Doel van recht (door juridische schrijvers): het ordenen van de samenleving en het geven van regels
om conflicten op te lossen zodat de orde kan terugkeren.
Recht: het geheel van overheidsregels dat de samenleving ordent.
Rechtsbronnen: de vindplaatsen van het recht, namelijk wet, jurisprudentie, internationaal verdrag
en gewoonte.
Wet: algemeen geldende regels afkomstig van een overheidsorgaan, zoals het Wetboek of Strafrecht.
Jurisprudentie:
Als de wet niet duidelijk is hoe deze moet worden toegepast, wordt het soms een rechtzaak.
De verzameling van rechtelijke uitspraken vormt daarmee een belangrijke rechtsbron. De
verzamelde rechtspraak heet een jurisprudentie.
Uitspraken van rechters hebben een nummer, begint met ECLI European Case Law
Identifier
Internationaal verdrag: hebben steeds meer invloed op ons nationale recht.
Gewoonte: het moet dan wel gaan om een vertaand en door iedereen in een bepaalde sector erkend
gebruik dat in die kring ook als recht wordt ervaren.
Rechtsgebieden:
Burgerlijk recht: geeft regels voor de rechtsverhouding tussen burgers onderling.
o Vb: koopovereenkomst, huurovereenkomst, arbeidsovereenkomst, medische
behandelinsovereenkomst.
o Geen controleur. Maar als iemand denkt dat iemand anders hem tekort doet kan hij
aankloppen bij de burgelijke rechter. burgerlijk proces uitspraak naar beide
partijen
o De rechten en plichten staan in het Burgerlijk wetboek.
Bestuursrecht: gaat over de goede gang van zaken in de samenleving.
o Vb: belastingwetgeving, bestuursrecht.
o Bevat Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (incl tuchtrecht), Wet
kwaliteit, klachten en geschillen zorg.
Staatsrecht: geeft regels voor een democratische organisatie van onze overheid..
o Bevat grondrechten van burgers, grondwet vormt de grondslag van het staatsrecht.
Strafrecht:
o Geboden en verboden
o Strafbepalingen staat in Wetboek van strafrecht
Vb. diefstal, mishandeling, schenden van beroepsgeheim
o Wet op de individuele gezondheidszorg
Vb. als iemand buiten zijn deskundigheid optreedt en daar schade mee
veroorzaakt
o Medische missers worden vaak niet strafrechtelijk afgedaan, alleen bij ernstige
fouten zoals dood of ernstig lichamelijk letsel.
Internationaal recht: ligt vast in internationale verdragen.
o Mensenrechten zijn van belang voor gezondheidsrechten
,Gezondheidsrecht
Specifieke wetten die van belang zijn voor professionals in de gezondheidszorg.
Regels over beroepsregistratie, patiëntenrechten en tuchtrechten.
Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (BIG):
Regels voor handelingen.
Individuele gezondheidszorg: alle activiteiten in de zorg die worden vericht in verband met de
gezondheid van één individuele persoon, inclusief het doen van onderzoek en het geven van
advies.
Wet BIG richt zich op kwaliteit van de individuele beroepsbeoefenaar
Stelsel van registratie, titelbescherming, voorbehouden handelingen en tuchtrechten voor 9
beroepen.
Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz):
Stelt eisen aan de zorg die zorgaanbieders bieden en geeft een regeling voor de afhandeling
van klachten.
Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst (WGBO):
Geeft regels voor de hulpverleningsorganisatie tussen een individuele patiënt en de
zorgverlener.
Geeft regels over beroepsgeheim, behandelingsovereenkomst, informatieplicht en
toestemming voor een behandeling.
Wet zorg en dwang en de Wet verplichte ggz:
Als de patiënt een gevaar voor zichzelf is of voor anderen, kan een gedwongen opname en/of
gedwongen zorg noodzakelijk zijn.
Geven regels over gedwongen zorg en opname en voor de positie van een patiënt als hij
gedwongen is opgenomen of gedwongen zorg ondergaat.
Vallen onder bestuursrecht
Rechtsbeginselen en mensenrechten als basis voor het gezondheidsrecht:
Rechtsbeginselen: de algemene normen die het fundament vormen voor het recht.
Drie belangrijkste rechtsbeginselen: zelfbeschikking, bescherming en gelijkheid.
Zelfbeschikking: vrijheid die ieder mens heeft om zelf te beslissen.
Bescherming: houdt in dat er verantwoordelijkheid moet worden genomen voor mensen die
(dringend) hulp en zorg behoeven. Zelfbeschikking en bescherming kunnen botsen.
Gelijkheid en het verbod op discriminatie: betekend dat iedereen in gelijke omstandigheden
aanspraak behoort te kunnen maken op goede zorg.
Moraal, ethiek en recht:
Moraal: het geheel van waarden en normen dat wordt gehanteerd door een persoon of door een
groep.
Ethiek: het nadenken over en het analyseren van deze moraal
Recht: wordt ook wel gestolde ethiek genoemd. Door een maatschappelijk debat over een ethisch
onderwerp kan uiteindelijk recht ontstaan. Gebeurt pas als er in de samenleving een zekere
consensus bestaat over wat moreel goed is om te doen.
,H2 Professionaliteit
Kerndoel van de wet BIG: het bewaken van een goede beroepsuitoefening door de individuele
professionals in de gezondheidszorg.
Voor de kwaliteitsbewaking worden een aantal instrumenten gebruikt:
Titelbescherming door registratie:
Geldt voor 9 beroepen
Vanaf het moment van inschrijven mag je het beroep uitvoeren
Registers zijn openbaar, je kunt nagaan of iemand bv echt een verpleegkundige is
Het systeem van titelbescherming door registratie geldt voor: artsen, tandartsen,
apothekers, gezondheidspsychologen, psychotherapeuten, fysiotherapeuten,
verloskundigen, verpleegkundigen, physician assistents.
Specialismen:
Beroepsorganisaties mogen onder bepaalde voorwaarden zelf specialismen regelen binnen de
beroepsgroep. Vb. verpleegkundig specialist, na een masteropleiding.
Vijf verpleegkundige specialismen:
Preventiezorg bij somatische aandoeningen
Acute zorg bij somatische aandoeningen
Intensieve zorg bij somatische aandoeningen
Chronische zorg bij somatische aandoeningen
Geestelijke gezondheidszorg
-Registratie van het specialisme is 5 jaar geldig: daarna aantonen dat je nog steeds vakkennis hebt
voor velenging.
-De 4 somatische specialismen worden 1 in 2020, dan zijn er dus nog 2. Een specialisme somatische
aandoeningen en een specialisme geestelijke aandoeningen.
-Artsen kunnen zich inschrijven in het KNMG register voor hun specialisme.
Periodieke registratie:
Registratie is 5 jaar geldig omdat het belangrijk is dat zorgverleners blijven beschikken over
de actuele kennis en vaardigheden.
Daarna toetsing of werkervaring voldoende is voor de verlenging of dat een bijscholing nodig
is.
Als de eisen aanwezig zijn blijft de registratie geldig, is dat niet zo wordt de inschrijving
geschrapt.
Gevolg geen beroepstitel en dus geen bevoegdheid meer.
Opleidingseisen en deskundigheidsbeschrijving:
In de Wet BIG worden de opleidingseisen gesteld per beroep en een beschrijving van het
deskundigheidsterrein.
Titelbescherming door opleiding:
Andere beroepen in de individuele gezondheidszorg kennen geen titelbescherming door registratie.
De titelbescherming is dan op basis van de afgeronde erkende opleiding. Staat in artikel 34-
beroepen. Wettelijke registratie is niet nodig.
Vb. verzorgende-IG, diëtisten.
Professionals die niet worden genoemd in artikel 3 of 34 hebben geen titelbescherming, zoals een
doktersassistent.
, Voorbehouden handelingen
Er zijn 14 voorbehouden handelingen die door een arts, tandarts of verloskundige uitgevoerd mogen
worden.
Voorbehouden handelingen: handelingen die zoveel deskundigheid vragen dat de uitvoering ervan
door leken te veel risico’s met zich meebrengt voor de patiënt.
Uitsluitend beroepsmatig handelen:
Het systeem van voorbehouden handelingen geldt alleen voor beroepsmatig handelen. Per beroep is
een lijst met voorbehouden handelingen.
Zelfstandig:
De zorgverlener bezit de bevoegdheid om de indicatie voor de handeling te stellen en ook de
bevoegdheid heeft om de handeling uit te voeren.
Bekwaam:
De bevoegdheid, het recht, om de handeling uit te voeren is niet voldoende, je moet ook bekwaam
zijn. Bekwaam: beschikken over de juiste combinatie van kennis en vaardigheden om de handeling
goed uit te voeren.
Noodsituaties:
In noodsituaties geldt het verbod op het uitvoeren van voorbehouden handelingen niet. Dan mogen
niet bevoegden levensreddend handelen door bv een injectie te geven.
Voorschrijven van medicijnen door verpleegkundigen:
Een bepaalde groep verpleegkundigen mag medicijnen voorschrijven. De groep is verdeeld in:
- Verpleegkundigen op het gebied van DM (met specifieke nascholingseisen)
- Verpleegkundigen op het gebied van astma en COPD
- Verpleegkundigen op het gebied van oncologie
Eisen: de arts moet eerst de diagnose hebben gesteld. Richtlijnen, standaarden moeten worden
opgevolgd.
De voorschrijfbevoegdheid is geldig voor een beperkt aantal middelen.
Verpleegkundig specialisten hebben binnen hun eigen deskundigheidsgebied de zelfstandige
bevoegdheid om medicijnen voor te schrijven.
Nieuwe beroepen in de gezondheidszorg en zelfstandige bevoegdheid
Nieuwe beroepen in de gezondheidszorg zijn verpleegkundig specialisten en physician assistant die
zelfstandig medische taken uitvoeren. Om ontwikkeling aan deze beroepen ruimte te geven is in de
Wet BIG een nieuw artikel 36a toegevoegd, hierdoor kan eerst ervaring worden opgedaan voordat er
een beslissing kan worden opgenomen over de vraag of ze in de Wet BIG kunnen worden
opgenomen.
Positie van de bachelor medisch hulpverlener:
Er geldt een proefperiode voor de net afgestudeerde bachelor medisch hulpverlener, deze periode
duurt 5 jaar. Tijdelijk wordt zij in het Big register opgenomen.
Opdracht:
Via een opdracht een voorbehouden handeling verrichten wil zeggen dat een wel bevoegde
zorgverlener (opdrachtgever) de diagnose stelt en vervolgens de niet-bevoegde zorgverlener
(opdrachtnemer) de opdracht geeft om een voorbehouden handeling uit te voeren.
Voorwaarden:
- De opdrachtnemer is bekwaam om de handeling uit te voeren
- De opdrachtgever geeft zo nodig aanwijzingen
- De opdrachtnemer volgt de aanwijzingen op
- De opdrachtgever oefent toezicht uit, als dat nodig is, en grijpt in als er iets misgaat.
Het is van belang dat de eis van bekwaamheid van de opdrachtnemer een verantwoordelijkheid is
van beide partijen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mlveenhuizen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.36. You're not tied to anything after your purchase.