Na het lezen van dit hoofdstuk kun je:
1. uitleggen hoe een socioloog naar de wereld kijkt;
2. uitleggen waarom een mondiaal perspectief nodig is om de samenleving te begrijpen;
3. het belang van het sociologisch perspectief duidelijk maken;
4. het ontstaan van sociologie toelichten;
5. uitleggen hoe de drie hoofdvragen van de sociologie verbonden zijn met de moderne
samenleving;
6. begrijpen hoe sociologie zich als wetenschap ontwikkeld heeft.
De begrippen uit dit hoofdstuk:
● Sociologie → het systematisch onderzoek van de menselijke samenleving → in
het gedrag van bepaalde mensen algemene patronen ontdekken / gedrag van
een groep
● Sociologische visie of sociologisch perspectief → gezichtspunt van de sociologie,
wordt ook gezien als ‘het algemene bijzonder’
● Sociologische verbeeldingskracht → een beter inzicht krijgen in het functioneren
van de samenleving en de wijze waarop deze hun leven beïnvloedt
● Mondiaal of globaal perspectief → het bestuderen van de wereld in zijn geheel en
de plaats die de onze samenleving daarin inneemt
● Hoge-inkomenslanden → landen met de hoogste algemene levensstandaard
● Middeninkomenslanden → tweede categorie economische ontwikkeling → landen
met een levensstandaard, die we als we de wereld in zijn geheel bekijken,
gemiddeld noemen
● Lage-inkomenslanden → Landen met een lage levensstandaard, waarvan de
meeste inwoners arm zijn
● Vier redenen om rijke westerse landen te vergelijken met anderen:
○ het leven dat we leiden wordt gevormd door het land waarin we leven;
○ de contacten tussen samenlevingen zijn zeer sterk toegenomen;
○ veel sociale problemen waarmee de westerse wereld geconfronteerd wordt, zijn
elders veel ernstiger;
○ globaal denken helpt ons om meer inzicht in onszelf te krijgen.
● Vier positieve effecten hanteren sociologisch perspectief:
○ we kunnen nagaan wat er wel en niet klopt aan het ‘alledaags denken’;
○ geeft ons een beter inzicht in de mogelijkheden en de hindernissen die we in het
dagelijks leven tegenkomen;
○ geeft ons de mogelijkheid een actieve rol te spelen in de samenleving waarvan we
deel uitmaken;
○ helpt ons om in een wereld te leven die zich kenmerkt door diversiteit.
● Industrialisering → Mensen die hun arbeid oorspronkelijk thuis verrichtten, werden
opgenomen in een groot en anoniem leger van arbeidskrachten. Hierdoor moesten mensen
hun vertrouwde omgeving verlaten
, ● Explosieve groei van steden → Doordat de steden groter werden, kregen degene
die van het platteland naar de stad verhuisden met veel sociale problemen te
maken
● Nieuwe opvattingen over democratie en rechten → De aandacht verlegt zich van
morele verplichtingen tegenover God en de koning naar het nastreven van hun
eigenbelang. De vrijheid en de rechten van het individu worden nu steeds belangrijker
● Positivisme → Inzicht verwerven op basis van wetenschappelijk onderzoek →
wetenschappelijke waarneming is enige bron van geldige kennis over
werkelijkheid (Comtes)
● Moderniteit → sociale patronen die het resultaat zijn van industrialisering
● Modernisering → sociale veranderingsproces dat in gang is gezet door
industrialisering
● Kenmerken modernisering
○ Verdwijnen kleine, traditionele gemeenschappen
○ Uitbreiding van persoonlijke keuzemogelijkheden
○ Grotere sociale diversiteit
○ Oriëntatie op de toekomst en een groeiend tijdsbewustzijn
Tönnies theorie
Gemeinschaft (Traditioneel) Gesellschaft (Modern)
Groepsbelang Individuele vrijheid
Positie in de groep Gelijkheid
Traditie, groep bij elkaar houden Persoonlijke mening
Saamhorigheid Eigen belang
Schaamte (eer) Schuld
● Mechanische solidariteit → gedeelde morele waarden
● Organische solidariteit → wederzijdse afhankelijkheid van mensen die
gespecialiseerde arbeid verrichten
● Anomie → een situatie waarin een samenleving het individu weinig morele
richtlijnen te bieden heeft
● Hoofdvragen sociologie
○ Hoe is sociale (on)gelijkheid mogelijk?
○ Hoe is sociale (wan)orde mogelijk?
○ Hoe werkt het proces van rationalisering (modernisering) in de wereld?
Belangrijke personen/theorieën
Max Weber: Rationalisering → traditioneel wereldbeeld wordt vervangen door rationele
denkwijze
Karl Marx: Kapitalisme → moderne samenleving staat gelijk aan kapitalisme
Emile Durkheim: Arbeidsverdeling → gespecialiseerde economische activiteit
Ferdinand Tönnies: Gemeinschaft vs. gesellschaft
Hoofdstuk 3 - Cultuur
Na het lezen van dit hoofdstuk kun je:
1. cultuur uitleggen als een menselijke overlevingsstrategie;
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller s1160852. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.