Summary
Samenvatting pedagogiek en levensfasen
- Course
- Institution
- Book
Inleiding in de pedagogiek hoofdstuk 1 tm 5 Levensfasen hoofdstuk 7 tm 9
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
s1160852
Content preview
Hoofdstuk 1 Het begrip opvoedingPedagogiek → Opvoedkunde, opvoedingsleer en/of opvoedingswetenschap
Doelen van opvoeding volgens Kuipers zijn → zelfstandigheid, zelfredzaamheid en
zelfvertrouwen.
Definitie opvoeding: ‘Opvoeding is alle omgang tussen ouder en kind waarbij gericht een relatie
wordt aangegaan. In deze omgang biedt de ouder het kind liefde, geborgenheid, veiligheid,
intimiteit, aandacht, grenzen, instructie, ondersteuning en controle. Hierdoor zal het kind tot
zelfontplooiing komen en over het nodige zelfstandigheid, zelfvertrouwen en zelfredzaamheid
beschikken om richting te geven aan zijn verdere leven’.
In omgang tussen ouder en kind spelen de volgende punten: 1) wederzijds respect; 2) veiligheid,
kind kan rekenen op de ouders; 3) kind wordt uitgedaagd tot maken beslissingen en krijgt de
mogelijkheid tot experimenteren.
Basisdimensies van opvoeden volgens Rispens, Hermans en Meeus
1. Ondersteuning bieden
1.1. Opvoedgedrag van de ouder dat liefde en zorg voor het kind uitdrukt en dat zich
richt op zijn fysieke en emotionele welzijn, waardoor het zich begrepen en
geaccepteerd voelt.
1.2. Het kind ervaart ondersteuning door warmte en affectie (responsiviteit en sensitief).
1.2.1. Ondersteunen door middel van belonen → geeft het kind een
emotioneel prettig gevoel.
1.2.2. Ondersteunen door middel van straffen → straffen biedt
mogelijkheid tot reflecteren op (on)gewenst gedrag. Straffen
vereist consequent gedrag van de ouders. Gedragsregulatie
2. Grenzen stellen
2.1. De wijze waarop de ouder het kind bestraft of beloond om gewenst gedrag aan te
leren.
2.2. Gedragsverandering vindt plaats door middel van beïnvloeding. Vereist consequent
gedrag van de ouders.
3. Instructies geven
3.1. Duidelijk maken aan het kind wat de bedoeling is en wat van hem verwacht wordt.
Het gaat om informatie voor het ontwikkelen van kennis en vaardigheden.
3.2. Het kind leert strategieën ontwikkelen om problemen op te lossen en
verantwoordelijkheid te dragen. Bij te veel (ongevraagde) instructies zal het kind…
3.2.1. ...geen eigen initiatieven durven ontplooien.
3.2.2. ...te veel bezig zijn met wat ouder denkt.
4. Controle uitoefenen
4.1. Het stellen van strikte regels, het toepassen van macht (straffen en verbieden).
4.2. Uitleggen waarom iets moet of niet mag door beroep te doen op
verantwoordelijkheid en aanwijzingen geven.
4.2.1. Autoritaire controle (restrictieve controle): ouder oefent druk uit op het kind
om correct gedrag te vertonen. Gezag speelt centrale rol.
4.2.2. Autoritatieve controle (democratische controle): gedragingen van de ouder
waarbij uitleg wordt gegeven aan het kind en eisen worden gesteld aan zijn
zelfstandigheid.
Uniciteit → ieder mens beschikt over andere karaktereigenschappen
, Opvoeding is een circulair proces
Hoofdstuk 2 Ouder en kind
In de opvoedingsrelatie is er sprake van gelijkwaardigheid, wederzijds respect en een
wisselwerking. Ook intimiteit speelt een belangrijke rol. Indien hier sprake van is, zal een kind veilig
kunnen hechten. Volgens Rigter kent de kans op een veilige hechting drie kenmerken: 1) Het
gedrag moet sensitief zijn; 2) het gedrag moet responsief zijn; 3) er moet continuïteit en regelmaat
in het gedrag zijn.
In de opvoedingsrelatie is ook sprake van ‘echtheid’: ouder en kind kunnen altijd zichzelf zijn.
De opvoedrelatie is in grote mate afhankelijk van het pedagogisch besef van de ouder, wat inhoudt
dat deze weet wat belangrijk is voor het kind en zijn doelstelling in zijn opvoedend handelen tot
uitdrukking kan brengen.
Er bestaan oriëntatieniveaus van pedagogische besef:
1. Egocentrische oriëntatie (-) → ouder projecteert eigen behoeften op het kind.
2. Conventionele oriëntatie (-) → kind wordt begrepen vanuit algemeenheden die
bestaan rond kinderen, vaders wil is wet.
3. Subjectief-individualistische oriëntatie (+) → ouder probeert de behoeften van
kind te bevredigen binnen de context waar de opvoedrelatie zich afspeelt.
4. Interactieve oriëntatie (+) → ouder zoekt naar evenwicht tussen eigen
behoeften en die van het kind.
Ontwikkelingsfasen → baby-peuter-kleuter-schoolkind-adolescentie-jongvolwassene-...
Psychologische ontwikkeling → proces van mentale groei
Cognitieve ontwikkeling → proces van leren waarbij geheugen, cognitie en de
aandachtsfunctie van belang zijn
Sociaal-emotionele ontwikkeling → ontwikkeling eigen persoonlijkheid
Gezagscultuur met duidelijke regels en grenzen maakte plaats voor de openheid van het
onderhandelingshuishouden.
Een bevelshuishouden wordt gekenmerkt door gezagsverhoudingen en rolpatronen tussen ouder
en kind. Ouder maakt gebruik van machtspositie om kind in toom te houden
De intermenselijke verhoudingen passen meer bij een ‘onderhandelingshuishouden’. Er is ruimte
voor hoor en wederhoor.
Complexe opvoedingsprocessen worden beschreven in het model van Bakker.
- Draaglast → geheel van ontwikkelings-, levens- en opvoedingstaken →
risicofactoren
- Draagkracht → competenties en beschermende factoren
Dit is te zijn op verschillende niveaus:
- Micro → kind-, ouder- en gezinsfactoren
- Meso → sociale netwerk (buurtfactoren)
- Macro → maatschappelijke achtergrond factoren (maatschappelijke instanties)
Hoofdstuk 3 Het opvoedproces
Socialisatie is een proces waarbij een individu vaardigheden en gedrag leer waarmee hij binnen de
maatschappij kan functioneren.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller s1160852. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.23. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
56326 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now