een gedetailleerde samenvatting over de democratische rechtstaat in België.. de lessen werden gegeven door een zelf samengestelde cursus door de leerkracht zelf waardoor er geen boek aan gekoppeld is... de samenvatting bevat zeer veel info en heeft een duidelijke lay-out
Een democratisch systeem
1.Belgie is een democratische rechstaat
Democratie= vorm van besturen
Volk regeert
Volksvertegenwoordigers over wetten beslissen
Wetten ontstaan uit meerderheid
Democratie <-> dictatuur
Democratie = macht bij volk
Dictatuur = macht bij 1 persoon
Rechtstaat is een staat waarin de burgers beschermd worden door regels die willekeur en
machtsmisbruik moeten voorkomen
2 voorwaarden:
1. Er bestaan wettelijke regels die gelden voor iedereen (machthebbers en burgers)
2. Er bestaan middelen die de burgers kunnen gebruiken om hun rechten en vrijheden af te
dwingen tov medeburgers en overheid -> onafhankelijke rechterlijke macht
Democratische rechtstaat
5 voorwaarden:
1. De regels beschermen de mensenrechten en de burgerrechten van iedereen
2. De regels worden door de meerderheid vastgelegd
3. De regels worden altijd toegepast zonder willekeur
4. Het toepassen van de regels kan door de burgers afgedwongen worden voor een
onafhankelijke en onpartijdige rechtbank
5. De beslissingen van de overheid en de reden voor
Democratisch beslissingen kunnen in strijd zijn met rechtstaat omdat meerderheid beslist altijd
waardoor de minderheid in strijd is met de mensenrechten
De grondwet: neerslag van afspraken = basis om een democratische rechtstaat mogelijk te maken
2 belangrijke zaken:
- De democratische vrijheden en rechten van de burgers (grondrechten)
- De hoofdlijnen van de staatstructuur
Wijzigen? 2/3 meerderheid
Scheiding der machten
Staatsgezag wordt gesplitst over drie machten
-uitgeoefend door 2 verschillende instellingen
-volledig onafhankelijk van elkaar
-wederzijdse controle en beperking
Vermijd teveel macht bij 1 instantie
,wetgevende macht = stelt regels op die de verhouding tussen burger en overheid regelt
uitvoerende macht= voert regels uit in praktijk (dagelijks bestuur van het land)
rechtelijke macht = beslist bij geschillen die ontstaan over de toepassing van de regels wanneer de
openbare orde verstoord wordt
raakpunten tussen de 3 machten:
parlement
- Controleert ook de uitvoering van wetten (uitvoerend)
- Heeft soms rechterlijke bevoegdheden (rechterlijk)
Regering
- Doet voorstellen voor nieuwe wetten om regeringsprogramma uit te voeren (wetgevend)
Rechterlijke macht
- Rechters moeten voortdurend wetten interpeteren, zij beslissen hoe de wet word uitgelegd
(wetgevend)
4de macht ? DE PERS
- Vrijheid van meningsuiting -> persvrijheid is essentieel voor een democratie
Taken:
- Verschaffen van info (recht: ongehinderd info verzamelen/plicht: correcte info)
- Opinievorming
- Forum en spreekbuis zijn
- Controle uitoefenen
Kritiek:
- Commerciële organisaties -> veel concurrentie -> tijdsdruk -> gebrek aan kwaliteit
- Infotainment
- Politici heeft minder spreektijd (12 seconden)
2.Hoe zit ons land in elkaar?
Vroeger:
1 parlement + 1 regering = unitaire staat
Nu:
België = federale staat
Federalisme = een staatsvorm waarbij de macht gedeeld wordt door het nationale federaal
niveau en de deelstaten (regio’s)
6 staatshervormingen
6 besturen vandaag
, vlamingen Walen
Belangrijk: Belangrijk:
zelf meer beslissingen nemen over taal en cultuur een eigen economisch beleid voeren
Oplossing: Oplossing:
Land opgedeeld in 3 gemeenschappen Land opgedeeld in 3 gewesten
- Vlaamse gemeenschap (brussel) - Vlaams gewest
- Franse gemeenschap (brussel) - Waals gewest
- Duitstalige gemeenschap - Brusselshoofdstedelijk gewest
Elk een eigen parlement en regering Elk eigen parlement en regering
Over het leger en sociale zekerheid word beslist met heel belgie door het belgische of federale
parlement en belgische regering
3 gewesten
3 gemeenschappen
Federaal Gemeenschappen Gewestniveau
wetgevende uitvoerende wetgevende uitvoerende wetgevende uitvoerende
Federaal Federale Vlaams Vlaamse Vlaams Vlaamse regering
parlement regering parlement regering parlement
Parlement van Franse Parlement van Waalse
de franse gemeenschaps het waalse gewestregering
gemeenschap regering gewest
Parlement van Duitstalige
de duitstalige gemeenschaps Brussels Brusselse regering
gemeenschap regering hoofdstedelijk
parlement
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller aureliabombello. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.56. You're not tied to anything after your purchase.
