BELASTINGRECHT
NHL STENDEN HOGESCHOOL
INFORMATIE WORKSHOPS
Anniek Ent
,Hoorcollege week 1. Algemene inleiding
Waarom belasting betalen?
Primaire doel van belastingheffing
Bijdrage aan de financiering van de overheid: bekostigen van voorzieningen.
§ Niet alleen aan de centrale overheid (inkomstenbelasting) maar ook aan de lokale overheid
zoals provincies, waterschap en gemeenten (onroerendezaakbelasting, toeristen- en
hondenbelasting).
Secundaire doel van belastingheffing
Stimuleren of ontmoedigen van bepaald gedrag bij burgers en/of bedrijven.
§ Denk hierbij aan accijns op alcohol en sigaretten ter bescherming van de gezondheid en
milieuheffingen ter bescherming van het milieu.
Begroting en verantwoording rijksbelastingen (en sociale premies)
Hoe gaat het financieel? Op Rijksniveau hebben we te maken met een miljoenennota. Die
miljoenennota is een verantwoordelijkheid van Ministerie van financiën. Hierin wordt ieder jaar de
verwachte inkomsten en uitgaven verantwoord. In de miljoenennota staan de plannen die de
Rijksoverheid heeft voor het komende jaar en daarbij zit ook de begroting.
§ Miljoenennota:
o Rijksbelastingen/centrale overheid;
o Belangrijkste plannen van het kabinet voor het komende jaar;
o Geeft aan wat die plannen kosten.
Begroting en verantwoording lokale/gemeentelijke belastingen en heffingen
Hoe gaat het op lokaal niveau? Op lokaalniveau hebben we ook te maken met het bekostigen van
voorzieningen. Ieder jaar worden gemeentelijke belastingvorderingen inclusief tarieven door de
betreffende gemeenteraad (via een raadsvoorstel) op voordracht van het College van Burgemeesters
en Wethouders vastgesteld. Het College neemt namelijk eerst een besluit en de gemeenteraad kan
dat dan vervolgens goedkeuren of afkeuren.
§ Gemeentelijke belastingvorderingen
o Belastingvorderingen worden gepubliceerd op overheid.nl, zodat iedereen kan lezen
welke belastingvorderingen er zijn en welke tarieven ervoor gelden.
o In zo’n verordening staat van wie geheven wordt, wat geheven wordt en hoeveel.
o Bijvoorbeeld verordening rioolheffing, verordening toeristenbelasting en verordening
parkeerbelasting.
§ Perspectief nota
o Gemeenten stellen per vier jaar een perspectiefnota op. In die nota maken zij een
plan voor de komende vier jaar van de verwachte inkomsten en verwachte uitgaven.
Het gaat om alle voorzieningen in belang van de burgers en bedrijven.
§ Jaarstukken
o Ieder jaar worden er jaarstukken vastgesteld. Er wordt verslag gedaan hoe is het
afgelopen jaar gegaan. Hoe is het in werkelijkheid gegaan, is er sprake van een
overschot of is er sprake van een tekort.
,Inkomstenbronnen van de overheid
Hoe kan de overheid haar uitgaven dekken? De inkomstenbronnen van de overheid zijn:
§ Belastingen:
Belastingen zijn verplichte bijdragen van burgers aan de overheid, zonder dat daar een
specifieke tegenprestatie tegenover staat. Denk hierbij aan wegen, ziekenhuizen, scholen.
Daar staat geen specifieke tegenprestatie gelijk tegenover.
§ Retributies:
Vergoedingen die een burger moet betalen voor het afnemen van bepaalde diensten van de
overheid (dus herkenbare tegenprestatie). Denk hierbij aan rijbewijs, een bouwvergunning.
Door het afnemen van een dienst van de overheid, betaal je een retributie voor.
§ Sociale premies:
Deze kun je onderscheiden in:
o Premies volksverzekeringen: heffingen die worden geheven van werknemers om
uitkeringen te kunnen betalen.
o Premie werknemersverzekeringen: deze komen ten laste van de werkgever en
worden automatisch ingehouden van je loon.
§ Overige inkomsten:
Zoals inkomsten uit verkoop van onroerend goed, gas en duurzame energie.
Plaats van het belastingrecht in het recht
Plaats van het belastingrecht in het recht
Het privaatrecht regelt de regels tussen burgers onderling en het privaatrecht regelt regels tussen de
burger en de overheid.
§ Het belastingrecht bevindt zich binnen het publiekrecht, omdat de overheid op rijksniveau of
op lokaalniveau altijd betrokken is. De overheid heeft de exclusieve bevoegdheid om belasting
te heffen en te innen.
§ Belastingrecht valt binnen het publiekrecht onder het bijzonder bestuursrecht. Het materieel
belastingrecht gaat over de inhoud en deze vind je in de speciale belastingpocket. Het formeel
belastingrecht gaat over de procedure en is grotendeels geregeld in de Awb.
§ De uitvoering van de landelijke belastingen is opgedragen aan de Belastingdienst. De
Belastingdienst wordt ook wel aangeduid als de Fiscus. De belastingdienst valt onder de
verantwoordelijkheid van de Ministerie van financiën en heeft de exclusieve bevoegdheid
voor het heffen en innen van de Rijksbelastingen. Denk hierbij aan de Wet Inkomstenbelasting
en de Erf- en Schenkbelastingen.
§ De uitvoering van de lokale belastingen is opgedreven aan lokale overheden. De lokale
overheden zijn de provincies, de waterschappen en de gemeenten. Denk hierbij Provinciewet,
Waterschapswet en de Gemeentewet.
, Soorten belastingen
Groepering kan op verschillende manieren:
1. Wetgeving voor centrale- en lagere overheden;
Het gaat om het verschil of de wetgeving centraal of decentraal wordt opgelegd.
Inkomstenbelasting wordt centraal opgelegd en hondenbelasting wordt decentraal opgelegd.
2. Directe en indirecte belastingen;
§ Directe belastingen zijn belastingen die je als burger rechtstreeks aan de overheid betaalt. Je
draagt als burger zelf de belasting af en dit is direct in iemands portemonnee te voelen. Een
voorbeeld hiervan is de inkomstenbelasting.
§ Indirecte belastingen zijn belastingen die wij niet rechtstreeks aan de overheid betalen. Het
zijn belastingen die je eerst aan een bedrijf betaalt en het bedrijf geeft het daarna aan de
overheid. Het zijn belastingen die zijn verwerkt in de prijs van producten en diensten. Een
accijns is een voorbeeld van een indirecte belasting. Ook omzetbelasting (btw) is een
voorbeeld van een indirecte belasting. Indirecte belastingen worden afgewenteld op een
ander.
3. Tijdstip- en tijdvakbelastingen;
§ Tijdstipbelasting is een belasting die betrekking heeft op een gebeurtenis op een specifiek
tijdstip. Wanneer een bepaalde gebeurtenis heeft plaatsgevonden, moet de tijdstipbelasting
worden afgedragen. Een voorbeeld hiervan is de dividendbelasting.
§ Een tijdvakbelasting is een belasting die de verschuldigde, die in de loop van een tijdvak is
ontstaan, na afloop van dit tijdvak afdragen. Inkomstenbelasting is verschuldigd over een
kalenderjaar. Na afloop van het kalenderjaar dien je de inkomstenbelasting af te dragen.
4. Aanslag- en aangiftebelastingen;
§ Bij een aanslagbelasting stelt de inspecteur de verschuldigde belasting vast nadat door de
belastingplichtige de aangifte is gedaan. Is er geen aangifte gedaan dan schat de inspecteur
zelf het inkomen. Aanslagbelasting is dus de vastgestelde belasting door een inspecteur. Denk
hierbij aan inkomstenbelasting.
§ Bij een aangiftebelasting moet de belastingplichtige zelfstandig de belasting berekenen en
betalen. Denk hierbij aan loonbelasting.
5. Subjectieve en objectieve belastingen.
§ Subjectieve belastingen zijn afhankelijk van het subject. Bij het bepalen van een subjectieve
belasting wordt rekening gehouden met persoonlijke omstandigheden. Subjectieve
belastingen zijn dus afhankelijk van de persoon (bijvoorbeeld de leeftijd van de persoon en de
vraag of de persoon gehuwd is).
§ Objectieve belastingen zijn afhankelijk van het object. Er wordt geen rekening houden met
persoonlijke omstandigheden. Het zijn belastingen gekoppeld aan een bepaald object,
bijvoorbeeld gekoppeld aan een pand. Er is sprake van een vast tarief.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller AnniekEnt. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.77. You're not tied to anything after your purchase.