Samenvatting MEMO Geschiedenis - hoofdstuk 11 'Leven in een massasamenleving'
5 views 0 purchase
Course
Geschiedenis
Level
VWO / Gymnasium
Samenvatting van hoofdstuk 11 naar aanleiding van de kennen & kunnen puntjes achterin het hoofdstuk. Alle begrippen zijn benoemd en uitgeschreven in het rood.
Geschiedenis – hoofdstuk 11 samenvatting
§11.1 Een moderne wereld
• Uitleggen wat wordt bedoeld met een massasamenleving
Een massasamenleving wordt ook wel een moderne samenleving genoemd.
• Uitleggen door welke ontwikkelingen in West-Europa en de Verenigde Staten
massasamenlevingen ontstonden
1) Bevolkingsgroei
a. Nieuwe inzichten in ziekten, zoals de bacillen die de onder andere de pest
veroorzaakten.(Louis Pasteur)
b. Betere bestrijding van de ziekten door middel van betere hygiëne: stromend vaker,
een riool voor afvalwater en steriel opereren
2) Grotere afstanden afleggen door het ontstaan van de auto, tram, metro, vliegtuig
3) Communicatiemiddelen brachten cultuur, kennis en informatie sneller over aan een groter
publiek
a. Radio, bioscoop (gebroeders Pathé), telefoon
• Beredeneren waarom het ontstaan van een massasamenleving bij sommigen tot
cultuurpessimisme leidde
Cultuurpessimisme: de overtuiging dat de (westerse) beschaving op korte termijn ten onder zal
gaan.
- Tweede industriële revolutie maakte gebruik van elektriciteit, staal en verbrandingsmotoren
op diesel of benzine, waardoor er nieuwe industrieën ontstonden zoals de chemische
industrie.
o Het was dus mogelijk om sneller en goedkoper te produceren.
o De nieuwe uitvindingen hadden grote invloed op het dagelijks leven, want er
kwamen handige en interessante nieuwe producten in het huishouden.
o Betere communicatiemiddelen
o Snellere vervoersmiddelen
- Naast het feit dat het leidde tot groot optimisme, leidde het ook tot cultuurpessimisme. Zij
vreesden dat de verfijnde westerse cultuur ten onder zou gaan in de barbarij van de massa
o Duitser Oswald Spengler schreef een boek over deze ontwikkelingen. (1918-1922)
o Overheden werden spoedig bewust, want zij zagen dat slechts een kleine groep
profiteerden van deze nieuwe mogelijkheden.
o Rivaliteit tussen landen
▪ Grootste land ter wereld + koloniaal rijk
o Keerzijden van de radio en de bioscoop, want politieke partijen zouden misbruik
kunnen maken van deze communicatiemiddelen voor propaganda.
, • Beredeneren hoe overheden reageerden op de negatieve aspecten van het ontstaan van
massasamenlevingen
De overheden werden zich spoedig bewust van het cultuurpessimisme, want zij zagen dat slechts een
kleine groep in de samenleving van de nieuwe mogelijkheden profiteerden. Veranderingen op
verschillende gebieden:
o Woningbouw
▪ Nederlandse woningwet van 1901 harde eisen aan woonomstandigheden →
wonen in kelders en krotten verboden.
o Volksgezondheid
▪ Instanties opgericht voor toezicht houding en voor adviseren regering op
gezondheidszorg.
o Onderwijs:
▪ Groot-Brittannië: Education Acts.
▪ Nederland: Leerplichtwet uit 1900, kinderen van 6 tot 12 jaar verplicht.
§11.2 De Eerste Wereldoorlog
• Met voorbeelden uitleggen dat de Eerste Wereldoorlog kenmerken had van een moderne
en een traditionele oorlog
Moderne oorlog
- Inzet van nieuwe, moderne wapens
o Gifgas, mitrailleurs, kanonnen, granaten, tanks (nog geen succes i.v.m. technische
onvolkomenheden) & vliegtuigen
- Burgerbevolking deed actief mee in de oorlog
o Mannen liepen mee als soldaten in de loopgraven
o Last van kou, vocht, honger, ongedierte en stank → vreselijke ervaring
o Na terugkomst last van PTSD (zenuwaandoening) (= 'shellshock') wat niet serieus
werd genomen
▪ lafheid en desertie
▪ Teruggestuurd of veroordeeld tot dood
o Dorpen en steden (in frontlinie) beschadigd
o Vrouwen werkten massaal in de wapenindustrie en berichtten de media over de
oorlog ( → propagandistisch karakter)
Traditionele oorlog
- De legerleiding hield vast aan de tactiek van voortdurende aanvallen op de loopgraven van
de vijand.
o Nadeel: de situatie was veranderd vanwege het gebruik van nieuwe moderne
wapens
• Uitleggen hoe de Eerste Wereldoorlog een wereldoorlog werd
Wereldoorlog: gewapend conflict waarbij vele landen in de wereld actief betrokken zijn en waarbij
op plaatsen verspreid over de hele wereld wordt gevochten.
Soldaten tijdens de Eerste Wereldoorlog kwamen niet alleen uit Europa, maar ook uit Europese
koloniën in Afrika en Azië waardoor het een wereldoorlog werd.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mettekorving. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.76. You're not tied to anything after your purchase.