Summary
Samenvatting Inleiding psychologie: semester 1,
- Course
- Institution
Samenvatting inleiding psychologie voor de opleiding sociaal werk.
[Show more]
Seller
Follow
HakimaT
Reviews received
Content preview
INLEIDING PSYCHOLOGIE: SEMESTER 1Les 1: Op weg naar een definitie en beroepsprofielen
Wat roept psychologie op?
Psychologie onderzoekt het gedrag, de gedachten en de emoties van verschillende
doelgroepen. Verder helpen ze anderen hun gedrag te begrijpen en te veranderen. Zij baseren
zich hiervoor op wetenschappelijke inzichten en methodes.
Wat denk je dat de zin van het olod psychologie in een opleiding SW is?
We gaan in op de voornaamste theoretische inzichten en psychologische stromingen die
relevant zijn voor het werkveld van de sociaal werker. De theoretische inzichten koppelen we
aan praktijktoepassingen binnen het sociaal werk.
Hoofdstuk 1: Wat is psychologie – op weg naar een definitie
Letterlijk: wetenschap van de ziel
• Wij gaan psychologie bekijken als de wetenschap waarbij het gedrag bestudeerd
wordt.
Gedrag?
Wij gaan gedrag eigenlijk bezien als: gedachten, gevoelens en gedragingen.
• Interne processen te begrijpen die aan het gedrag ten grondslag liggen
• Wetmatigheden ontdekken
o In welke situatie zijn wij angstig of verdrietig?
o Waar liggen onze talenten?
o Hoeveel veerkracht hebben wij?
o Waarom gedragen 2 kinderen die in hetzelfde gezin zijn opgevoed zich zo
verschillend?
Psychologie is een breed veld met vele specialismen, maar in wezen is psychologie de
wetenschap van het gedrag en geestelijke processen.
Beroepsprofielen
• Enorme verscheidenheid aan psychologen
• De kennis over psychologie is enorm toegenomen
• Enorm terrein
1
,• Niemand nog diepgaande kennis over alle toepassingen
• Wegens specialisatie misleidend om nog over ‘de’ psycholoog te spreken
Klinisch psychologen en counselors
(Klinè = bed in het Latijns)
• Diagnosticeren en behandelen mentale, emotionele en gedragsproblemen
• Gericht op bepaalde stoornis (bv. angststoornissen, depressies, eetstoornissen, …)
of bepaalde doelgroep (bv. jongeren, adolescenten, mannen, …)
Wat doen psychologen dan? Wat doen die counselors/klinische
psychologen/therapeuten dan met u? Wat speelt zich daar dan af?
Waaruit bestaat de hulpverleningen? Wij hebben 4 grote groepen:
Taal is ons instrument!
• Gesprekstherapie: wij zullen later bekijken welke verschillende stromingen tot welk
soort van gesprekstherapieën leidt. Want het ene gesprek is het andere niet.
• Gedragstherapie: dat gebeurt nog vaak wanneer we bv. met angsten werken of
wanneer er met kinderen wordt gewerkt.
• Hypnose
• Relaxatie
Cognitieve psychologen
• Hoe gaan mensen om met informatie?
• Hoe leren mensen?
• Welke info gebruiken mensen bij het nemen van beslissingen?
• Welke fouten maken zij hierbij?
Die denkfouten maken ons gewoonlijk heel ongelukkig. Die maken dat wij heel slecht
over ons gaan denken of allemaal rampscenario’s zien overal. Of misschien helemaal in
de slachtofferrol zitten.
Die denkfouten, die mensen maken, op tafel krijgen en daar iets mee doen. Die
destructieve niet-helpende gedachten gaan vervangen door helpende gedachten. Dat is
wel iets waar veel mensen baat bij hebben.
2
,Ontwikkelingspsychologen (dit wordt nu veeleer levenslooppsychologie genoemd)
Waarom? Wel, vroeger dacht men: ‘We zijn uitontwikkeld als wij 18 jaar zijn’. Nu niet
meer. Nu zegt men de psychische ontwikkeling begint eigenlijk al in de baarmoeder en
die loopt door tot we sterven. En al die fasen in het leven en alles wat daar gebeurd is
het waard om onderzocht te worden.
• Bestuderen de ontwikkeling in de loop van het leven
• Tot jaren ‘80 kindertijd en adolescentie
• Nu ook onderzoek naar ouderen: hoe omgaan met angst, depressie, eenzaamheid of
hoe gelukkig ouder worden?
Forensisch psychologen = rechtspsychologie
(Forensisch komt van het Latijnse woord forum, wat letterlijk ‘markt’ betekend
rechtspraak op de markt)
• Advies over de mentale mogelijkheden en de persoonlijkheid van beklaagden en
getuigen
Dat is een heel moeilijk domein. Waarom? Het is moeilijk als je uw daarin in
vergist. Er is een hele grote verantwoordelijkheid die op je schouders rust.
• Advies i.v.m. voorlopige invrijheidsstelling, vervroegde vrijlating en alternatieve
straffen
Kan deze persoon terug in de maatschappij? Is de maatschappij voldoende
beschermd wanneer deze persoon terug in vrijheid gesteld wordt?
• Advies en verband met kinderen
• Begeleiding van gevangenen
• Controle op gevangenen die voorwaardelijk vrij zijn
Ook justitiële assistenten, sociaal werkers zijn daar heel intensief mee bezig en
begeleiding uiteraard ook.
• Advies bij een gerechtelijk onderzoek en tijdens een rechtszaak
Kunnen we voorspellen wie geweld zal plegen?
Blijkt zeer moeilijk omwille van:
- Observatie in een bepaald kader (bv. gevangenis)
3
, - Voorspellingswaarde die vermindert naarmate het tijdsinterval groter wordt
- 100% juist = utopie dus steeds een afweging
Het resultaat zal bijgevolg nooit echt heel goed worden!
Bv. Dat is net wanneer je voor een aula staat en wanneer dat je van al die mensen, die
braaf op hun stoel zitten, moet gaan bepalen wie er al dan niet zal hervallen Het is
moeilijk om het in die context goed te doen.
Ontoerekeningsvatbaarheid en psychische overmacht
• Ontoerekeningsvatbaarheid: Wanneer we besluiten dat iemand wel iets heel kwalijk
heeft gedaan, maar hem of haar geen schuld treft, omdat hij psychisch gezien of ook
wat zijn IQ enz. betreft niet de mogelijkheid had om het verschil te kennen tussen
goed en kwaad. Dan beschouwt men hem/haar als ontoerekeningsvatbaar.
- Internering/TBS (terbeschikkingstelling): De mensen worden ‘gestraft’ en opgesloten
(/geïnterneerd), bv. in een forensisch centrum
• Onweerstaanbare dwang/psychische overmacht → discussie
Schoolpsychologen
Doel:
• Ontwikkeling en functioneren van kinderen en jongeren in de schoolse context
bevorderen (bv. in contact met het CLB)
Taken (www.schoolpsychologie.be)
• Begeleiding bij leer- of studieproblemen
• Begeleiding van het psychosociale functioneren: bv. faalangst, je voelt je angstig,
depressief, er zijn problemen thuis, …
• Begeleiding van de onderwijsloopbaan: bv. de overstap naar het buitengewoon
onderwijs
Deze doelstellingen worden verwezenlijkt door:
• Uitvoeren van psychodiagnostisch onderzoek: bv. IQ-testen
• Helpen bij de begeleiding van zorgleerlingen: bv. dyslexie
• Het begeleiden en evalueren van educatieve programma’s: bv. programma’s die
pesten moeten tegengaan op scholen.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller HakimaT. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.88. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
59063 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now