RECHTSWETENSCHAP
HOORCOLLEGE 1: VISIES OP RECHT EN RECHTSBRONNEN
Wat is geldend recht?
Recht is een verzameling van regels en begrippen die op basis van de daarvoor geldende procedures zijn tot stand
komen. Bijvoorbeeld de Nederlandse Grondwet.
Wat is rechtvaardig recht?
Het positieve recht is in principe onvolledig gerealiseerde rechtvaardigheid. Recht moet zoveel mogelijk synoniem
zijn met gerechtigheid. Het positieve recht moet voldaan aan beginselen van rechtvaardigheid. Recht en moraal
zijn wel onlosmakelijk met elkaar verbonden: (heel erg) slecht recht is geen geldig recht.
Drie visies op het recht
- Rechtspositivsme
- Natuurrechtsdenken
- Interactionisme en contectualisme
Rechtspositivisme
- Voordeel: rechtszekerheid, helderheid en duidelijkheid
- Nadeel: recht is soms onrechtvaardig, en wat doe je dan?
Natuurrechtsdenken
Wat is rechtvaardig recht?
Het positieve recht is in principe onvolledig gerealiseerde rechtvaardigheid. Recht moet zoveel mogelijk synoniem
zijn met gerechtigheid. Het positieve recht moet voldaan aan beginselen van rechtvaardigheid. Recht en moraal
zijn wel onlosmakelijk met elkaar verbonden: (heel erg) slecht recht is geen geldig recht.
- Voordeel: kritische toetsing van het gepositiveerde recht
- Nadeel: nogal vaag (wat is rechtvaardig?) en wanneer is slecht recht niet meer geldig?
Interactionisme en contextualisme
Wat is rechtvaardig in de omstandigheden van het geval?
Recht is een activiteit en rechtsregels krijgen betekenis in het sociale verkeer. Recht is wat de rechtsgenoten in een
bepaalde situatie in het licht van de bestaande regels als recht ervaren.
Rechtsregels zijn geen absolute normen, maar richtlijnen voor gedrag die ingevuld moeten worden
Voordeel: flexibel en toegespitst op omstandigheden van het geval
Nadeel: een zekere vaagheid, wat zijn de juiste omstandigheden van het geval?
, Belangrijk verschil tussen natuurrecht en interactionisme
Natuurrecht:
- Recht moet objectieve – buiten het recht bestaande – normen belichamen
Interactionisme:
- Rechtsnormen krijgen betekenis vanuit de samenleving, en worden ingevuld op basis van opvattingen die
op een bepaalde plaats en op een bepaald moment als belangrijk worden ervaren > denken vanuit de
casus en maatschappelijke omstandigheden
WERKCOLLEGE 1: VISIES OP HET RECHT
file:///C:/Users/mschut004/Downloads/Het%20probleem%20van%20de%20rancuneuze%20aanbrenger.pdf
Positivisten (rechtspositivisme), natuurrechtsdenkers (natuurrecht) of interactionisten (interactionisme).
Eerste plaatsvervanger: positivisme
Derde plaatsvervanger: interactionisme
Vierde plaatsvervanger: interactionisme
Rechtsbeginsel:
- Een grondgedachte die een rechtsorde fundeert; en/of
- Een moreel principe dat juridisch als bindend wordt ervaren
Rechtsbeginselen
- Zijn geschreven of ongeschreven;
- Zijn algemener dan rechtsregels;
- Hebben een morele lading;
- Zijn richtinggevend (hebben geen alles-of-niets karakter zoals rechtsregels)
Functies rechtsbeginselen:
- Hulpmiddel bij interpretatie
- Aanvulling van geschreven recht
- Correctie op geschreven recht
Natuurrecht: bestaat uit ongeschreven rechtsbeginselen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller markschut. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.89. You're not tied to anything after your purchase.