Verzorgingsstaat= een samenleving waarin de overheid alle burgers helpt te voorzien in hun
basisbehoeften.
Paragraaf 4.1
De afgelopen jaren is het maatschappelijk geluk gestegen, dmv het welzijnsdilemma. Er is meer
welvaart, die steeds gelijker wordt verdeeld. De Nederlandse overheid speelt daarin een belangrijke
rol.
In de ME waren armen afhankelijk van de Geestelijken (zij zamelden geld en eten in vd boeren). Een
overheid was er niet zoals het er nu is en de waarde “bestaanszekerheid” was toen niet van
toepassing. Ook kwamen er armenhuizen, dit was op initiatief vd rijken, want zij wilden hun eigen
bezit en gezondheid beschermen.
In de 18e/19e eeuw nam de welvaart toe dankzij de industriële revolutie (= mens- en paardenkracht
werden vervangen door stoomkracht en elektrische kracht.)
Gevolg toename welvaart: toename ongelijkheid, arbeiders werden uitgebuit door eigenaren vd
fabrieken. De arbeidsklasse en middenklasse wilden hun eigen positie verbeteren, ook wilden de
hogere klasse opkomen voor de armen. Waarom?
- Om hun eigen positie te beschermen, ze vreesden voor opstanden en stakingen.
Gevolgen maatschappelijke ongelijkheid:
- Heftige strijd en debatten, uitkomst-> soort compromis tussen het communisme en het kapitalisme.
Privébezitten van kapitaalgoederen bleef toegestaan, maar de overheid zorgde voor meer
bescherming van de arbeiders. Hoe?
- Dmv de sociale wetgeving (= wetten om zwakkeren in de samenleving te beschermen, bijv
het Kinderwetje Van Houten, het was verboden om kinderen onder de 12 jaar te laten
werken in fabrieken.) Hiermee probeerden ze de sociale ongelijkheid te verkleinen.
(= in zekere zin het begin vd verzorgingsstaat.)
Ook gingen arbeiders zich in die tijd verenigen met vakbonden. Samen voerden zij strijd samen met
politieke arbeiderspartijen. Dit had succes: werknemers kregen hogere lonen en meer inspraak.
Ook kwamen er nieuwe wetten:
- Ongevallenwet
- Invaliditeitswet
Na de tweede wereldoorlog kwamen ook:
- WAO (Wet op Arbeidsongeschiktheidsverzekering)
- AOW (Algemene Ouderdomswet)
Ontstaan gemengde economie (= systeem waarin de overheid en vrije markt allebei invloed hebben).
Oorzaak: - toename welvaart na WO2, steeds gelijker. Ook bemoeide de overheid zich steeds meer
met de economie en de vrije markt.
Gevolg verzorgingsstaat (20e eeuw): minder ongelijkheid en meer politieke stabiliteit.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller VS2. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.29. You're not tied to anything after your purchase.