Samenvatting Hoofdstuk 1 – Nederlands Literatuur in Zicht ‘Verhalen en gedichten’ – HOGE CIJFERS!
59 views 0 purchase
Course
Nederlands
Level
VWO / Gymnasium
Deze samenvatting heb ik gebruikt voor mijn toets van Nederlands Literatuur in Zicht ‘Verhalen en gedichten’ hoofdstuk 1. Zelf had ik een 7,4 voor de toets.
Deze samenvatting is een prachtige beknopte samenvatting van hoofdstuk 1. In deze samenvatting komt alle belangrijkste informatie aan ...
Nederlands Literatuur in zicht
Hoofdstuk 1 Poëzieanalyse
Paragraaf 1 Inleiding
Beelden
Een dichter hoopt dat de lezer herkent wat hij verwoordt. Daarvoor maakt hij gebruik van beelden. Je
moet door die beelden heen leren zien naar wat erachter ligt.
Vorm: manier waarop het gedicht is gemaakt.
Inhoud: wat er staat, de boodschap.
Vorm is van belang en inhoud moet daarop aansluiten. Vorm en inhoud horen een twee-eenheid te
vormen.
Ik-gedichten
Proza: verhaal
Poëzie: gedicht
Een dichter kiest ervoor de ik-vorm te gebruiken om het gedicht dichter bij de lezer te krijgen, maar
daarom hoeft het nog niet over de dichter zelf te gaan.
Ambiguïteit
Ambiguïteit: de meerduidigheid van woorden of zinnen.
Sommige gedichten kan je op meerdere manieren uitleggen.
Niet elke betekenis is mogelijk. De uitleg moet toepasbaar zijn op het hele gedicht en niet alleen
maar op een klein stukje.
Paragraaf 2 Klank en rijm
Rijm
Rijm: de herhaling van een klank in beklemtoonde lettergrepen die vrij dicht bij elkaar staan.
Nut van rijm:
Extra nadruk;
Eenheid;
Herhaling van klanken kan de gevoelswaarde van het gedicht versterken;
Spanning oproepen.
Halfrijm
Halfrijm: het rijmen van alleen de klinkers of alleen de medeklinkers.
Twee soorten halfrijm: alliteratie en assonantie.
Alliteratie/medeklinkerrijm: de beginmedeklinkers zijn in beklemtoonde lettergrepen gelijk.
Voorbeeld: zwellende zeilen.
Door alliteratie kun je iets makkelijk onthouden. Een dichter kan alliteratie ook gebruiken om
bepaalde woorden extra nadruk te geven.
Assonantie/klinkerrijm: alleen de klinker of tweeklank rijmen.
Voorbeeld: lamp – brand, lief – diep.
Bij assonantie is het toegestaan om woorden met dezelfde klemtoon er ook nog tussen te zetten, ook
als ze er niks mee te maken hebben. Het gedicht kan dan worden versterkt.
Volrijm
Volrijm: klankovereenkomst van zowel de klinkers al de daaropvolgende medeklinkers
Voorwaarden:
1. Gelijkheid van de klinkers in de laatste beklemtoonde lettergreep;
2. Gelijkheid van alle klanken volgend op de laatste beklemtoonde lettergreep;
3. Verschil in medeklinkers voorafgaand aan de laatste beklemtoonde lettergreep;
4. Vergelijkbare klemtoonstructuur.
Voorbeeld: Sinterklaas en pieterbaas.
, Rijk rijm/rime riche: het woord of een gedeelte van het woord wordt letterlijk herhaald.
Voorbeeld: licht – ligt, bezat – zat.
Als een dichter hiervan veel gebruikmaakt, heeft hij er óf een bepaalde bedoeling mee, óf hij toont
weinig dichttalent.
Rijmplaats
Voorrijm: het eerste woord van opeenvolgende versregels rijmen.
Binnenrijm: het rijmen van woorden in een en dezelfde versregel.
Middenrijm: woorden rijmen in opeenvolgende versregels, op overeenkomstige plaatsen in de regel,
dus niet aan het begin of aan het eind, min of meer onder elkaar.
Overlooprijm/kettingrijm: het rijmen van de laatste lettergreep van een regel op de eerste
lettergreep van de volgende regel.
Eindrijm: de rijmwoorden staan aan het eind van de versregel.
Mannelijke eindrijm/staand rijm: de beklemtoonde lettergreep wordt niet gevolgd
door een andere lettergreep.
Voorbeeld: koop – loop, gewond – stond.
Vrouwelijke eindrijm/slepend rijm: na de beklemtoonde lettergreep nog één
onbeklemtoonde lettergreep.
Voorbeeld: kopen – lopen, gewonden – stonden, gedreven – gebleven.
Glijdend rijm: nog twee onbeklemtoonde lettergrepen na de beklemtoonde
lettergreep.
Voorbeeld: kinderen – hinderen, verwonderen – donderen
Dubbelrijm: vorm van eindrijm waarbij aan het einde van twee versregels niet één, maar twee
rijmklanken staan.
Rijmschema’s
Rijmschema: een bepaalde volgorde van de rijmklanken die in een gedicht met strofes wordt
aangehouden.
Meest voorkomende schema’s:
Gepaard rijm: aabb;
Gekruist rijm: abab;
Omarmend rijm: abba;
Slagrijm: aaaa;
Verspringend rijm (voor drieregelige strofes): abcabcdefdef.
Gebroken rijm: een nieuwe rijmklank doorbreekt de verwachte regelmaat.
Voorbeeld: abcb of abac.
Alternerend rijm/alternatie: een schema waarbij om en om mannelijk en vrouwelijk ruim wordt
gebruikt.
Paragraaf 3 Strofebouw
Strofe: gedeelte tussen twee witregels in een gedicht.
Couplet: gedeelte tussen twee witregels in een lied.
Naam van strofelengtes Aantal regels
Distichon Twee
Terzine Drie (als het onderdeel is van een sonnet, noem je het een terzet)
Kwatrijn Vier
Kwintet Vijf
Sextet Zes
Septet Zeven
Octaaf Acht
Paragraaf 4 Metrum en ritme
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller justinzandee. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.20. You're not tied to anything after your purchase.
