Rekening houden met eigenheid en context van de ZV
o Competenties ontwikkelen in kader van diversiteit
Papadopoulos, Tilki en Taylor
o Ontwikkelen model voor bereiken culturele competenties
o 4 stadia’s
Culturele bewustwording
Culturele kennis
Culturele gevoeligheid
Culturele competentie
o Cyclisch proces
OMGAAN MET DIVERSITEIT
CULTURELE BEWUSTWORDING
Eerste stadium
Onderzoek van de eigen waarden en overtuigingen
Inzicht in de eigen culturele identiteit/ referentiekader en gebaseerde overtuigingen en handelingen
Niet alle verschillen zijn zichtbaar vb homoseksualiteit, opleidingsniveau, inkomen, leeftijd
CULTURELE KENNIS
Leren van interculturele competenties
Bereidheid tot leren
Informatie opzoeken
Informatie over cultuursensitieve zorg ook online
o Vb pigmentzorg: kennis over en ervaringen met het werken met mensen uit de etnisch-
culturele minderheden, over de grenzen van beroepen en doelgroepen
Contact met mensen met andere culturele achtergrond vb maman Berthe is bang voor het rusthuis
Niet leiden tot stereotypering en hokjesdenken
Mensen zijn in de eerste plaats individuen en geen vertegenwoordigers van hun geaardheid of cultuur.
CULTURELE GEVOELIGHEID
Omgaan met elkaar
Belangrijk: hoe professionals de ZV bekijken, evenwaardig
als echte partners worden beschouwd, kan geen cultureel gevoelige zorg worden verkregen.
1
, Gelijke partnerschappen omvatten vertrouwen, acceptatie en respect, evenals facilitering en
onderhandeling.
Stel bij de kennismaking of intake zoveel mogelijk open en 'neutrale' vragen, zeker over zaken als
religie, cultuur, relaties en identiteit. Ga er niet vanuit dat meteen te zien is of iemand moeite heeft
met lezen en schrijven, of homo of lesbisch is.
Culturele verschillen
o Vragen naar verleden, cultuur en levensbeschouwing
o Voorbeeldvragen
'Kunt u iets vertellen over de gewoontes binnen uw religie/cultuur die belangrijk
voor u zijn?'
Hoe viert u belangrijke feestdagen?'
Haalt u steun uit uw geloof?
Wat helpt u om uw eigen cultuur in huis te brengen'
Heeft u gewoontes of voorkeuren waar wij rekening mee kunnen houden?
Welk dagritme is men gewend: tijden van bidden, ramadan
Homoseksualiteit
o Open blik
o Als de zorgvrager zegt een partner te hebben, spreek dan niet van "hij" of "zij" tot duidelijk is
wat juist is.
o Bedenk ook dat patiënten kinderen kunnen hebben die lesbisch of homoseksueel zijn .
o Onstaat soms op latere leeftijd vb na overlijden heteropartner
Laaggeleterdheid
o Toegeven niet evident
o Vragen met voorzichtigheid stellen
o Stem communicatie af op de mogelijkheden en beperkingen van de patiënt
o Gebruik eventueel foto’s of filmpjes
CULTURELE COMPETENTIE
Synthese en toepassing van bewustwording, kennis en gevoeligheid
alles wordt geïntegreerd in praktische vaardigheden zoals beoordeling van de behoefte, klinische
diagnose en andere zorgvaardigheden
herkennen en bestrijden van vooroordelen, rascisme en andere vormen van discriminatie
discriminatie komt voor tussen ondervragers onderling, tussen collega’s en tussen zorgprofessionals
en zorgvragers
bespreekbaar maken in het team en ervoor zorgen dat de situatie in de gaten wordt gehouden en
ingegrepen indien nodig
Bij pestgedrag of uitsluiting door anderen is het belangrijk dat de pester wordt duidelijk gemaakt dat
dit niet geaccepteerd wordt.
Bij discriminatie is vroeg ingrijpen van belang om erger te voorkomen; vaak gaat het namelijk van
kwaad tot erger.
Unia
o Bevoegd voor 17 discriminatiegronden
5 'raciale criteria': ras, huidskleur, nationaliteit, afkomst en nationale of etnische
afstamming
handicap
geloof of levensbeschouwing
seksuele geaardheid
leeftijd
vermogen (of financiële middelen)
burgerlijke staat
2
, politieke overtuiging
syndicale overtuiging
gezondheidstoestand
een fysieke of genetische eigenschap
geboorte
sociale afkomst
o Informeert de betrokkene over zijn rechten en zoekt samen een oplossing
o Lanceert campagnes voor gelijke kansen tegen discriminatie, formuleert aanbevelingen aan
overheden en brengt tools, publicaties en statistieken uit
Het instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen
o Op basis van geslacht
o Gelijkheid tussen vrouw en man en discriminatie op basis van het geslacht
o Vb transgenders
ETNISCH-CULTURELE DIVERSITEIT
SUPERDIVERSITEIT
Vertovec
o huidige diversiteit verder reikt dan de aanwezigheid van verschillende nationaliteiten in onze
samenleving. Het gaat ook om tal van andere criteria zoals etniciteit, geloof, legaal statuut,
gender, arbeidsmarktparticipatie, taalkennis
Diversiteit is veel complexer geworden
Welke 3 aspecten moeten zijn voor superdiversiteit?
o Kwantitatieve transitie
Veel meer diversiteit: nieuwe migratie
Majority-minority-cities: meerderheid van de inwoners is van andere origine
Reden? Oorlog, gastarbeiders, Europeanen
o Kwalitatieve transitie
Oorzaak: toenemende diversiteit in de diversiteit
3de generatie zal meer connectie hebben met het land dan de eerste
generatie
Verschillen binnen gemeenschappen soms groter dan tussen gemeenschappen
o Normalisering van de diversiteit
Oorzaak: diversiteit is normaal geworden in de samenleving, vroeger was dit wel
Het gaat niet langer over minderheden, uitzonderingen
Wat zijn de 5 handelingsprincipes waaruit divers-sensitief werken vertrekt?
o Respectvolle, nabije en uitnodigde basishouding
o Samenwerking en dialoog
o Krachtgerichte kijk op mensen, cliënten en diversiteit
o Vaardigheid over (interculturele) communicatie
o Kritische houding tov bestaande machtsverschillen in de samenleving
Wat is de paradox van superdiversiteit
o Tegelijk meer en minder aandacht geven aan diversiteit
Meer aandacht voor etnische diversiteit bij zorgpersoneel
Vorming-competenties
Instroom
Minder aandacht voor etnische diversiteit
3
, Etnische verschillen steeds minder relevant
IMMIGRATIE
8/10 van de migranten komen uit: Roemenië, Frankrijk, Nederland, Polen, Italië, Spanje en Bulgarije
Landen buiten EU 5% van de migranten (Turkije: 2%)
Jonge en mannelijke immigranten
In België: groot aandeel zelfstandigen of werken in de bouw
Vrouwen: schoonmaaksector
Waarom
o Gezinshereniging
o Werkgebonden
o Studeren
Vluchtelingen
o Volgens normen zowel nationaal als internationaal
o Landen dragen specifieke verantwoordelijkheid voor iedereen die asiel aanvraagt
Irreguliere migrant
o Zonder vereiste documenten en ongeautoriseerd grenzen oversteekt
VLUCHTELINGEN, ASIELZOEKERS EN MENSEN ZONDER PAPIEREN
OMSCHRIJVINGEN EN DEFINITIES
Mensen die op de vlucht zijn voor vervolging, geweld of oorlog, hongerlijden, zeer arm zijn of
slachtoffer van natuurramp
Economische migrant
o Leven te verbeteren
o Kunnen terug keren naar land van herkomst
o Landen behandelen migranten volgens eigen migratiewetten en procedures
Vluchtelingen
o Volgens normen zowel nationaal als internationaal
o Landen dragen specifieke verantwoordelijkheid voor iedereen die asiel aanvraagt
o Leven in gevaar
o Niet bescherm in eigen land
o Meeste vluchten naar buurland meestal derdewereldlanden die hen niet altijd kunnen
beschermen
o 1/7 trekt naar het westen
Asiel aanvragen asielzoekers
Asielaanvraag positief worden beschermd
Asielzoeker
o Iemand die in een land is aangekomen en asielaanvraag heeft ingediend bij de desbetreffende
autoriteiten
o Nog niet bepaald of de persoon internationale bescherming nodig heeft
o Aanvraag goedgekeurd: krijgt de persoon vluchtelingenstatus of subsidiaire bescherming
en recht om in het land te blijven
o Tijdens asielprocedure
Ontnemen
o Mensen op de vlucht maar blijven in eigen land
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ChloéG. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.29. You're not tied to anything after your purchase.