Summary
Samenvatting VAMA 2: semester 2,
- Course
- Institution
Samenvatting VAMA 2 voor de opleiding sociaal werk.
[Show more]
Seller
Follow
HakimaT
Reviews received
Content preview
VAMA 2Werken in en met groepen
Feiten of vooroordelen?
• Groepsdynamica is gemakkelijk
• Groepsdynamica is moeilijk
Hoofdstuk 1: Groepsdynamica tussen psychologie en sociologie (Tom
Verheyen & Robin Polak)
Inleiding
“Individu en groep, en individu en maatschappij zijn op elkaar aangewezen en
interdependent van elkaar. De groepsdynamica kan bijdragen tot gewenning aan het
mensbeeld waar Elias zo vurig voor pleit: het beeld van de mens als een “open
persoonlijkheid”, die voor de duur van zijn leven fundamenteel op andere mensen is
afgestemd en aangewezen en die in zijn verhouding tot andere mensen een bepaalde
mate van ‘relatieve’ autonomie bezit. Wat mensen aan elkaar bindt, is een heel
vlechtwerk van interdependenties. Mensen zijn altijd -meer of minder- van elkaar
afhankelijk en op anderen betrokken.” (Remmerswaal, J. 2013, p.27-28)
Begripsomschrijving
Geen eenduidige definitie:
• De studie van het gedrag van mensen in kleine groepen
• De studie van groepen mensen in een directe contactsituatie (Face to face
relationship) (Sprott, 1958)
1
,Hoofdstuk 2: Grondslagen van de groepsdynamica (Tom Verheyen)
• Taak en emotie in elke groep
• Extern (= communicatie die start van invloeden van buiten uit ) en intern systeem (Door meer
interactie (en dus meer genegenheid))
• De interactietheorie
o De groep is een systeem van met elkaar in interactie verkerende individuen.
o Interactiehypothese/sociaal-contact-hypothese: als er frequente interacties zijn tussen
de leden van een groep, zullen er gevoelens van onderlinge genegenheid groeien en
deze gevoelens zullen op hun beurt leiden tot verdere interacties.
o Observatieschema Bales: taak- en socio-emotioneel gebied:
Taakgebied: pogingen tot antwoord (+)
Taakgebied: vragen (-)
Sociaal-emotioneel gebied: positieve reacties (+)
Sociaal-emotioneel gebied: negatieve reacties (-)
o Geleid tot BOB- model:
Beeldvorming
Oordeelsvorming
Besluitvorming
• Systeemtheorie
o Een groep is meer dan de som van haar individuen.
o Het is een sociaal systeem: een omlijnde grootheid waarbij de onderdelen in
voortdurende onderlinge wisselwerking verkeren en die onderling afhankelijk zijn.
Verandering in één onderdeel brengt een verandering in het totale systeem teweeg.
2
, De groep maakt op zijn beurt deel uit van een meeromvattend systeem, waarmee het
altijd in wisselwerking verkeert. (bv. team in grotere organisatie)
o Net als de veldtheorie is ook de systeembenadering voor een evenwichtstheorie, die
meer verduidelijkt hoe systemen zich handhaven dan hoe ze veranderen.
Homeostase = evenwicht systeemtheorie: Hoe ontstaat-verandert-herstelt een
evenwicht?
• De sociometrische benadering
o Richt zich op de sociale aspecten van het groepsgebeuren, met name op de
emotionele kanten van de interpersoonlijke relaties tussen de groepsleden.
o Het sociogram staat centraal in deze benadering. Dit wordt verkregen via de
sociometrische onderzoeksmethode. Daarbij geven de groepsleden op een
vragenlijst aan welke andere groepsleden zij al dan niet als vrienden, partners,
collega’s en dergelijke verkiezen in bepaalde ingebeelde situaties. De keuzepatronen
zijn een weergave van de interpersoonlijke attracties die ten grondslag liggen aan de
informele groepsstructuur. ( Sociogram = grafische weergave van onderlinge relaties)
Resultaat vragen: SOCIOGRAM
• Benaderingen uit de algemene psychologie
o Cognitieve dissonantietheorie (visie)
Iedereen wil tot een samenhangend en consistent beeld van de werkelijkheid komen. Je
probeert de fysieke en sociale omgeving zo te interpreteren dat de diverse
waarnemingen daarvan consistent zijn met elkaar. Tussen de cognitieve elementen
kunnen echter tegenstrijdigheden bestaan, cognitieve dissonanties. In dit soort situaties
ervaart men een enorme druk om deze dissonanties te reduceren. Dit kan men bv. doen
door keuzes voor ander gedrag, door wijziging van cognities en door het vermijden van
nieuwe informatie.
Sociale vergelijkingstheorie (Festinger)
Ieder heeft over tal van zaken en personen een aantal meningen en opvattingen. We
streven er niet alleen naar hierin een consonante samenhang aan te brengen maar
ook om hiervoor bevestiging te vinden. Wanneer er geen objectieve en op feiten
gebaseerde criteria voorhanden zijn om de juistheid van de eigen meningen en
opvattingen aan te toetsen, gaan we af op de oordelen van anderen. Naarmate een
3
, bepaalde mening gedeeld wordt met meer anderen, is ieder meer overtuigd van de
juistheid van die mening.
Conformiteit in groepen (cognitief conflict en conformiteit (Ash))
Asch onderzocht hoe mensen omgaan met situaties in een groep waarin ze een
cognitief conflict ervaren. Hij creëerde daarvoor een situatie die door een
groepsmeerderheid anders werd beoordeeld dan door een enkeling in de groep. Hier
is er sprake van een cognitief conflict tussen twee betrouwbare geachte
informatiebronnen: de eigen zintuigen en de oordelen van anderen. Dit conflict kan
opgelost worden door zich te conformeren aan de groepsmeerderheid.
• Veldtheorie (Lewin)
Gedrag vindt plaats in een veld van elkaar beïnvloedende krachten. Deze krachten zijn
van invloed op het gedrag van de groep en de leden van de groep. De richting en
sterkte van deze krachten bepalen de richting en de snelheid van de beweging of
vooruitgang in de groep. Wanneer je voldoende inzicht hebt in de structuur van het
psychologische veld zoals dat op een bepaald moment voor een groep bestaat, kan je
het gedrag van de groep verklaren en voorspellen.
o Dynamisch spanningsveld: geheel van op elkaar inwerkende krachten die elkaar min
of meer in evenwicht houden. (evenwicht en verandering)
Veranderingsbevorderende en –remmende krachten
Dynamische interdependentie (thermostaateffect)
Quasi-stationair evenwicht
Wanneer dit evenwicht wordt verbroken, zal de groep spanning ervaren dus
gemotiveerd zijn om het oude evenwicht te herstellen of te zoeken naar een nieuw
evenwicht (thermostaateffect)
• De psychoanalytische benadering
o Van speciaal belang voor de groepsdynamica zijn de psychoanalytische
grondbegrippen(/terminologie):
Verdringing
Identificatie
Regressie
Afweermechanismen
Projectie
o Er zijn 2 niveaus van functioneren:
Manifeste niveau: het direct zichtbare gedrag
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller HakimaT. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.79. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75632 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now