Conservatieve definitie: IQ definitie met vaststaande criteria
Liberale definitie: op meerdere gebieden kijken i.p.v. alleen naar IQ, bijv. definitie Renzulli
hoge mate van begaafdheid, taakinzet/betrokkenheid, creativiteit
Guldemond:
Drie-componentenmodel Renzulli gifted behavior bestaat uit deze drie componenten
- Intellectuele vermogens
- Creativiteit
- Taakvolharding
Drietalmodel Mönks
Sociocultureel model Mönks en Ypenburg grotere rol omgeving. Omgeving is belangrijk
voor tot uiting komen van de componenten
Hoogeveen:
Differentiërend model Gagné iemand heeft een gave, dit kan via trainen/leren ontwikkelen
tot een talent. Factoren met invloed hierop: interpersoonlijke factoren (zoals motivatie),
omgevingsfactoren en kans
- Toevoeging Heller en Sigler: onderscheid tussen potentie en prestaties (verder niet
diep op ingaan)
Overeenkomsten modellen over hoogbegaafdheid: intelligentie is een cruciale factor. Ook van
belang: intrapersoonlijke karakteristieken (zoals motivatie, stress) en omgevingscondities
(zoals kwaliteit van onderwijs, familie) hebben invloed op manifestatie van hoogbegaafd
gedrag. Tegenwoordig zijn onderzoekers hoogbegaafdheid als een multidimensionaal
concept. studenten met hoge intelligentie hebben bepaalde optimale intrapersoonlijke
karakteristieken en omgevingscondities nodig om hun talenten uit te drukken in prestaties
Betts & Neihart:
Profielen van hoogbegaafden en getalenteerden
- Type I ~ de succesvolle scoren hoog, weinig gedragsproblemen omdat ze graag
goedkeuring willen van leraren, ouders en andere volwassenen. Echter vaak verveeld
op school en leren het systeem te gebruiken om met zo min mogelijk inspanning rond
te komen. Ze leren niet de vaardigheden en attitudes die nodig zijn voor autonomie,
maar ze presteren wel. Ze worden aardig gevonden door leeftijdsgenoten en worden
opgenomen in sociale groepen. Het lijkt erop dat de slimste kinderen in de klas zowel
hun creativiteit als hun autonomie hebben verloren. Zij bezitten niet de nodige
vaardigheden, concepten en attitudes die nodig zijn voor levenslang leren. Zij zijn
goed aangepast aan de maatschappij, maar niet goed voorbereid op de steeds
veranderende uitdagingen van het leven.
- Type II ~ de uitdagende (2010: creatieve) bezitten meestal een hoge mate van
creativiteit en kunnen koppig, tactloos of sarcastisch overkomen. Zij trekken vaak het
gezag in twijfel en kunnen de leraar voor de klas uitdagen. Zij conformeren zich niet
aan het systeem en hebben niet geleerd het in hun voordeel te gebruiken. Zij krijgen
weinig erkenning en weinig beloningen of eerbewijzen. Hun interacties op school en
thuis gaan vaak gepaard met conflicten. Deze kinderen voelen zich gefrustreerd omdat
, het schoolsysteem hun talenten en capaciteiten niet heeft bevestigd. Zij worstelen met
hun gevoel van eigenwaarde. Zij voelen zich al dan niet opgenomen in de sociale
groep. Ondanks hun creativiteit hebben Type II's vaak een negatief zelfbeeld. Type II's
kunnen het risico lopen uiteindelijk af te haken wegens drugsverslaving of delinquent
gedrag als er in de brugklas niet op de juiste manier wordt ingegrepen.
- Type III ~ the underground Deze kinderen proberen hun hoogbegaafdheid te
verbergen. In het algemeen zijn Type III's hoogbegaafde meisjes wier behoeftes
dramatisch toenemen op de middelbare school. Ze beginnen hun talent te ontkennen
om zich meer thuis te voelen in een groep niet-hoogbegaafde leeftijdsgenoten.
Leerlingen die zeer gemotiveerd en intens geïnteresseerd zijn in academische of
creatieve bezigheden kunnen een schijnbaar plotselinge radicale transformatie
ondergaan, waarbij ze alle interesse in hun eerdere passies verliezen. Type III's voelen
zich vaak onzeker en angstig. Type III's lijken er vaak baat bij te hebben geaccepteerd
te worden zoals ze op dat moment zijn.
- Type IV ~ dropouts (2010: at-risk) boos. Ze zijn boos op volwassenen en op
zichzelf omdat het systeem al vele jaren niet aan hun behoeften voldoet en ze voelen
zich afgewezen. Ze kunnen deze boosheid uiten door zich depressief en
teruggetrokken te gedragen of door zich te gedragen en defensief te reageren. Vaak
hebben Type IV's interesses die buiten het gewone schoolprogramma liggen en krijgen
zij geen steun en bevestiging voor hun talent en belangstelling voor deze ongewone
gebieden. School lijkt irrelevant en misschien vijandig voor hen. Type IV-leerlingen
zijn vaak hoogbegaafde kinderen die pas heel laat, misschien pas op de middelbare
school, zijn geïdentificeerd. Hun gevoel van eigenwaarde is erg laag, en ze hebben een
hechte werkrelatie nodig met een volwassene die ze kunnen vertrouwen.
- Type V ~ de dubbel gelabelde (2010: twice/multi exceptional) verwijst naar
begaafde kinderen die op een of andere manier fysiek of emotioneel gehandicapt zijn,
of die leerstoornissen hebben. Type V leerlingen vertonen vaak niet het gedrag dat
scholen zoeken bij hoogbegaafden. Ze kunnen een slordig handschrift hebben of
storend gedrag dat het moeilijk voor hen maakt om werk af te maken, en ze lijken
vaak verward over hun onvermogen om schooltaken uit te voeren. Ze vertonen
symptomen van stress. Zij willen dringend mislukkingen vermijden en zijn ongelukkig
omdat zij niet aan hun eigen verwachtingen voldoen. Zij kunnen zeer bedreven zijn in
intellectualiseren als een middel om met hun gevoelens van ontoereikendheid om te
gaan. Zij zijn vaak ongeduldig en kritisch en reageren hardnekkig op kritiek.
Traditioneel worden deze leerlingen ofwel genegeerd omdat ze als middelmatig
worden beschouwd, ofwel doorverwezen voor remediërende hulp. Schoolsystemen
hebben de neiging zich op hun zwakheden te concentreren en verzuimen hun sterke
punten of talenten te koesteren.
- Type VI ~ de autonome leerder deze leerlingen hebben geleerd om effectief te
werken in het schoolsysteem. Maar in tegenstelling tot de Type I's, die ernaar streven
zo weinig mogelijk te doen, hebben Type VI's geleerd het systeem te gebruiken om
nieuwe mogelijkheden voor zichzelf te creëren. Zij werken niet voor het systeem; zij
laten het systeem voor hen werken. Type VI's hebben een sterk, positief zelfbeeld
omdat aan hun behoeften wordt voldaan; ze zijn succesvol, en ze krijgen positieve
aandacht en steun voor hun prestaties en voor wie ze zijn. Type VI leerlingen zijn
onafhankelijk en zelfsturend. Zij voelen zich zeker bij het ontwerpen van hun eigen
educatieve en persoonlijke doelen. Zij accepteren zichzelf en zijn in staat risico's te
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller cvdael. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.30. You're not tied to anything after your purchase.