Summary
Samenvatting thema 4, VWO 5 van Biologie voor Jou
- Course
- Level
- Book
Dit pdf-bestand bevat de samenvatting van thema 4, VWO 5 van Biologie voor Jou. Het gaat over DNA.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
sylkevandeplasse
Reviews received
Content preview
4.1———————————————————————————————————————————
Het genoom
Genoom = het geheel aan erfelijke informatie in een cel van een organisme
Bij eukaryoten: in kernDNA, mtDNA ( in mitochondrium) en DNA in chloroplasten
Bij prokaryoten: circulair DNA en sommigen hebben ook plasmiden (klein stukje circulair DNA
———————————————————————————————————————————
DNA
DNA (desoxyribonucleïnezuur) = bevat de informatie voor de erfelijke
eigenschappen van een levende cel
—> nucleïnezuur dat is opgebouwd uit nucleotide
Nucleotide: bestaat uit desoxyribose (een monosacharide), fosfaatgroep en
stikstofbase
Stikstofbase: Adenine (A), Cytosine (C), Guanine (G), Thymine (T)
—> A-T en C-G zijn vaste paren (complementair)
—> basenparing door waterstofbruggen A-T 2 en C-G 3 waterstofbruggen
DNA bestaat uit twee nucleotideketens, die in een helix om elkaar heen
gewonden liggen
—> de monosacharine en fosfaatgroepen wisselen elkaar af en de
stikstofbasen steken er aan de zijkant uit
Uiteinde van een nucleotideketen:
- 3’ : er is een OH-groep aan het 3e C-atoom van de monosacharide
- 5’ : er is een fosfaatgroep aan het 5e C-atoom van de monosacharide
—> DNA wordt altijd afgelezen in de richting van het 3’uiteinde naar het 5’uiteinde.
Sequentie = de volgorde waarin nucleotiden in een DNA-molecuul zijn gerangschikt
———————————————————————————————————————————
Coderend en niet-coderend DNA
Coderend DNA = een deel van een DNA-molecuul (gen) dat de DNA-sequentie bevat waarmee
ribosomen een of meer eiwitten kunnen synthetiseren.
Niet-coderend DNA = stukken DNA die niet voor eiwitten coderen (een groot deel van het DNA)
—> Een deel hiervan codeert voor andere moleculen die een regulerende functie hebben bij de
synthese van eiwitten
Dit DNA bestaat uit:
- repetitief DNA = herhalingen van korte nucleotide sequenties
- genen die hun functie hebben verloren
———————————————————————————————————————————
DNA bij eukaryoten
Een chromosoom bestaat uit 1 lang molecuul met eiwitten
- Dubbelstrengs DNA is rond histonen (= eiwitten) gewikkeld
- Nucleosoom = een aantal histonen met DNA
, 4.2
———————————————————————————————————————————
DNA-replicatie
DNA-replicatie = proces waarbij DNA gekopieerd wordt
—> vindt plaats in de S-fase van de celcyclus
1 Helicase, 2 DNA-polymerase, 3 DNA-ligase
1. Begint bij een replicatiestartpunt. Het enzym helicase verbreekt de waterstofbruggen tussen
de basenparen, waardoor er een replicatiebel ontstaat
2. Op de plaats waar binding is verbroken wordt een speciale eiwit gebonden (SSBP) om te
voorkomen dat de vrijgekomen basen opnieuw waterstofbruggen gaan vormen met een
andere streng
3. Primer = een kort stukje van het nucleïnezuur RNA dat complementair is aan een deel van de
DNA-sequentie en wordt gesynthetiseerd door het enzym primase
4. DNA-polymerase = enzym dat vanaf een primer langs een enkelstrengs DNA-keten schuift en
vrije nucleotiden (dATP, dTTP, dGTP of dCTP) uit het kernplasma met
waterstofbruggen aan het 3’ uiteinde van een al ingebouwde nucleotide bindt.
—> de (chemische) energie die hiervoor nodig is is afkomstig uit de afsplitsing
van de fosfaatgroepen
Langs de leidende keten volgt DNA-polymerase het uiteenwijken van de ketens
Langs de volgende keten vindt replicatie in de omgekeerde richting plaats
—> hierdoor ontstaan korte Okazaki-fragmenten
5. Het enzym DNA-ligase koppelt de korte Okazaki-fragmenten aan elkaar
—> volgende streng wordt gevormd
6. RNA-primers worden vervangen door
DNA-nucleotiden
DNA wordt bij elke celdeling korter omdat
DNA-polymerase de volgende streng niet
kan repliceren doordat er geen 3’-uiteinde
is door primer
———————————————————
Restrictie-enzymen
Restrictie-enzymen = enzymen die DNA
kapot knippen.
- Op specifieke sequenties
- Komen uit bacteriën (als bescherming
tegen viraal DNA)
- Gebruiken we om DNA in fragmenten te
knippen.
- Elk restrictie-enzym herkent een ander
sequentie
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sylkevandeplasse. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.44. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
64450 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now