Summary
Samenvatting stem aan de hand van de leerdoelen en boek
- Course
- Institution
- Book
In deze samenvatting staat alle literatuur en notities van de les, dit is samengevat aan de hand van de leerdoelen.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
steffiebruggeman
Content preview
Samenvatting stemLeerdoelen
1. In de rol van Logopedist en Gezondheidscoach beschrijft de student
preventieve maatregelen om stemproblemen te voorkomen.
2. In de rol van Logopedist en Professional beschrijft de student de
anatomie en fysiologie van de stem.
3. In de rol van Logopedist en Professional beschrijft de student de
ontwikkeling van de stem van geboorte tot senescentie.
4. In de rol van Logopedist, Professional en Communicator beschrijft de
student doel en werkwijze van stemonderzoeken en meetinstrumenten,
laryngoscopie, stroboscopie, fonetografie, VHI en GRBAS, MFT, S/Z
ratio.
5. In de rol van Logopedist en Professional interpreteert de student de
resultaten van stemonderzoeken inclusief bijbehorende conclusies.
6. In de rol van Professional en Communicator beschrijft de student
etiologische, fysiologische, visuele, akoestische en perceptuele
kenmerken van fonatie.
7. In de rol van Logopedist, Professional en Communicator voert de
student in simulatie een stemonderzoek uit en interpreteert de
gegevens op basis van (fictieve) bevindingen van een cliënt met
stemklachten.
8. In de rol van Logopedist, Professional en Communicator demonstreert
de student zijn eigen communicatieve vaardigheden in simulatie tijdens
het onderzoeken van een fictieve cliënt met stemklachten.
,Leerdoel 1: In de rol van Logopedist en Gezondheidscoach beschrijft de student
preventieve maatregelen om stemproblemen te voorkomen.
De wettelijke taak van de logopedist is preventie of zorg aanbieden aan een cliënt in het kader van de
wet Beroepen Individuele Gezondheidszorg (BIG) en buiten de werking van de wet BIG ook training
en advies aanbieden aan cliënten of opdrachtgevers.
- Primaire preventie (voorkomen van het ontstaan van functioneringsproblemen)
- Secundaire preventie (vroegtijdig onderkenning van bijvoorbeeld logopedische problemen
op basisscholen)
- Tertiaire preventie (voorkomen van achteruitgang)
De stem
- Professionele stemgebruikers zijn voor hun broodwinning direct van hun stem afhankelijk
- Stemrisico’s worden niet voortijdig gesignaleerd
➔ Primair: heesheid, stembreuken, afonie (stem valt weg), etc.
➔ Secundair: stress, angst, mislukken
- Mannen hebben dikke korte stemplooien → laag geluid
- Vrouwen hebben dunne lange stemplooien → hoog geluid
Belasting
- De belasting die de stem ondergaat in termen van duur, volume en toonhoogte
- In de volksmond ook spreekvermoeidheid; de larynxspieren kunnen de nodige energie niet
voldoende lang leveren
- Duren deze enige tijd, dan is de belasting hoog.
➔ DUUR is de kern van het probleem bij luider spreken. Hoger praten resulteert in een
verhoogd risico op overbelasting of stemstoornissen
➔ TRILLINGSFREQUENTIE is een tweede belangrijk punt bij belasting. Vrouwen zijn
kwetsbaarder dan mannen.
➔ LUIDER SPREKEN is een derde punt. Meeste mensen verheffen de stem bij meer volume,
dit betekent toename van de toonhoogte in plaats van luider spreken.
Stembelasting
1. Persoonsgebonden factoren:
➔ Laryngeale constitutie
➢ Hoe de larynx is gebouwd
➔ Persoonlijkheidskenmerken
➢ Hoe snel je praat, of je enthousiast praat, mate van stressbestendigheid
➔ Laryngeale conditie
➢ Een goede stemhygiëne en het inlassen van voldoende recuperatie- en
stemrustmomenten bevorderen de laryngale conditie waardoor de grens van
belastbaarheid verlegd wordt.
2. Niet-persoonsgebonden factoren:
➔ De taak en de akoestische condities waarbinnen men moet spreken
- De client vraagt vaak om zijn belastbaarheid te verbeteren, maar de eerste stap is het
scheppen van betere condities.
, ➔ Sleutelen aan ongunstige omgevingscondities (akoestiek)
➔ Persoonsgebonden stemzorg (stemhygiëne)
➢ Roken, alcohol, hoesten, kuchen, keel schrapen
➔ Taak aanpassen (minder lang en frequent praten)
➔ Pauzes
➔ Stemtraining
- Streven naar een goed evenwicht tussen belasting en belastbaarheid, dit verschilt per
individu
Factoren van invloed op de stem
- Stembelastingsfactoren: vermoeidheid en grote luidheid
- Lichamelijke factoren: lichaamshouding en spierspanning
- Aanleg: zwakke bouw van het strottenhoofd en allergie
- Omgevingsfactoren: temperatuur, luchtvervuiling en achtergrondlawaai
- Persoonlijke factoren: introvert, extravert en perfectionistisch
- Psycho emotionele factoren: stress, angst, opgewonden, spanning
Hoe kijk je of de stembelastbaarheid bij toekomstige beroepssprekers voldoende zal zijn?
- De actuele laryngale conditie
- Een stembelastingstest
➔ Unie van Europese Foniaters (1987) → 20 min. Lezen op 75-85 dB
➔ Buekers (1998) → fonetograaf
Stemmisbruik
➔ Roepen, krijsen en gillen
➔ Overspannen vocaliseren
➢ Kinderen: dingen imiteren (vliegtuig, auto)
➢ Volwassenen: spreken in een lawaaierige ruimte.
◼ Het hyperkinetisch stemgedrag gaat dan gepaard met extreme spanning in de
nek. Meestal wordt de tong door contractie van intrinsieke spieren dik achteruit
getrokken. De stem klinkt dan geknepen en ruw.
➔ Overdreven veel praten
➔ Revers foneren
➢ Een reverse of omgekeerde fonatie betekent dat men vocaliseert tijdens het
inademen.
➔ Explosief vocaliseren en het gebruik van glottisslagen
➢ Dit bestaat uit het opstapelen van lucht onder de glottis met stevig gesloten
stembanden, gevolgd door het plots openen met het explosief ontsnappen van lucht
➔ Hoesten en keelschrapen
➔ Spreken in lawaai
Verkeerd stemgebruik
➔ Toonhoogte te hoog, te laag of constrictie
➢ Valse stembanden helpen de ware stembanden met het afsluiten van de doorgang
als er teveel druk uit de longen moet worden tegengehouden. Dit noemen we het
‘afsluit-instinct’ (ventielfunctie) en er valt weinig tegen te doen. Je valse stembanden
liggen valk boven je ware stembanden en in de hierboven beschreven situatie zullen
ze tegen elkaar aan gaan schuren. Dit noemen we constrictie. Onder constrictie
, verstaan we dus het bol gaan staan van de ware stembande, waardoor ze tegen de
valse stembanden aan gaan schuren.
➔ De luidheid te zacht of te sterk
➔ De stemkwaliteit hees, ruw of met wilde lucht, te wijten aan:
➢ Een ademspanning die te veel of te weinig subglottisdruk veroorzaakt
➢ Te weel of te weinig stemgeving
➢ Habitueel gebruik van een pulsatiestem of lichte stem
➢ Te veel of te weinig constrictie
➢ Ongelijkmatigheden (tremoren)
➔ De stemkwaliteit kelig, nasaal door een gestoorde balans in de resonantie.
Stemkwaliteit
- Stemgeving
➔ Afonie (habitueel fluisteren of gespannen fluisteren)
➢ Er is wel een nadering van de stembanden, maar achteraan blijft ter hoogte van de
kraakbenige glottis een driehoekige ruimte, de fluisterdriehoek.
➔ Wilde lucht
➢ Onvoldoende sluiting tijdens de gesloten fase van de trillingscyclus, er ontsnapt
voortdurend lucht doorheen de glottis die niet aan het trillen gebracht is.
➔ Ruwheid
➢ Wordt gekenmerkt door een aperiodisch geluid (ruis met onregelmatige
stembandvibraties), golfbewegingen zijn niet synchroon
➔ Heesheid
➢ Combinatie van ruwheid en wilde lucht. Een onvolledige sluiting van de stembanden
over de gehele lengte.
- Wijze van stemgeving
- Stemcontrictie
➔ Subjectieve klachten: globusgevoel,
➔ Verhoogde druk in bovenste slokdarmsfincter
➔ Hyperkinesis (overactieve rusteloosheid)
- Stemplaatsing
➔ Elke stoornis in de balans oraliteit/ nasaliteit/ keligheid word als afwijkend beschouwd
➢ Emotionele problemen → farynx stijf en gespannen → weinig resonantieruimte
boven de stembanden
➢ Slappe spiertonus → stemgeluid dat intensiteit mist en dikwijls vergezeld is van een
nasaal bijgeluid
➢ Spanning in de tong → veranderingen geven in de orofarynx → verstoord stemgeluid
- Ademhaling – houding
➔ Afwijkende ademhalingspatronen
➢ Spreken op expiratorische reservelucht ➔ ademt eerst het tidal volume uit en
foneert dan pas.
➢ Te weinig luchtvolume → fonatiequotiënt, fonatietijd
➢ Foutief ademhalingstype → te veel inspanning, halen diep thoracaal of claviculair
(sleutelbeenademhaling) adem, gevolgd door een snelle, ongecontroleerde uit
ademing en meestal gepaard met een sterke larynxconstrictie.
➢ Invers adempatroon → de buikspieren worden bij het inademen gecontralheerd en
bij het uitademen ontspannen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller steffiebruggeman. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.95. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now