Samenvatting Praktische Economie (3 vwo) H.7 + §9.6: Ruilen over de tijd
26 views 3 purchases
Course
Economie
Level
VWO / Gymnasium
Een handige samenvatting van H.7 en §9.6 (Ruilen over de tijd) uit het boek Praktische Economie (3 vwo). De samenvatting zit vol met duidelijke schema's, opsommingen, oorzaak-gevolg schema's en tekeningen / plaatjes.
H.7
§1: Tijd is geld
Tijd is geld
Tijd is belangrijk in economie (zie intro).
Menselijk kapitaal = de kwaliteit van de productiefactor arbeid. Voorbeeld ruilen over tijd:
Beleggen in een pensioenfonds, zodat je met je pensioen je geld in een maandelijkse
uitkering terugkrijgt.
Sparen en lenen
Spaarders stellen consumptie uit, en zetten het tegen rente op een spaarrekening →
spaarbedrag groeit → je kan meer diensten / goederen kopen.
Rente geeft de prijs van de tijd weer (bijv.: rente laag → tijd goedkoop).
Als je geld leent, betaal je rente omdat je de consumptie vervroegd.
Nominaal en reëel
Nominale rente: rente waarmee banken adverteren. Het geeft de jaarlijkse toename van het
spaargeld aan. Maar als de prijzen stijgen (inflatie) met bijv. 5%, dan is de reële rente nul
omdat er geen verandering in koopkracht is.
Nominale rente houdt geen rekening met inflatie, reële rente wel.
Indexcijfer
Gemiddelde prijspeil van goederen / diensten wordt vaak omgezet in een prijsindexcijfer.
Indexcijfer = verhoudingsgetal waarmee je een reeks getallen duidelijk kunt vergelijken.
𝑤𝑎𝑎𝑟𝑑𝑒 𝑗𝑎𝑎𝑟 𝑥
Indexcijfer jaar x = 𝑤𝑎𝑎𝑟𝑑𝑒 𝑏𝑎𝑠𝑖𝑠𝑗𝑎𝑎𝑟
Zie bron 7.
, §2: Ondernemingen in de tijd
Investeren en innovatie
Bedrijven moeten vooruit denken en investeren om concurrentie geen voorsprong te geven.
Investeren levert (in principe) rendement op, maar het heeft ook risico’s. Innovatie is een
vorm van investeren. Bedrijven innoveren m.b.v. de afdeling Research & Development →
ze veroveren een marktaandeel ten kosten van andere bedrijven.
Soorten innovatie
- Productinnovatie: product wordt vernieuwd
- Procesinnovatie: manier waarop product wordt gemaakt, wordt vernieuwd (bijv.
ticketautomaten i.p.v. werknemers)
- Kapitaalbesparende innovaties: bijv.: grote breedbeeld-tv vervangen door platte
lcd-tv
- Basisinnovaties: innovaties die andere innovaties mogelijk maken (bijv.: ontwikkeling
microchip)
Ruilen over tijd
Een bedrijf wil met investeringen een rendement halen dat boven de rente op een
spaarrekening ligt; bedrijven ruilen over tijd.
§3: Later is allang begonnen
De AOW
Tussen 1945 en 1955 werden er veel baby’s geboren → die kregen een baan en
betaalde elke maand twee premies voor later:
- de AOW-premie (om ouderen van toen een uitkering te geven
- pensioenpremie aan pensioenfonds voor als ze zelf met pensioen zijn, naast
AOW nog een tweede uitkering te ontvangen
AOW (Algemene ouderdomswet) is geregeld op basis van een omslagstelsel;
geld dat werkenden nu aan AOW-premie afdragen wordt direct gebruikt als uitkering
voor 65+’ers van nu. Dit stelsel is gevoelig voor veranderingen in bevolkingsopbouw.
Pensioen
Voor invoering AOW: oude mensen hadden in pensioen geen inkomen → afhankelijk
van kinderen.
Naast AOW hebben veel 65+’ers ook een pensioenuitkering: als werknemer hebben
ze premie afgedragen aan het pensioenfonds → als werknemer met pensioen is
gegaan geeft pensioenfonds dit geld weer terug d.m.v. een maandelijkse uitkering.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller morrisbennis. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.89. You're not tied to anything after your purchase.
