Dit is een volledige samenvatting van 38 pagina's. Het vak 'geschiedenis en actualiteit' is opgedeeld en deze samenvatting behandeld het deel 'geschiedenis'. Moeilijk begrippen in de samenvatting werden uitgelegd en alles is in dezelfde volgorde geschreven als de cursus.
Inleiding
Wat is het nut van de geschiedenis → aantonen dat het liberaal democratisch stelsel het beste is.
EN: vermijden dat er een aantal figuren terug aan de macht komen
De waarheid bestaat niet! Wat er zich afspeelt in Aleppo op dit moment is niet geweten. Er zijn geen
westerse journalisten. We gaan wel op zoek naar de waarheid, maar niemand is neutraal en
objectiviteit bestaat niet. Dit is niet erg, maar we moeten ons er wel bewust van zijn.
“You stand where you sit” = de plaats waar je geboren bent bepaalt je opinie.
Leren relativeren (= in relatie plaatsen tot, empathisch zijn, leren kritisch nadenken) uiteindelijke
doelstelling voor het vak.
Verblinding in actualiteit: “Zoveel vluchtelingen hebben we nog nooit gehad!” De media hebben van
het migratieverhaal topic nummer 1 GEMAAKT. (vervormde kijk)
CURSUS
Julian Barnes: de waarheid bestaat niet, maar we moeten er wel achter zoeken.
Waarom geschiedenis van de 19de en 20ste eeuw?
- Jan Romein kwam af met het Algemeen Menselijk Patroon (=AMP)
→ Oud systeem. Hierbij was er een dictatuur en hiërarchie. (Nog geen democratie.)
- Uitzondering: EMP (europees) → EMP maakt EU en VS rijker en gelijker. We zitten
nu in het EMP dus is dit het belangrijkste systeem voor ons. Daarom hebben we het
over de 19de/20ste eeuw. (in bv: China nemen ze dit niet over)
- AMP: Economisch gezien werken en produceren om in leven te blijven (nog geen
liberaal kapitalistisch
systeem)
- Cultuursysteem is heel gesloten
● Typisch aan laatste 2 eeuwen:
- Er ontstaat een uitzondering/ afwijking in het Westen (vooral in Europa)
- Gedurende deze 2 weken wordt dit groter (de uitzondering wordt de regel)
- AMP wordt overgenomen door EMP (Europees Menselijk Patroon) =WMP
(Westers Menselijk Patroon)
- Ideeën komen uit Europa (mannen die een boek schrijven)
- Concentreren op EMP
- Logisch in “global village” waar we naartoe gaan is dat we geschiedenis over de
hele wereld
kennen, niet enkel zoals nu de klassieke
Benchmarken= marktanalyse: wie zijn mijn belangrijkste concurrenten
,Vandaag de dag komt er een tegengewicht van het “niet westerse”. Opeens lijken die open
grenzen van de 21ste eeuw (economisch gezien) toch niet zo een goed idee. Binnen 3
eeuwen kijken ze misschien heel anders naar de 21ste eeuw dan nu.
Hasselt in 1500 v.C. lijkt op AMP, na 1850 lijkt het op het Hasselt van nu.
-Landbouwsamenleving is verandert naar een industriële samenleving
Deel 1: Ideologieën
1.1 Begripsomschrijving
Wat is een ideologie: hoe er samengeleefd wordt. Normen en waarden (wat goed en wat
slecht is. Dit bepaalt de samenleving) → definitie niet vanbuiten leren
Bijvoorbeeld: In Nederland werden Belgen gelokt om seks te hebben met minderjarige
jongeren en homo’s waren uitschot. Vandaag de dag is een pedofilie ontolereerbaar en zijn
er meer homo’s en zijn ze meer ingeburgerd.
● Zijn godsdiensten ideologieën? Waarom of waarom niet?
→ Dit is een duidelijke interpretatie. Godsdienst is zeker en vast normen en waarden maar
het is geen ideologie.
In het AMP zijn er godsdiensten, maar geen ideologieën.
Heel typisch aan de laatste twee eeuwen is dat je dominante culturen krijgt die niet
gebaseerd zijn op een godsdienst.
Het is niet dat er de laatste 2 eeuwen niet aan godsdienst of politiek gedaan wordt. Het is
dubbel, het is genuanceerd. Het feit dat het ook iets anders kan zijn dan een godsdienst is
typisch voor het westers patroon.
(Al Qaeda is geen godsdienst, maar doen aan politiek en baseren zich op een godsdienst.
Islamisme is politiek, maar je beroept wel op een godsdienst.)
De godsdienst is nooit weggeweest en we geraken er ook niet van af
- België is één van de meest ideologische landen ter wereld.
- PXL is historisch gezien een socialisme-liberalisme school.
- Alles in dit land is tot op de dag van vandaag ideologisch bepaalt
Na 19de eeuw komt de macht van onder (democratie). Machthebbers moesten zich
verantwoorden aan vrouwen, armen,... voor de 19de eeuw was dat ongezien.
Ideologieën zijn een relatief modern verschijnsel
Velen ontstonden de laatste 200 jaar, hun opkomst eind 18de, begin 19de eeuw hangt
samen met:
, ● Opkomst burgerij en groeiende betekenis in de politiek (emancipatie middenklasse
t.o.v. adel en
clerus)
● Politisering van de massa en betekenis van publieke opinie voor de politiek
● Noodzaak voor politieke leiders om te legitimeren t.o.v. hun achterban en om een
achterban te
verwerven door opkomst van het parlementarisme
Te legitimeren:
-In AMP: niet nodig, geen verantwoording van macht = descending theory of power
-In EMP: legitimatie “ik heb macht omdat ze op mij hebben gestemd” = ascending
theory of power→ !verhaal rond verkiezingen en standpunten = ideologie
Binnen elke ideologie doen zich verschuivingen voor
Hebben te maken met de inhoud, een evolutie die parallel loopt met de veranderen in de
maatschappij = tragiek
verloop van een ideologie
● progressief: links: willen verandering
● conservatief: rechts: willen geen verandering
WISSELPUNT
eerst progressief: willen verandering → verandering bereikt → willen nieuwe
behouden(conservatief)
=> Een ideologie eindigt altijd conservatief.
blauw: begin: persoon is het niet eens met een idee
geel: klein radicaal groepje leest boek van man die het niet eens is en gelooft het
groen: volgen het radicale groepje maar zijn zelf niet zo radicaal
paars: doelstelling= bereikt
- optie 1: stoppen
- optie 2: doelen aanpassen en doorgaan
Begin nieuwe ideologie: doel ideologie 1 is bereikt en zo is er weer een persoon die daaruit
nieuwe ideeën haalt.
Een ideologie gaat nooit dood en wordt nooit verslagen
, ● organisch
● opstarting: raakt bijna x-as maar stopt nooit helemaal
● het idee blijft altijd bestaan
AMP: problemen, oneens… → dictator vermoorden → veranderingen: nieuwe leider
MAAR: ideologie: het idee blijft altijd bestaan ook al is de leider dood→ nieuwe leider,
nieuwe ideeën, ideologie gaat door
1.Liberalisme
liberalisme= een politiek-maatschappelijke stroming ontstaan in de Verlichting van de 18e
eeuw, waarin vrijheid centraal staat.
→ wortelt in de verlichting (stroming: zelf verantwoordelijk zijn, zelf nadenken, zelf toekomst
bepalen, macht niet meer van God): het geloof in
- mens als redelijk wezen
- de ‘vooruitgang’
- gelijke rechten
- individuele vrijheid
● verkiezingen om parlement te verkiezen
● door een parlement laten vertegenwoordigen
● spelregels op papier= grondwet
UCLL= katholiek
PXL= liberaal
In de eerste fase wijsde het liberalisme de standenstaat en het goddelijk gelegitimeerd
koningschap af van het ancien regime. Ze pleit daarentegen voor medezeggenschap en
medeverantwoordelijkheid voor de burger in regeringszaken, wat later eis tot stemrecht
betekende. (descending theory of power vs ascending theory of power)
- descending theory of power: de macht komt van bovenaf (God)
- ascending theory of power: macht moet verantwoord worden, verkozen door het
volk
Liberalisme ging terug op ideeën van John Locke, Montesquieu, Rousseau en op concrete
voorbeelden van de Amerikaanse en Franse revolutie.
2.1 John Locke
boek: two treatises of government (hierin schreef Locke de contracttheorie)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jannemaiori. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.39. You're not tied to anything after your purchase.
