Summary
Biologie samenvatting Nectar Vwo5 H13 hormonen
- Course
- Level
- Book
Biologie samenvatting Nectar Vwo 5 Hoofdstuk 13 hormonen
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
More summaries for
-
Summary chapter 6 species and populations - Nectar biology 4 vwo
Seller
Follow
emmatenkoppel
Content preview
Biologie hoofdstuk 13 Hormonen13.1 Hormoonklieren
Hormoonklieren activeren organen en weefsels met hormonen. Alleen cellen met een receptor voor
dat hormoon reageren. Ze werken allen bij doelwitorganen- weefsels.
Exocriene klieren maken producten die in het uitwendige milieu terecht komen (zweet). Hormonen
werken endocrien en geven stoffen aan het bloed af. Ze kunnen meerdere processen tegelijkertijd
beïnvloeden. Zoals de testes en ovaria: voor het stimuleren van celdeling in delen van het lichaam,
ontwikkeling secundaire geslachtskenmerken, gedrag.
Ook klieren als hypothalamus, hypofyse, schildklier, bijschildklieren, bijnieren en alvleesklier
beïnvloeden meerdere weefsels.
Hormonen zijn betrokken bij veel processen:
- Celdeling (groei)
- Vorming geslachtscellen
- Melkproductie van zogende vrouwen
- Osmotische waarde van het bloed
- Lichaamstemperatuur
- Vertering van voedsel
- Slaap-waak ritme
Het zenuwstelsel zorgt voor een goede samenwerking. Coördinatie gebeurt in de hypofyse.
Hypofyse = centrale hormoonklier
Uitlopers van neuronen uit de hypothalamus stimuleren de
achterkwab > geven neurohormonen. Hormonen uit de
achterkwab stimuleren gladde spieren en nieren. De
voorkwab maakt zelf hormonen die andere
hormoonklieren tot actie aanzetten.
De hypofyse werkt dus samen met het zenuwstelsel. Boven
de hypofyse zit de hypothalamus > deze controleert het
endocriene stelsel. Als reactie op informatie uit het
lichaam, activeren neuronen uit de hypothalamus de
voorkwab van de hypofyse met behulp van
releasing- hormonen (RH’s).
FSH-RH bijvoorbeeld stimuleert de
afgifte van FSH, die het echte werk
gaat doen
Andere neuronen uit de hypothalamus geven
inhibiting-hormonen (IH’s) af aan de
voorkwab, ze remmen de productie af.
, Weer andere neuronen
produceren
neurohormonen. Deze
komen via de achterkwab
in de bloedbaan. Een
voorbeeld is ADH of
oxytocine. Voor deze
hormonen is de
achterkwab enkel een
afgifteplaats.
Eicellen
FSH activeert de eicellen. Het zorgt ervoor dat de follikels gaan groeien
Oestradiol > stimulering
en dat de primaire oöcyten de meiose hervatten. Hormonen uit de
ontwikkeling vrouwelijke
follikels (oestradiol) zorgen voor een juiste verdeling van de
secundaire geslachtskenmerken
chromosomen tijdens de meiose.
(borstgroei, vetafzet)
BPA en vruchtbaarheid
Wanneer BPA aan de oestradiolreceptoren bindt, wordt het patroon van de
oestradiol concentratie verstoord. Hoge BPA concentratie > minder
geschikte eicellen.
13.2 Reacties van cellen op hormonen
Groeien gebeurt heel gecontroleerd. De hypothalamus geeft heel je leven
GRH af (groei releasing hormoon). Deze stof leidt in de hypfyse tot afgifte
van groeihormoon GH. GH stimuleert bijvoorbeeld de deling van
kraakbeencellen.
Maar die invloed is indirect
GH werkt namelijk via de lever (een hormoonklier). Die maakt IGF (insulin like growth factor). In de
kindertijd werkt IGF op de groeischijven. Na de pubertijd verdwijnen de groeischijven, dat betekent
het einde van de groei.
Je reactie op stress verloopt ook in stappen:
Uit de hypothalamus komt CRH vrij (corticotropine releasing hormoon)
Dit zet in de hypofyse de productie van ACTH in gang (adrenocorticotroop hormoon)
ACTH stimuleert in de bijnierschors de productie van verschillende hormonen, cortisol
bijvoorbeeld
Cortisol verhoogt de glucosespiegel > stelt de energietoevoer naar de cellen veilig
Bij een hoge temperatuur en grote zweetproductie daalt de bloeddruk reageren de nieren, lever,
hypothalamus en bijnierschors. ADH uit de hypothalamus en aldosteron uit de bijnierschors regelen
het watergehalte van het lichaam.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller emmatenkoppel. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.79. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
79202 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now
Recently viewed by you
