Samenvatting Seneca Maatschappijleer Havo/VWO Hoofdstuk 7: Nederlandse uitkomst van het machtsdilemma.
In de samenvatting zijn de volgende paragrafen samengevat:
7.1 Geschiedenis ontwikkelingen machtsdilemma Nederland
7.2 Actoren met macht
7.3 Politieke partijen en het machtsdilemma
7.4 Intern...
Maatschappijleer: Hoofdstuk 7;
Nederlandse uitkomst van het machtsdilemma
Judith Vuijst
CSVVG Vincent van Gogh
, SAMENVATTING MAATSCHAPPIJLEER HOOFDSTUK 7: NEDERLANDSE UITKOMST VT MACHTSDILEMMA
Parlementaire democratie: mensen mogen dmv verkiezingen bepalen wie het land bestuurt in NL
1. Sociale uitvinding die past bij de waarde kiesrecht bij het machtsdilemma
§7.1 GESCHIEDENIS ONTWIKKELINGEN MACHTSDILEMMA IN NEDERLAND
Zelfstandigheid in NL sterk doordat mensen hier de strijd tegen water voerden.
Meer rechtsgelijkheid en invloed voor burgers door:
1. Franse Revolutie (1789): burger krijgt rechten. Oorzaak: Franse vorsten vergaten belangen vh volk bestorming vd Bastille.
2. Amerikaanse Onafhankelijkheidsverklaring (1776)
Belangrijke democratische ontwikkelingen NL: Grondwet door Thorbecke (1848): basis voor de huidige parlementaire democratie.
1. Ministeriële verantwoordelijkheid: ministers verantwoordelijk voor beleid vd regering en niet de koning (=onschendbaar).
2. Invoering censuskiesrecht: mannen die voldoende belasting betaalden, mochten ook stemmen. (vooral fabriekseigenaren).
1917–1971: verdere uitbreiding kiesrecht; algemeen kiesrecht 18 jaar door Pacificatie.
Pacificatie: uitruil van waarden en belangen tussen katholieken, protestanten, socialisten en liberalen.
MACHTSDILEMMA IN GRONDWET
Art 4. Waarden van kiesrecht, onderscheid in: actief kiesrecht (=mogen stemmen) en passief kiesrecht (=recht gekozen te worden).
Art 8. Recht van vereniging: iedereen mag zich verenigen in een politieke partij
Art 9. Recht van vergadering en betoging (demonstreren): soort vrijheid van meningsuiting
§7.2 ACTOREN MET MACHT
Trias politica: officiële actoren met macht (eerste drie):
1. Wetgevende macht: Staten-Generaal: 1e + 2e kamer, maken wetten en controleren.
Staten-Generaal: parlement met politieke partijen (fracties). Mensen id partij: volksvertegenwoordigers.
1e kamer: neemt soms ander besluit dan 2e kamer en let op overeenstemming met andere wetten.
2e kamer: rechtstreeks gekozen door volk: controleren van regeringsbeleid en maken wetten
2. Uitvoerende macht: Regering: koning + ministers.
Kabinet: ministers + staatsecretarissen: maken wetten en voeren uit. (Wordt niet door volk gekozen).
Coalitie: samenwerkingsverband van twee/meer partijen, hierbij hoort een regeerakkoord.
Regeerakkoord: afspraken tussen coalitiepartijen over het te voeren beleid id regeerperiode.
Oppositie: partijen die niet id coalitie plaatsnemen.
Gedoogsteun: partijen die niet in het kabinet zetten, maar wel het beleid steunt.
Gelegenheidscoalities: samenwerking van partijen uit de coalitie en oppositie die het samen eens zijn over beleid.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller JudithVWO. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.
