de S-U komt er een einde aan de koude oorlog. Het in
1990 herenigde Duitsland integreert snel in EU en meet zich binnen de EU samenwerking
een leidende rol aan.
Paragraaf 1: Opkomst van het Derde Rijk (1918-1945)
Hoofdvraag: Wat leidde tot de opkomst van het nationaalsocialisme en welke gevolgen had
dit voor Duitsland en Europa? (1918-1945)
Na het vernederende verlies van de WO1 werd Duitsland een parlementaire democratie. Een
groot deel vd bevolking was de Republiek van Weimar vijandig gezin. De regering slaagde er
niet in de economie op gang te krijgen en later de economische crisis op te lossen, waardoor
het vertrouwen verdween en Duitsland in een economische en politiek dieptepunt terecht
kwam. De NSDAP met frontman Hitler beloofde beterschap. Met effectieve propaganda wist
Hitler het volk te overtuigen. Nadat massaal zijn partij werd gestemd en Hitler tot
rijkskanselier werd benoemd, bereidde hij de weg naar een totalitair regime stapsgewijs voor.
De Duitse samenleving werd genazificeerd en in zijn buitenlandse politiek richtte Hitler zich
op het uitbreiden van het Duitse grondgebied, waar geen plek was voor minderwaardige
rassen.
De Republiek van Weimar
Einde WO1 (1918) liep chaotisch voor Duitse keizerrijk. Ze hadden verloren (in de
loopgravenoorlog vielen vooral veel gewonden en werd er door partijen geen winst geboekt,
Duitsland besloot op te geven nadat de VS in 1917 ook de oorlog verklaarden aan
Duitsland), de keizer vluchtte en er werd een republiek uitgeroepen, de Republiek van
Weimar.
Republiek van Weimar= De Duitse Republiek die begon met de nieuwe grondwet van 1919
en eindigde met de machtsovername door Adolf Hitler in 1933. Deze republiek is gebaseerd
op de grondbeginselen van de parlementaire democratie en is vernoemd naar de Duitse stad
Weimar, omdat hier de grondwet van de nieuwe staat werd aangenomen.
Sociaal- democraten waren grootste fractie in het parlement, dus vormden zij een nieuwe
regering en ondertekenden zij een wapenstilstand met de geallieerden (= in de 1e en 2e WO:
bondgenoten tegen Duitsland, vooral G-B, FR, Rusland/S-U en de VS).
Er kwam een nieuwe grondwet waardoor DTSL een parlementaire democratie (= politiek
stelsel waarin een democratisch gekozen parlement de hoogste macht heeft) werd. Maar de
democratie -> wankel. Dit had 3 oorzaken.
3 oorzaken:
1. Grote groepen Duitsers wilden helemaal geen democratie. De oude adellijk elite vond
dat de massa niet in staat was om te regeren. Ook wilden nationalistische bewegingen
een sterke leider. Ook radicale socialisten (vooral de aanhangers van het communisme)
zagen niks in een democratie. Zij wilden een ‘dictatuur van het proletariaat’.
2. Veel Duitsers hadden geen vertrouwen in de leiders van de Republiek. Zij hielden hen
namelijk verantwoordelijk voor het verlies bij WO1. (= dolkstootlegende). Ook kregen
machthebbers de schuld van het Verdrag van Versailles (= vredesovereenkomst dat
, Duitsland dwong tot ontwapening, afstaan van gebieden en betalen van
herstelbetalingen).
3. Regeringen van de Republiek slaagden er niet in op grote eco problemen op te lossen. +
Duitsland verloor toegang tot belangrijke grondstofrijke gebieden. Verschillende
internationale maatregelen brachten kort economisch herstel.
Het Amerikaanse Dawesplan (1924) maakte grote Amerikaanse leningen mogelijk. Het
economische herstel eindigde in 1929 a.g.v de beurskrach (=een plotselinge val van de
beurskoersen in de VS). De Amerikanen kwamen zelf in problemen en wilden hun leningen
terug. Gevolg -> Duitsland raakte verzeild in diepe eco crisis. -> werkloosheid steeg ->
veel politieke onrust.
De opkomst van het nationaalsocialisme
De NSDAP profiteerde van deze chaos in de Weimarrepubliek. Beloftes Adolf Hitler:
- Er zou een einde komen aan de politieke strijd binnen Duitsland.
- De afgenomen gebieden zouden weer bij Duitsland komen.
- Zo zou hij de nationale eenheid herstellen.
- Hij zou andere afspraken uit het VvV terugdraaien.
- Hij zou een einde maken aan de werkloosheid.
De NSDAP groeide uit tot een massaorganisatie dmv propaganda en paramilitair
machtsvertoon. De NSDAP won de verkiezingen, als je een tegenstander was waren er
knokploegen, dus eig had je geen keus. Hitler werd (met steun vd conservatieve elite)
rijkskanselier in 1933.
Hij beweerde dat de rijksdagbrand in 1933 aangestoken was door communisten, die van
plan waren de macht in Duitsland over te nemen. Ook wist hij in deze crisissfeer het
parlement zo ver te krijgen dat het de machtigingswet aannam. (= een wet waarbij het
parlement een deel van zijn bevoegdheden overdraagt aan de regering, zodat die zonder
democratische controle een crisissituatie kan oplossen). Gevolg -> einde aan Republiek van
Weimar. De opkomst van het nationaalisme -> grote gevolgen voor Dtsl en de rest van
Europa.
NSDAP= Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij: Duitse Nationalistische en
racistische politieke partij die van 1920-1945 streefde naar verbetering vd toestand vh Duitse
volk dmv sterk politiek leiderschap, afschaffing van de vrijheid van meningsuiting en de
democratie, een sterk door de staat gestuurde economie en maatschappelijke uitsluiting van
bepaalde groepen, onder wie Joden.
Gevolgen voor Duitsland
- Hitler: opbouw totalitair regime
- Leven Duitsers moest in teken van nationaalsocialisme staan (nazificatie dmv
propaganda).
- Hard opgetreden tegen politieke tegenstanders (met name sociaaldemocraten en
socialisten) dmv geweld en terreur.
- Als je niet in het Volksgemeinschaft paste -> werd er snel met je afgerekend (denk aan
Joden, Roma, Sinti, gehandicapten en homoseksuelen).
- Ondanks vrijheidsbeperkende maatregelen -> regime kreeg veel steun vanuit bevolking.
- Regering -> wist economie te herstellen en werkloosheid verdween.
Gevolgen voor Europa
- Hitler -> steun van Dtsl voor buitenlandpolitiek.
- Hitler eiste dat alle Duitse gebieden terug zouden komen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller VS2. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.70. You're not tied to anything after your purchase.