Samenvatting van hoofdstuk 9: Duitsland 1870 - nu (Sprekend Verleden VWO 4/5/6)
Behandeld: paragraaf 1 - 6 + KA's + data op chronologische volgorde
Bevat ook een Quizlet link voor Kenmerkende Aspecten
KA’s:
KA-37: De rol van moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen van massa-
organisatie
KA-38: Het in praktijk brengen van totalitaire ideologieën (fascisme/nationaalsocialisme)
KA-39: De crisis van het wereldkapitalisme
KA-40: Het voeren van twee wereldoorlogen
KA-41: Racisme en discriminatie die leidden tot genocide, in het bijzonder op de Joden
KA-45: De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een
wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog
1 – Zwakke plekken van de Republiek
Republiek van Weimar wil vreedzame politiek om aanzien terug te krijgen van
Europa + volk – Vrede van Versailles maakt dit moeilijk:
1. Duitsland kreeg schuld voor oorlog herstelbetalingen
2. Duitsland moet grondgebied afstaan: Gebied in Polen, gebied in België, Elzas-
Lotheringen, koloniën
3. Duitsland moet ontwapenen
In Republiek van Weimar was geen meerderheid bereid mee te werken aan de
parlementaire democratie
o Communisten (KPD) wilden de macht, deden mee voor propaganda
o Nationalisten & conservatieven wilden keizerrijk terug
Minder macht voor politiek, meer macht voor henzelf
Ze verwachtten hiermee meer invloed te hebben
Zij vonden dat de oorlog was verloren door de communistische &
socialistische opstanden Dolkstootlegende
Vertrouwden socialisten & communisten niet, en ze vertrouwden het
parlement niet om hun tegen te gaan
o Ex-soldaten sloten zich aan bij communistische, conservatieve of fascistische
groepen
Kwamen werkloos terug van het front, voelden zich niet gewaardeerd
Legden de schuld bij parlementaire democratie
Allemaal vijandig gezind tegenover parlementaire democratie
Parlementaire democratische samenstelling: vertegenwoordigers van partijen met
meerderheid in het parlement Coalitie van Weimar:
o SPD, DDP (Deutsche Demokratische Partei), Zentrum (Centrumpartij):
ruggengraat van Weimar
, o DDP verloor in de jaren ’20 veel zetels – ongunstig voor Republiek, nog maar
2 steunpilaren over: socialisten + katholieken
Socialisten & katholieken vertrouwden elkaar niet
Herstelbetalingen werden niet snel genoeg betaald Frankrijk & België bezetten in
1923 het Ruhrgebied staking onder arbeiders, werden wel doorbetaald
o Hiervoor was meer geld nodig, dus er werd meer uitgeprint inflatie
1 dollar = april 1923: 25.000 mark
september 1923: 99 miljoen mark
o 1923: Grote economische crisis
Dawesplan (1924) = plan van VS bankier Charles Dawes om Duitsland te helpen met
herstelbetalingen:
o Jaarlijkse aandeel in de aflossing van de herstelbetalingen werd gekoppeld aan
de economische draagkracht van Duitsland
o 1925: VS verstrekt leningen aan Duitsland om Duitse economie te helpen met
herstellen
VS $ Duitsland
Duitsland herstelbetalingen Frankrijk + Engeland
Frankrijk + Engeland schulden VS
Gevolgen van Dawesplan: bezettingsgroepen verlieten Ruhrgebied, economisch
herstel, tussen 1924 – 1929 redelijk stabiele regering in Republiek
2 – De economische crisis van 1929
Oktober 1929: Beurskrach / Wall Street Crash faillissement van bedrijven, sterke
daling productie & handel, veel werkloosheid
o Sloeg ook over naar Europa (problemen met handel, Dawesplan, etc.)
Geen leningen meer van VS voor Duitsland bedrijven gingen failliet, beperking van
productie, arbeiders ontslagen veel werkloosheid
o Creëerde ook politieke crisis: partijen van Republiek vonden geen oplossingen
Coalitie van Weimar viel uiteen (1930) Rijksdag had maar beperkte
macht: Rijkskanselier + Rijkspresident konden Rijksdag uitschakelen
Zentrum leider Brüning werd Rijkskanselier faalde in een nieuwe
regering vinden op Rijksdag artikel 48 van grondwet: het kabinet
kon bij een noodtoestand regeren met noodverordeningen, getekend
door de Rijkspresident
= macht ligt in handen van Rijkspresident + Rijkskanselier
(Rijkspresident is machtiger)
o NSDAP van Hitler (Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei)
profiteerde van politieke & economische crisis bood alternatief voor
parlementaire democratie
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller leoniekunen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.88. You're not tied to anything after your purchase.
