Bevat volgende hoofdstukken
- Introductie in de GGZ
- Visies op afwijkend gedrag, denkmodellen over verpleegkunde en behandelmethoden
- Classificatie en beoordeling van afwijkende emoties, gedachten en gedrag
- Aan trauma en stress gerelateerde stoornissen
- Mensen met aan middelen gerelateerd...
PSYCHIATRIE
INTRODUCTIE IN DE GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG
INLEIDING
In westerse cultuur afwijkend gedrag bepaald door overheersend wereldbeeld
Veel samenlevingen gedachte dat ziekte straf is van god
Wereldbeeld verschoven naar geloof in wetenschap
In onze cultuur
o Lichamelijke en of psychosociale factoren invloed hebben op afwijkend gedrag
Psychiatrie
o Klinisch vak
o Observaties, gevoelens en gedachten bepaalde manier van handelen
Klinische psychologie
o Confronteren met aspecten van onszelf waar we niet blij mee zijn
Psychopathologie
o Oorzaken en gevolgen en behandelmogelijkheden van afwijkend gedrag
Zelfmanagement wordt steeds belangrijker
Kennis voor psychische problemen
o Wetenschappers: oorzaken en behandelingen
o Persoonlijke verhalen
Diagnostische criteria
o Bepaalde verschijnselen moeten voldoen aan bepaalde voorwaarden voordat ze als afwijkend
worden beschouwd
CRITERIA VOOR ABNORMALITEIT
Uitzonderlijk
o Dingen zien en horen afwijkend
o In sommige culturen niet als afwijkend
o Zeldzaamheid of statische afwijking niet voldoende om gedrag afwijkend te noemen
Sociaal afwijkend
o Gedrag van mensen in de ene cultuur normaal in de andere afwijkend
o Normen ontwikkelen zicht uit gewoonten en opvattingen van specifieke cultuur
o Rekening houden met culturele verschillen en verschillende generaties
Foute perceptie of interpretatie van de realiteit
o Hallucineren onderliggende psychische stoornis in westerse cultuur
Aanzienlijk emotioneel lijden van de personen
o Persoonlijk lijden door emoties en angst
o Angst en depressie normale reacties
o Afwezigheid van emotionele reactie afwijkend
o Bij lang aanhouden afwijkend
Ongepast of contraproductief gedrag
1
, o Gedrag dat ons beperkt in ons vermogen om bepaalde rollen te vervullen
o Agorafobie: angst om in openbare ruimten te bevinden
Gevaar
o Gedrag dat gevaar oplevert
o Sociale context van belang
o Zelfdoding door druk van dagelijks leven afwijkend
o Elke vorm van extremisme afwijkend
Afwijkend gedrag op meerdere manieren worden gedefinieerd
o Meestal combinatie van criteria afwijkend gedrag
Moderne visie
o Biologisch van aard
o Psychologisch of sociologisch
WAT IS AFWIJKEND GEDRAG
Psychische stoornis minder snel herkend
Soms afwijking in de hersenen waarneembaar
Klinische diagnostiek
o Klachten en verschijnselen van de patiënt
o Classificeren vereist een klinisch oordeel en berust niet op de uitkomst
Meer gedragingen die balanceren op de grens van normaal en afwijkend
Homoseksualiteit
o Geestesstoornis
o DSM voegt stoornissen toe en verwijdert sommige
Ziekte vaststellen
o Dunne lijn abnormaal en normaal
o Symptomen en diagnostische criteria
o Gebruik maken van wetenschappelijke criteria
Prevalentie
o ½ rechtstreeks in contact met diagnosticeerbare stoornis
o 1/5 tot 1/3 heeft diagnosticeerbare psychische stoornis
VISIES OP AFWIJKEND GEDRAG, DENKMODELLEN OVER VERPLEEGKUNDE EN
BEHANDELMETHODEN
INLEIDING
Genetica grote invloed op veel vormen van afwijkend gedrag
Biopsychosociale perspectief
o Samenspel van meerdere factoren: biologisch, psychologisch en sociale factoren
Neuman systems model
o Systeemtheorie
o Stresscopingtheorie
o Preventietheorie
o Denkkader voor verpleegkundig handelen
Onderscheid maken van welke gevolgen en oorzaken er zijn
o Mens met eigenaardigheden
o Goed herkenbare verschijnselen
2
, o Sociale, relationele en fysieke omgeving
o De houding van de behandelaar tegenover de patiënt en zijn visie
HET BIOLOGISCH PERSPECTIEF
Biologische fundamenten van afwijkend gedrag en gebruik van biologie gebaseerde benaderingen
Medische model
o Afwijkend gedrag een uiting van onderliggende stoornissen en ziekten
o Meer biologische hoofdoorzaken
Genetica grote invloed
Functioneren van zenuwstelsel spelen een rol in ontwikkeling van afwijkend gedrag
HET ZENUWSTELSEL
Opgebouwd uit neuronen die signalen doorgeven
Elk neuron heeft cellichaam waarin zuurstof omgezet wordt in energie
Dendriet
o Ontvangen de boodschappen van de neuronen
Axon
o Elke neuron heeft dit
o Verschillende richtingen vertakken
o Zenuwimpulsen zich voortplanten
Eindknopje
o Kleine verdikking aan het einde van een axon
Myelineschede: snellere prikkelgeleiding
Neurotransmitter
o Chemische stof die neurale boodschappen van het ene neuron naar het andere vervoert
Synaps
o Verbinding tussen 2 neuronen
o Spleet tussen eindkopje en dendriet
o Impulsen worden doorgegeven
Receptorplaats
o Deel van een dendriet van het ontvangende neuron dat gevoelig is voor bepaalde
neurotransmitters
Verdwaalde neuronen
o Door synaptische spleet afgebroken
o Opgenomen door de eindknopjes van het axon
Psychofarmaca
o Beïnvloeden de beschikbaarheid van neurotransmitters
Verband tussen depressie en verstoring chemisch evenwicht in de hersenen
o Serotonine niet goed functioneert
o =chemische stof in de hersenen voor regulatie van stemmingen
o Medicijnen tegen depressie: beschikbaarheid van serotonine verhogen
Verband ziekte van alzheimer en hersenziekte
o Geheugen cognitieve functies achteruitgaan en afname van de neurotransmitter
acetylcholine
Antipsychotische medicijnen
o Behandeling schizofrenie
o Blokkeren van dopaminereceptoren
3
, EVALUATIE VAN DE BIOLOGISCHE PERSPECTIEVEN OP AFWIJKEND GEDRAG
Verband tussen psychologische stoornis en verstoorde werking van neurotransmitter
Ziekte van alzheimer
o Verband tussen biologische processen en stoornis
DNA-reeksen bepalen hoe groot het risico is dat we bepaalde lichamelijke of geestesstoornissen zullen
ontwikkelen
Genetisch materiaal manipuleren psychische stoornissen voorkomen
Meeste stoornissen een interactie tussen biologische factoren en omgevingsfactoren
EPIGENETICA, DE STUDIE VAN DE INVLOED VAN DE OMGEVING OP DE GENETISCHE
EXPRESSIE
Genetische code
o Bepaalt welke cellen zullen ontwikkelen
o Fysieke eigenschappen bepalen
o Invloed op ontwikkeling van bepaalde gedragskenmerken
Omgevingsinvloeden
o Expressie van genen beïnvloeden door vrijmaken van bepaalde stoffen
o Stoffen kunnen genen activeren of deactiveren
o Ervaringen bepalen van genen geactiveerd worden
CONTROVERSES IN DE PSYCHIATRIE
Genen spelen belangrijke rol in veel psychische stoornissen
Complexe interacties tussen genen en omgevingsfactoren meer inzichten in de determinanten
Genen schrijven geen gedragsmatige eigenschappen voor
Genetische factoren scheppen aanleg of waarschijnlijkheid geen zekerheid dat bepaald gedrag of
bepaalde stoornis zal ontwikkelen
o Omgevingsfactoren en ingrijpende gebeurtenissen bepalen de uitkomst
o Etnische achtergrond en gender invloed hebben op de werking van onze genen
Multigenetisch determinisme
o Genetische factoren rol spelen in psychologische stoornissen meerdere genen
Interactie tussen genetische factoren en omgevingsinvloeden bepaalt hoe onze persoonlijkheid
eruitziet en hoe gevoelig we zijn voor bepaalde psychologische stoornissen
HET BIOPSYCHOSOCIALE PERSPECTIEF
Samenspel biologische, psychologisch en sociale factoren in de ontwikkeling van abnormale
gedragspatronen
Oorzaken voornamelijk van biologisch van aard
Andere stoornissen rechtstreeks gevolg van leerervaringen
De meeste psychische stoornissen hebben meerdere oorzaken
HET DIATHESE-STRESSMODEL
Stoornissen ontstaan door combinatie van of interactie tussen een diathese (kwetsbaarheid) en stress
Stoornis ontwikkelt is afhankelijk van het soort en de ernst van de stressoren die de betrokkene in zijn
of haar leven ervaart
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ChloéG. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.32. You're not tied to anything after your purchase.
