Summary
Samenvatting Sociologie Weblectures (blok 5)
- Course
- Institution
Een samenvatting van de weblectures (tentamenstof) van Sociologie (blok 5).
[Show more]
Seller
Follow
Noa1
Reviews received
Content preview
Weblectures – SociologieInhoudsopgave
WEEK 1 – STUDIE VAN DE SAMENLEVING....................................................................................................... 1
WEEK 2 – SOCIOLOGIE VAN WERK EN ONDERWIJS......................................................................................... 5
WEEK 3 – SOCIOLOGIE VAN HET DAGELIJKS LEVEN.......................................................................................10
WEEK 4 – URBANE SOCIOLOGIE.................................................................................................................... 13
Week 1 – Studie van de samenleving
Wat is sociologie?
- ‘Studie van de samenleving’ te breed geformuleerd
o Een manier om naar het sociale leven te kijken
o Begrijpen hoe de samenleving daadwerkelijk functioneert
- Samenleving = Mensen die met elkaar omgaan in een afgebakende ruimte en een cultuur delen
- Gehard en Jean Lenski: verschillen tussen samenlevingen
- Sociaal-culturele evolutie: het proces van verandering dat het resultaat is van samenlevingen die
nieuwe informatie en technologie verkrijgen
- Voorgekomen uit sociale transformatie:
o Groei kapitalisme (fabrieken): misère en lijden, verzwakte familierelaties, verdwijnen
tradities;
o Groei steden: armoede, ziektes, vervuiling, criminaliteit, daklozen;
o Politieke verandering: individuele vrijheid en individuele rechten
o Verdwijnen gemeenschappen: ondermijning sterke sociale structuren van familie en traditie
door individualisering en nadruk op economische efficiëntie (Toennis)
Gemeinschaft (hechte sociale relaties) en gesellschaft (sociale omgang vanuit
eigenbelang
Laag ontwikkeld Hoog ontwikkeld
Klein Groot
Weinig keuze in manier leven Gevarieerde en gespecialiseerde manier van leven
Trage ontwikkeling/verandering Snelle ontwikkeling/verandering
- Sociologie wordt ook wel aangeduid als de studie met de ‘open deuren’
o Het systematisch, sceptisch en kritisch bestuderen van het sociale leven
o Sociologie wordt wel eens weggezet als studie naar open deuren en wat algemeen bekend is,
maar vaak laat het het onverwachte in het algemene zien.
o Het duidelijke uitdagen, de wereld in twijfel trekken en het afleren/afwennen van het
vertrouwde.
o Een manier van denken. Begrijpen van de samenleving.
o Identificeren van algemene patronen van sociaal leven door naar concrete voorbeelden te
kijken.
o Mensen in hokjes indelen.
Sociologische verbeelding
Sociologie is overal:
- In films
- In boeken
- In schilderijen
- In de krant
- Op straat
Sociologie gaat over de samenleving op verschillende manieren bekijken om zodoende het ongewone in het
gewone te zien.
Vraagstukken
1
,3 hoofdvraagstukken:
- Ongelijkheidsvraagstuk
o Wie krijgt wat en waarom?
o Er wordt gekeken naar inkomen, sociale en maatschappelijke posities, machtsverhoudingen
en blootstellingen aan bepaalde risico’s die ongelijk verdeeld zijn.
- Cohesievraagstuk
o Hoe mensen met elkaar samenleven
o Hoe mensen langs elkaar leven
o Hoe mensen vreedzaam met elkaar omgaan in bepaalde samenlevingen.
- Rationaliseringsvraagstuk
o Hoe de samenleving technologisch ontwikkelt en wat daar aan ten grondslag ligt.
o Allerlei veranderingen, die misschien deels technologisch ingegeven zijn, die voor een andere
invulling zorgen van hoe wij de samenleving inrichten.
Bijvoorbeeld meer efficiëntie of meer effectiviteit.
o Door de wetenschap zijn we veel meer dingen te weten gekomen, waardoor we anders zijn
gaan denken over hoe de samenleving werkt.
o Het steeds efficiënter willen inrichten van de samenlevingen
Manieren waarop we organisaties organiseren.
Manier hoe we de politiek/beleid van de politiek organiseren.
Waarom sociologie?
- Stelt ons in staat om de menselijke verschillen en het menselijk lijden te zien en om de uitdagingen
aan te gaan om in een diverse wereld te leven.
- Het sociologisch perspectief zet ons ook aan om kritisch na te denken over de relatieve kracht en
zwakheid van alle manieren leven – ook onze eigen manier
- Maar:
o Sociologie is een onderdeel van een veranderlijke wereld: een beschrijving of verklaring van
nu kan in korte tijd niet meer voldoen.
o Sociologen maken deel uit van hetgeen ze onderzoeken: een socioloog die in Europa is
opgegroeid bekijkt andere delen van de wereld vanuit een Europees perspectief
(etnocentrisme).
o Sociologische kennis wordt onderdeel van de samenleving: onderzoek naar toenemende
criminaliteitscijfers wordt in de media gerapporteerd, mensen lezen die en worden zich meer
bewust van criminaliteit met als resultaat dat ze meer aangifte doen van criminaliteit wat dan
weer meer wordt onderzocht.
Things are not what they seem (Peter Berger)
- Keuzes en gedrag liggen vaak buiten onze controle en verlopen volgens sociale patronen. Dat idee
vinden we moeilijk om te accepteren.
Zelfmoord
- Zelfmoord lijkt individuele handeling, maar wordt toch sociaal vormgegeven.
- Onderzoek door Durkheim ook sociale/maatschappelijke aspecten bij zelfmoord.
- Sommige mensen hebben meer kans om zelfmoord te plegen dan andere (mannen vs. vrouwen,
protestanten vs. katholieken en joden, rijken vs. armen, alleenstaanden vs. getrouwden).
- Sociale integratie/cohesie: gebondenheid met samenleving
- Minder zelfmoord in categorieën groepen waarbinnen de sterke bindingen groter zijn.
Het gaat om de verklaring
- Tegenwoordig is zelfmoord onder armen groter dan onder rijken
- Betekent dat Durkheim niet meer opgaat? het gaat om de verklaring!
- Waarom armen vaker dan rijken? Zijn armen minder goed geïntegreerd in de samenleving?
Theoretisch perspectief
- Een beeld dat sturing geeft aan het denken en het onderzoeken
2
, - Welke onderwerpen moeren we onderzoeken?
- Op wat voor manier moeten feiten aan elkaar worden gekoppeld tot een theorie?
- Wat voor aannames maken we bij het opstellen van een theorie?
Vier perspectieven:
1. Functionalistisch perspectief
- Grondleggers: Comte, Spencer, Durkheim, Parsons, Merton.
- Samenleving wordt beschouwd als een complex systeem waarvan de verschillende onderdelen met
elkaar samenwerken.
- Sociale structuur: patronen van sociaal gedrag
- Sociale functies: alle structuren leveren een bijdrage aan het functioneren van de samenleving
- De verschillende structuren in de samenleving zoeken en de functie ervan bestuderen
Merton
- Consequenties sociale structuren zijn voor mensen verschillend (gezin kinderen grootbrengen, maar
biedt voordelen voor mannen terwijl het vrouwen in ontwikkeling beperkt).
- Manifeste functies: bekende en bedoelde consequenties van sociale patronen (Universiteit: kennis en
vaardigheden bijbrengen voor arbeidsmarkt).
- Latente functies: onbekende en onbedoelde consequenties van sociale patronen (Universiteit:
huwelijksmarkt; voorkomen werkloosheid onder jongeren [denk aan recente crisis]; versterken/in
stand houden sociale ongelijkheden/status [wie niet naar uni gaat kan veel werk niet doen]
- Sociale disfuncties: sociale patronen met onwenselijke uitwerkingen voor het functioneren van de
samenleving.
o Voorbeeld: de digitalisering
Kritiek op functionalistisch perspectief
- Beschouwt samenleving als een belangrijk, geordend en stabiel geheel.
- Sociale patronen verschillen van plaats tot plaats en van tijd tot tijd.
- Ongelijkheden zijn niet alleen functioneel voor de samenleving. Houdt weinig rekening met
ongelijkheden die voortkomen uit sociale klasse, etniciteit, geslacht, etc. die voor spanning en conflict
zorgen.
- Macro perspectief: brede kijk op samenleving en samenleving wordt een op zichzelf staand iets, bijna
losstaand van de mensen zelf.
2. Conflict perspectief
- Grondlegger: Karl Marx
- Samenleving wordt beschouwd als strijdveld van verschillen en ongelijkheden die zorgen voor conflict
en verandering.
- Aandacht voor factoren zoals sociale klassen, etniciteit, geslacht, beperkingen en leeftijd zijn
gerelateerd aan ongelijke verdeling van geld, status, macht, opleiding.
- Continue verschillen en conflicten tussen dominante groepen en achtergestelde groepen (rijk vs. arm;
wit vs. zwart; man vs. vrouw)
- Niet alleen onderzoek naar maar ook oplossen van ongelijkheden
Kritiek op conflict perspectief
- Door focus op ongelijkheden en conflict is er te weinig aandacht voor gedeelde waarden en normen
en afhankelijkheden die eenheid creëren.
- Oplossen door politieke betrokkenheid doet afbreuk aan wetenschappelijke objectiviteit.
- Macro perspectief: brede kijk op samenleving en samenleving wordt een op zichzelf staand iets, bijna
losstaand van de mensen zelf.
3. Sociale Actie perspectief
- Grondleggers: Weber, Goffman, Homans, Blau
- Symbolisch interactionisme belangrijk onderdeel van Sociale actie perspectief.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Noa1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.34. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
64438 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now