Summary
Samenvatting Aardrijkskunde, systeem aarde
- Course
- Level
- Book
Een overzichtelijke samenvatting van het boekje Systeem Aarde van Aardrijkskunde van H1 t/m 3 (H4 komt later!) van iedere deelvraag.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
Svenss
Reviews received
Content preview
AK SamenvattingInhoudsopgave
Systeem aarde 2
H1 – De actieve aarde 2
§1 Ontstaan en opbouw van de aarde 2
§2 Het verhaal van de gesteenten 3
§3 Schuivende continenten 5
§4 Plaatgrenzen en aardbevingen 7
§5 Vulkanen 10
§6 Japan en IJsland onder de loep 12
H2 – Afbraak en vorming van landschappen 14
§1 De aarde als systeem 14
§2 Klimaten 16
§3 Verwering en erosie 20
§4 De Colorado en de Donau 22
H3 – Landschappen en hun gebruikers 24
§1 Natuurlijke landschappen op aarde 24
§2 Boeren en hun cultuurlandschappen 26
§3 Natuurrampen en milieurampen 27
H4 – Verder kijken dan de costa’s 29
§1 Aardbevingen en vulkanen 29
§2 Klimaat, plantengroei en landbouw 31
§3 Landdegradatie en duurzaamheid 32
,Systeem aarde
H1 – De actieve aarde
Hoofdvraag: Hoe kunnen de endogene processen die samenhangen met de
platentektoniek, worden verklaard?
§1 Ontstaan en opbouw van de aarde
Deelvraag 1: Hoe kunnen wij het verre verleden van de aarde bestuderen en
begrijpen?
De aarde is zo’n 4,6 miljard jaar oud. Het ontstaan van de aarde en de verschillende
processen hebben geologische wetenschappers achterhaald door middel van
technieken en theorieën.
Een voorbeeld van zo’n theorie is het actualiteitsbeginsel van de Schotse geoloog
Hutton. Het actualiteitsbeginsel is een principe waarbij ervan uitgegaan wordt dat
natuurprocessen in het verleden en het heden op dezelfde manier verlopen. Met dit
concept kunnen geologen tegenwoordig nog steeds heel veel uitleggen en verklaren.
Deelvraag 2: Hoe is de aarde ontstaan en opgebouwd?
Het ontstaan van de aarde gaat miljarden
jaren terug. Ongeveer 4,6 miljard jaar
geleden ontstonden in een kleine nevel
van heet gas en stof, door samentrekking
en zwaartekracht, concentraties van
deeltjes. Hieruit ontstond de zon. Later
vormden zich in de nevel rondom de zon
een achttal planeten, waaronder de aarde.
Zij draaien om de zon heen.
Bij de vorming van de continenten, oceanen en alle landschappen kent de aarde
twee belangrijke eigenschappen:
• Op het aardoppervlak vind je vloeibaar water;
• De aarde heeft een inwendige gelaagdheid (chemisch of fysiek).
Bij onderzoek naar de inwendige gelaagdheid heeft men ontdekt dat de aarde
bestaat uit verschillende schillen met specifieke eigenschappen. Hierbij kun je
onderscheid maken tussen:
• Chemische samenstelling (het materiaal van de schil);
• Fysieke eigenschappen (de hardheid van de schil).
Chemische samenstelling
De aarde bestaat van binnen- naar buitenuit uit een aardkern, een aardmantel en
een aardkorst.
• De aardkern: Zware elementen, zoals ijzel en nikkel, zakten naar de diepte
tijdens inslagen van meteorieten. Zo ontstond een kern van ijzel en nikkel. De
aardkern kent hoge temperaturen.
2
, • De aardmantel: Buiten de aardkern ontstond
een aardmantel, bestaande uit magnesium en
ijzer. De aardmantel is iets minder warm dan
de aardkern.
• De aardkorst: De aardkorst is een dunne laag
van de aarde. Het bestaat uit vast gesteente
in twee vormen: continentale korst
(voornamelijk graniet) en oceanische korst
(voornamelijk basalt).
Fysische
eigenschappen
Een fysische eigenschap is de hardheid van de
schillen. De fysische opbouw van de aarde
kent verschillende lagen:
• De lithosfeer: Dit is de harde, vaste
buitenlaag van de aarde (aardkorst en
buitenste deel van de aardmantel);
• De asthenosfeer: Dit is een zachte, vrij
plastische laag in de aardmantel. Het rust op
de binnenmantel;
• De binnenmantel: Door de hoge druk is het
gesteente in de binnenmantel vaster dan in de asthenosfeer;
• De buitenkern: Dit kent een vloeibare kern;
• De binnenkern: Dit bestaat uit hard gesteente.
De aarde krijgt haar warmte van inwendige en uitwendige bronnen. Bij inwendige
bronnen moet je denken aan het ontstaan van de aarde uit de hete gasmassa’s,
inslagen van meteorieten en radioactiviteit van sommige gesteenten. Bij uitwendige
bronnen moet je denken aan de zon.
§2 Het verhaal van de gesteenten
Deelvraag 3: Welke soorten gesteenten komen voor op aarde?
De lithosfeer is opgebouwd uit talloze verschillende stenen die qua kleur,
samenstelling en eigenschappen verschillen. Een gesteente is opgebouwd uit een
mengsel van mineralen en/of organische stoffen:
• Mineralen: Een verbinding die in de natuur voorkomt en die bepaalde
chemische (het materiaal, de stof) of fysieke (hardheid) eigenschappen heeft,
bijvoorbeeld de kristalvorm.
• Organische stoffen: Organische stoffen zijn ontstaan uit levende
organismen.
Aan de hand van de ontstaanswijze kun je de verschillende gesteenten in drie
hoofdgroepen indelen, waaronder stollingsgesteenten, sedimentgesteenten en
metamorfe gesteenten:
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Svenss. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.40. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
56326 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now