Samenvatting praktijkonderzoek: verkenning (SRW)
Het betreft een hoog aantal pagina's als gevolg van de uitgebreide uitleg in verband met de oefeningen rond kwantitatief onderzoek (statistiek).
PRAKTIJKONDERZOEK : VERKENNING
HOORCOLLEGE 1 : INLEIDING
Onderzoek in het dagelijks leven, in de praktijk en in de wetenschap
− Wetenschappelijk onderzoek en “onderzoek” in het dagelijks leven of de beroepspraktijk
o Meer overeenkomst dan verschil
o Beiden: op zoek naar hoe de werkelijkheid in elkaar zit of naar de waarheid
o Vb. een zoekgeraakte sleutel opsporen
− Wat is het verschil tussen wetenschappelijk onderzoek en onderzoek in het dagelijks leven?
o De resultaten van het wetenschappelijk onderzoek moeten onafhankelijk zijn van de
onderzoeker
o Intersubjectieve kennis = kennis die tussen de betrokken subjecten, dus van onderzoeker tot
onderzoeker, gelijk blijft
o 3 noodzakelijke voorwaarden voor een wetenschappelijke houding
Weerlegbaarheid (= centrale eis) Precisie Verantwoording
= falsifieerbaar
Uitspraak is informatief en niet In het aangeven van het Verantwoordingsplicht (t.a.v.
normatief domein (tijd en ruimte) collega’s) en openbaarheid
≠ weerlegd In de beweringen die we over
de verschijnselen doen (bv. %,
eerder dan “gering” of “laag”)
Het kunnen ontkrachten/
tegenspreken van je hypothese
op basis van gegevens
o Wat is het verschil tussen wetenschappelijke kennis en iets wat er op lijkt?
▪ WEERLEGBAARHEID (cfr. Filosoof Karl Popper, Wenen, begin 20° eeuw)
▪ Popper geeft vb. over Adler, minderwaardigheidscomplex als oorzaak van handelen.
Vb. Kind valt in water
1
, o Sommige hypothesen lijken misschien op wetenschap, maar hebben eigenlijk niets met
kennis te maken
▪ Reden: ze zijn niet weerlegbaar. Ze zijn altijd waar, wat er ook gebeurt.
➢ Vb. “Het regent of het regent niet”
▪ Een hypothese moet weerlegbaar zijn
➢ Er moet een denkbare gebeurtenis bestaan die deze hypothese tegenspreekt
➢ Vb. “Het regent”
Het belang van een onderzoekende beroepshouding
− Huidige visie op gezondheid gaat uit van mogelijkheden van mensen + is gericht op het
stimuleren en ondersteunen van het functioneren, de veerkracht en de eigen regie van burgers
-> Een verschuiving van de nadruk op ziekte en zorg naar gezondheid en gedrag
− Zorgprofessionals moeten niet alleen vanuit het perspectief van zorg, maar in samenhang met
andere domeinen (vb. welzijn, wonen, werk,…) mensen in staat stellen optimaal te functioneren
-> De professionele ontwikkeling van zorgprofessionals zal zich steeds meer kenmerken
door samenhang tussen vakbekwaamheid, samenwerkend vermogen en lerend vermogen
-> Professionals zullen onzekerheden, meningsverschillen en beschikbare kennis moeten
afwegen om te komen tot een passende aanpak in lastige beroepssituaties
− De beroepspraktijk vraagt meer dan ooit om professionals met een onderzoekende
beroepshouding die samen met belanghebbenden :
o vraagstukken vanuit verschillende perspectieven kunnen en willen bekijken
o kennis uit onderzoek van anderen kunnen toepassen
o zelf onderzoek kunnen doen
→ = reflectieve professional / innovatieve professional met onderzoekend vermogen
− Een onderzoekende beroepshouding helpt je om impliciete kennis en onderliggende denk- en
besluitvormingsprocessen van zowel jezelf als je collega’s te expliciteren
-> Je richt je niet enkel op gedrag en gebeurtenissen die zichtbaar zijn, maar ook op
patronen, structureren en mentale modellen die verborgen zijn voor directe waarneming
2
, − Drie dimensies van een onderzoekende beroepshouding (Losse en Nahuis)
o Open houding
▪ De professional staat open voor nieuwe indrukken en is bereid tot perspectiefwisseling
o Kritische houding
▪ De professional wil nagaan of iets klopt, wil onderbouwen en verantwoorden
o Creatieve houding
▪ De professional is gericht op vernieuwing en wil voortbouwen en toevoegen
− Onderzoekend vermogen als centrale competentie
Drie hoofddoelen van onderzoek in de zorg- en welzijnssector
Doel Theorievorming en toetsing Toepassing van kennis om Begrijpen en verbeteren van de
van theorieën (kennis uit generieke problemen op te eigen praktijk (van de situatie)
fundamenteel onderzoek) lossen
Kennis Kennis is generaliseerbaar Kennis is probleemgebonden Kennis is probleemgebonden in
een specifieke (beroeps)context
Vb. Een promotieonderzoek Een onderzoeksinstelling doet Een jongerenwerker doet
naar de vraag: “Wat is de onderzoek naar de wijze onderzoek naar de wijze
invloed van waarop buurtcoaches in een waarop de meisjes die ze
vriendschapsrelaties op de gemeente de vriendengroep begeleidt zich laten
ontwikkeling van van risicojongeren in kaart beïnvloeden door de
delinquent gedrag bij kunnen brengen vriendengroep bij het nemen
jongeren?” van beslissingen
− Praktijkonderzoek
o Wanneer professionals in hun eigen beroepspraktijk onderzoek doen
o Vraag : kan de behandeling in een specifieke instelling ingezet worden? Welk effect is er?
3
, − Fundamenteel onderzoek
o Theorie = een geheel van logisch samenhangende uitspraken die samen een deel van de
werkelijkheid proberen te verklaren
o Generaliseerbaar = veralgemeenbaar
o Vraag : kan een behandelmethode überhaupt effectief zijn en waarom?
− Toegepast onderzoek
o Dit onderzoek moet nieuwe kennis leveren (-> zo algemeen mogelijke kennis) zodat er
effectiever gehandeld kan worden en een antwoord kan worden gegeven op hoe-vragen
o Een generiek probleem = een probleem dat een specifieke, particuliere situatie overstijgt
o Particulier = zeer specifiek voor een situatie
o Vraag : onder welke voorwaarden is het zinvol om de behandelmethode in te zetten binnen
de hulpverlening om de problemen van de doelgroep op te lossen
→ De diverse onderzoeken kunnen elkaar aanvullen !
Onderzoeksbenaderingen : ≠ opvattingen over wat goed onderzoek is
− Drie onderzoeksbenaderingen of – paradigma’s
o Positivistische onderzoeksbenadering
▪ Er is 1 bestaande werkelijkheid (kennis is gebaseerd op wat direct waarneembaar is)
▪ Algemene wetmatigheden
➢ Er zijn allerlei factoren die de algemene wetmatigheden beïnvloeden en dus
vertroebelen -> beïnvloedende factoren herkennen + uit sluiten
▪ Onderzoeksresultaten zijn makkelijker te veralgemenen (tijd- en context overschrijdend)
▪ Scheiding tussen oorzaak en effect
▪ Storende factoren / vertroebeling moeten geminimaliseerd worden
➢ Hierdoor kan je ondanks die factoren uitspraken doen over de werkelijkheid
▪ Waardenvrij onderzoek
▪ Vb. : men wil zo zuiver mogelijk weten wat de werking is van een vaccin zonder storende
factoren zoals leeftijd of geslacht
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller courantmarie. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $12.07. You're not tied to anything after your purchase.
