Samenvatting Natuurkunde ‘Straling’
Paragraaf 1: Straling en besmetting
Bestraling en besmetting
Afdeling radiotherapie: afdeling waar mensen met kanker worden behandeld door bestraling.
Zo’n tumor is een groep snel delende cellen die door hun snelle groei de omliggende organen
beschadigen. Het nadeel van bestraling is dat de omliggende cellen van gezonde organen ook
beschadigd kunnen worden waardoor hij zich ongeremd gaat delen kankercel.
Radioactieve besmetting: als je een radioactieve stof op of in je lichaam krijgt (inslikken/ademen).
Die radioactieve straling bestraalt je lichaam langdurig en van binnenuit.
Mensen die in de buurt zijn van een ongeval met radioactieve stoffen, raken soms besmet.
Elektromagnetische straling
Elektromagnetische straling: de voortplanting door de ruimte van elektrische en magnetische
oscillaties (trillingen).
Gammastraling: straling die dwars door je lichaam heen kan en cellen beschadigt (nodig voor
bestrijden kanker). Elektromagnetische stralingen:
- Gammastraling;
- Infrarode straling;
- Licht;
- Uv-straling.
De stralingssoorten die rechts van het zichtbaar licht staan in het elektromagnetische spectrum, zijn
schadelijk. Licht en de stralingssoorten daar links van, zijn onschadelijk.
Infrarode straling: warmtestraling.
Microgolven: straling van mobiele telefoons en magnetrons.
Röntgenstraling wordt gebruikt om röntgenfoto’s te maken: foto’s waarop je vooral je botten ziet.
Een kleine hoeveelheid röntgenstraling voor het maken van één foto levert geen gevaar op.
Een CT-scan is iets schadelijker: een serie van honderden röntgenfoto’s die samen een 3D-beeld
geven van je lichaam.
Stoffen die straling uitzenden
Radioactieve stoffen zenden straling uit. Die straling bestaat uit onzichtbaar kleine deeltjes, die met
een grote snelheid uit de stof schieten.
Deze stoffen worden ook gebruikt om tumoren mee te bestrijden. Om de radioactieve stof zit vaak
goud, dat lost niet op in je lichaam hoe komt die straling eruit dan?
Achtergrondstraling
Achtergrondstraling: de altijd aanwezige straling in de natuur.
GM-teller en badge
Als er een vermoeden is dat iemand is besmet, meten onderzoekets of de persoon straling uitzendt
met een GM-teller. Straling die voldoende energie hebben veroorzaken een piepje.
Hoe sneller de GM-teller piept, hoe meer straling er is.
Mensen die met straling werken, mogen niet teveel straling ontvangen. Om dit te meten dragen zij
een badge: hij meet hoeveel straling een persoon in totaal (bijv. maand) heeft ontvangen.
, GM-teller Badge
Op dat moment Langdurige tijd
Hoeveelheid straling
De eenheid van straling is sievert (Sv). Bij ongeveer 1 Sv wordt je ziek en 10 Sv is dodelijk.
Milli en micro
1000 microsievert is 1 millisievert (mSv).
In Nederland mag niemand meer dan 20 mSv per jaar oplopen.
Straling uit de bodem en de lucht
Elk uur ontvang je ongeveer 0,25 µSv aan achtergrondstraling.
Behalve straling produceren gesteente ook een radioactief gas: radongas (beton en gipsplaten).
Straling in het lichaam
De 2 belangrijkste bronnen waardoor je lichaam radioactieve stoffen heeft, zijn voedingsstoffen
waarin radioactieve kalium- en koolstofatomen voorkomen.
Kosmische straling
Kosmische straling: deeltjes die ontstaan in de zon en de sterren. Dit wordt voor een groot deel door
de atmosfeer tegengehouden. Op aarde ontvang je ongeveer 0,03 µSv per uur.
Je krijgt ongeveer 2,5 mSv per jaar aan kosmische- en achtergrondstraling.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lauragerritsen2. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.30. You're not tied to anything after your purchase.