Beknopte samenvatting van het vak bestuurskunde. Er wordt gebruik gemaakt van afbeeldingen en voorbeelden. Ook staan er een paar opdrachten bij beschreven die in de les werden behandeld.
Bestuurskunde (geen tentamenstof!!)
College 1 Actoranalyse
Verwante instrumenten
Naast de actoranalyse zijn er diverse andere modellen die in enig opzicht verwant aan elkaar zijn en
waarmee inzicht kan worden verkregen op de complexiteit binnen bepaald werkveld.
bijv. Krachtenveldanalyse, marktanalyse, weerstandanalyse, netwerkanalyse, businessanalyse en
stakeholdersanalyse
Doel actoranalyse
- geeft inzicht in de actoren in het werkveld
- systematisch in kaart gebracht worden welke actoren binnen een bepaalde context relevant
zijn.
- actoren worden vervolgens ingeschat en ingedeeld op de mate van belang, invloed en
beslissingsbevoegdheid binnen het betreffende veiligheidsvraagstuk.
Naast alles verschaft een actoranalyse inzicht wie ‘stakeholders’ en ‘shareholders’ zijn van het project
moeten worden betrokken.
Stakeholders zijn organisaties of personen die belang hebben bij een bepaalde ontwikkeling.
Shareholders zijn organisaties of personen en die daadwerkelijk financieel investeren en meedelen in
kosten en opbrengsten.
Per moment of situatie kan de samenstelling van zo’n actoranalyse verschillen!
Actoranalyse als middel
Een actoranalyse is een middel dat NIET eenmalig, op een bepaald moment wordt gevormd, maar
gedurende het project stapsgewijs vorm krijgt.
Tijdens de loop van het project is het daarom nodig dat er binnen de projectgroep continu
afstemming wordt gezocht in toekennen van het gezamenlijke en individuele belangen bij de
afzonderlijke actoren.
daardoor wordt gaandeweg ook meer duidelijk hoe actoren zich tot elkaar verhouden en welk
actor in welke fase van het project dient te worden betrokken.
alsmede wordt duidelijk wat diens mate van bijdrage is of kan zijn.
In de aanpak van een veiligheidsvraagstuk is het van belang om tijdig te bepalen op wie en door wie
moet worden gestuurd. (wie heb je nodig bij het organiseren en waar rekening mee houden?)
Een aantal vragen die betrekking hebben op en actoranalyse kunnen worden beantwoord:
- welke rol/taak heeft een actor binnen het proces van ‘sturing’?
- welke actor(en) nemen beslissingen? op grond van?
- waar en bij wie liggen de meeste belangen? waarom?
- welke actoren hebben ‘de instrumenten’ om te sturen? welke zijn dat?
- wie bezitten een specifieke expertise om het project te doen welslagen?
- welke actoren praten mee en bepalen daardoor mede het beleid
- wie zorgen voor een operationele uitvoering van het project? wie doet wat?
,Wie is of zijn actor?
In feite zijn alle:
- overheden, publieke openbare organisaties, of instituties, binnen en buiten de gemeente,
betrokken ambtenaren
- Private organisaties binnen het maatschappelijke middelveld al of niet met een
dienstverlenende instelling.
- Private organisaties met een commercieel oogmerk…..
Die op een of andere wijze een rol spelen en/of een belang hebben en dus binnen de context van het
veiligheidsvraagstuk als belanghebbende kunnen worden aangemerkt.
Stap 1: inventariseer
- Breng alle mogelijke actoren die op enige wijze betrokken zijn bij het veiligheidsvraagstuk zo
concreet mogelijk in beeld.
- Beschrijf ieders functie en rol binnen het proces
- Bespreek binnen je projectgroep welke actoren je nodig denkt te hebben op zowel
strategisch, tactisch en opertioneel niveau.
beargumenteer waarom elke gekozen actor nodig is en waarvoor.
Stap 2: categoriseer
- Maak onderscheid binnen de gekozen actoren
Publiek:
actoren met politiek-bestuurlijke functies
actoren met ambtelijke functies
actoren met maatschappelijke functies
Privaat:
private partijen
burgers
Stap 3: positioneer
- Beschrijf concreet per actor ieders taak, bevoegdheden en/of verantwoordelijkheden.
Dit kan je vaststellen aan de hand van hun wettelijke vastgestelde taken, bevoegdheden
en verantwoordelijkheden.
- Ook kunnen binnen het project zelf deze aan een bepaalde actor of meerdere
verantwoordelijkheden en bevoegdheden zijn toebedeeld.
denk bijvoorbeeld aan de voorwaarden waaronder een vergunning wordt verstrekt of aan
de bepalingen opgesteld innen een convenant of overeenkomst.
Stap 4a: identificeer
- Niet elke actor heeft eenzelfde of gelijke mate van belang bij het welslagen van het project.
een belangrijk uitgangspunt bij het vaststellen van acties binnen een project is om vast te
stellen waar bepaalde belangen liggen en in welke mate deze aanwezig zijn.
, die belangen kunnen uiteengezet worden in commerciële belangen (maar zo min mogelijk
afbreukrisico’s kan ook een belang zijn voor een actor).
Stap 4b: identificeer
- Niet elke actor heeft evenveel invloed.
Sommige actoren hebben weliswaar weinig bevoegdheden maar hebben wel veel invloed op de wijze
waarop een project gestalte krijgt.
Voorbeeld: De uitbreiding van Schiphol. Hoewel bewoners die onder de rook van Schiphol wonen en
werken, geen bevoegdheid in het nemen van een besluit tot uitbreiding, hebben zij echter wel veel
invloed op hoe en onder welke condities besluitvorming tot stand komt.
Dat geldt ook voor een aantal andere actoren afhankelijk van hoe die zich georganiseerd of op welke
wijze zij hun belangen behartigen.
- Breng daarom per actor de mate van invloed in beeld en wel op een eenzelfde wijze als bij he
beoordelen van de belangen.
Stap 5: alloceer
- Elke actor heeft een aantal (beleids)instrumenten/middelen ter beschikking die men kan
inzetten om te komen tot de uitvoering van het project of oplossing van het
veiligheidsvraagstuk.
voeg deze toe aan elke actor
naast het gebruik van deze instrumenten, door de overheid, hebben ook andere actoren
diverse andere middelen tot hun beschikking die ingezet kunnen worden.
Actoranalyse: ‘’de ringen van invloed’’
, Om direct een hiërarchisch overzicht te krijgen plaats je de gekozen actoren
Level of interest
In de actorenanalyse wordt dus ook stilgestaan bij het feit dat niet
alle geïdentificeerde actoren eenzelfde mate van belang en invloed
hebben binnen het project.
Motiveer je antwoorden op basis van de uit voorgaande ingevulde
actorenkaart en plaats elke actor op de ‘’level of interest’’.
College 2
Hoofdstuk 1 t/m 4 van de bestuurlijke kaart
Bestuurskunde= De overheid staat centraal en kijkt naar hoe de overheid werkt en hoe je die kunt
verbeteren. ‘’de kunde van het bestuderen’’.
Politiek= Alles wat te maken heeft met het bestuderen van een land.
Waarom is er een overheid?
1. Orde in de samenleving bewaken
2. Behartigen van het algemeen belang voortdurende strijd tussen deelbelangen.
Juridisch gezien behoren alle organisaties met een publiekrechtelijke grondslag tot het openbaar
bestuur.
Met publiekrechtelijke grondslag wordt bedoeld dat het bestaan van een organisatie wettelijk
vastgelegd is, zoals dat van een gemeente (in de Gemeentewet).
Verenigingen, stichtingen en vennootschappen zijn vanuit dit oogpunt juist private organisaties.
Kenmerken Nederlands openbaar bestuur
Nederland is een constitutionele monarchie. (sinds 1815)
De koning is de staatshoofd. In tegenstelling tot in een absolute monarchie is het handelen van de
koning gebonden aan de grondwet of geschreven constitutie.
Nederland kent een gedeeltelijke scheiding der machten, dat wil zeggen dat de wetgevende, de
uitvoerende en de rechtsprekende macht in sterke mate onafhankelijk van elkaar zijn en elkaar
controleren.
= trias politica
Nederland heeft ook een scheiding van kerk en staat. De regering staat boven de kerk.
Wel heeft Nederland een parlementair stelsel. de bevolking kan rechtstreeks de hoogste
besluitvormende orgaan kiezen in de tweede kamer
Men noemt Nederland ook wel een representatieve of indirecte democratie.
= de democratie in NL behelst dat de bevolking vertegenwoordigers kiest die vervolgens de
besluiten nemen. Vormen van directe democratie, zoals referenda, komen hier weinig voor, anders
dan in bv VK en Zwitserland.
Het parlementaire stelsel kent twee principes:
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller esmeelouwerse. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.97. You're not tied to anything after your purchase.
