Summary
Samenvatting Moraalfilosofie (B000703)
- Course
- Institution
Dit document bevat een samenvatting van de powerpoints en lesnotities.
[Show more]
Seller
Follow
EllaPeeters
Content preview
MORAALFILOSOFIEExamen: helft meerkeuze, helft betoog
Inleiding
Filosofie (kennisleer, metafysica = wat bestaat?, esthetica)
⇒
● ethiek, moraalfilosofie goede daad
⇒
● rechtsfilosofie goede wetten
⇒
● politieke filosofie goede samenleving
H1: Klassieke rechtvaardigingstoets
1: Normatieve problemen: enkel schijnbare oplossingen
Normatief probleem = vraag of bepaalde handeling toegelaten, verplicht of verboden moet
worden mogen dove ouders een doof kind krijgen? mag overheid corona vaccin verplichten?
Mogen wij profeet Mohammed uit de hel halen? we zouden het weglaten door actuele
discussies, maar als ze vroeger vonden dat het wel zo was?
Doel: oplossen normatieve problemen ⇒ wat mag een mens doen? hoe moet een rechter
⇒
oordelen? moeten, mogen, niet-mogen
Oplossing normatief probleem op redelijke rationele manier ⇒ gebruik maken rationele
⇒
argumenten rationele argumentatie - beredeneerde oplossing
● weinig verwijzen naar wat je zelf voelt
● onderscheid tussen feiten en waarden
Onberedeneerde oplossingen
● geloof: religieuze argumenten of verwijzen naar de wil van god ⇒ niet doen in
moraalfilosofie
● emoties, instincten, intuïties
○ emoties kunnen ons dingen laten doen die niet oke zijn
● feitelijke toestand
● naturalistische drogreden
1.1: Geloof
Plato
● Socrates was zijn leraar en voorbeeld
⇒
● heel belangrijk heeft alles onderzocht
Euthyphro
● van voor Plato
● Socrates komt Euthyphro tegen en die is kwaad omdat zijn vader een slaaf had
doodgemaakt
○ Euthyphro geeft zijn vader aan
○ Socrates houdt hem tegen en vraagt waarom doe je dat? ⇒
“omdat dat niet
de wil van God is”
● vermenen van religie en de wil van God dat heeft niets met elkaar te maken
● 2 groepen mensen
○ mensen die denken de wil van God te kennen
○ mensen die het niet kennen
● dilemma van Euthyphro
⇒
○ Zijn redenen zijn onbekend God is willekeurig even goed plicht tot stelen
○ Zijn redenen zijn wel bekend ⇒
God is overbodig even goed redelijke
argumenten
1
, 1.2: Emoties
Je suis un voleur (Charleroi)
● je ziet iemand die kranten verkoopt en heeft ook frigo’s met alcoholische dranken
● de persoon zonder t-shirt is iemand die dranken steelt
● politie heeft andere prioriteiten
● baas van de winkel is het beu en zet de dief ten schande zodat het niet meer
gebeurd
⇒
● winkelbaas is veroordeeld je mag zo niet optreden
Ongenoegen over morele emoties homofobie, lijfstraffen
Grenzen van morele intuïties geen of onduidelijk antwoord bij nieuwe problemen
Democratie vraagt rechtvaardiging motiveringsverplichting
Emoties geven dikwijls ook geen antwoord (klimaat)
Je kan niet verwijzen naar je buikgevoel als je moet beslissen over mensen en zeker niet als
het belangrijke beslissingen zijn
Mensen zijn in staat zich in te leven in een dier en empathie te voelen, maar ze zijn ook in
staat om mensen wat aan te doen
1.3: Feitelijke toestand
Feiten en normen worden door elkaar gehaald
● feitelijke informatie kan belangrijk zijn in normatieve kwesties
● normatieve vraag: wat is het doel van de samenleving? ⇒
deze vraag moet je eerst
beantwoorden voor je kan praten over het nut van een gevangenisstraf
Veel naar verwijzen!!
Beginnen met de feitelijke toestand en overgaan naar normatief oordeel
Feitelijke toestand Normatief oordeel
verklaren rechtvaardigen
begrijpen aanvaarden
voorspellen verwerpen
naturalistische drogreden (naturalistic fallacy)
Feitelijke informatie is belangrijk in debat, maar gevaar is dat men zich beperkt tot die feiten
Mensen die dat onderscheid tussen feitelijke toestand en normatief oordeel niet kunnen
maken belanden in een naturalistische drogreden (naturalistic fallacy)
Wat is het nut van gevangenissen?
● wanneer je vrij komt neemt de kans op recidive toe
● kans dat men weer in de misdaad terecht komt is groter als je lang gestraft bent
○ MAAR is geen goede reden om te zeggen dat gevangenisstraffen zinloos zijn
2
, 2: Normatieve problemen: de rationele benadering
Moeilijk te aanvaarden
Patrick werd bij een pleeggezin geplaatst omdat zijn vader agressief was naar hem ⇒ zijn
vader overlijdt ⇒ hij keert terug naar gezin en wordt verliefd op zijn zus ⇒ hebben seks en
maken 4 kinderen waarvan 3 gehandicapt ⇒ in Duitsland verboden⇒ Patrick veroordeeld
⇒
tot 8 jaar Straatsburg zegt dat er niets verkeerd is aan die straf
Incest: in sommige landen is het verboden (zoals Duitsland) in andere landen niet (in België is het
⇒
ok als je ouder bent dan 18 jaar) er zijn rationele argumenten en irrationele argumenten
2.1: Jeremy Bentham: de morele calculus
Panopticon = ideale gevangenis dat hij had bedacht
Lichaam is gebalsemd (hoofd was niet goed gelukt dus dat is een wassen hoofd)
Bentham was een tegenstander van alles wat met bijgeloof te maken had
Dode lichaam moet je op een rationele manier bekijken
Hij wou een museum van genieën maken ⇒ genieën zouden daar met elkaar in discussie
gaan over grote en morele thema’s (toen kon dat nog niet met machines)
Nut is het belangrijkste in heel zijn filosofie
Nut = iets dat te maken heeft met hedonisme ⇒ nastreven van geluk in positieve zin en
vermijden van leed in negatieve zin
⇒
We zijn altijd op zoek naar nut we zijn tere wezens die niet graag leed ervaren
Utilitarisme - the greatest happiness of the greatest number
● hedonisme
○ nutbalans is becijferbaar
○ zoektocht naar plezier en geluk moeten al het handelen leiden
■ dieren hebben ook geluk en plezier ⇒ hoe zit het dan met de
agro-industrie? mensen hebben geluk door het eten van een varken
maar een varken heeft zelf ook geluk
■ Bentham is een van de eerste dierenrechtenactivisten ⇒zelfs al heb
jij er plezier aan, het leed van die dieren is veel meer ⇒number van
Bentham geldt ook voor dieren
○ niet makkelijk te bepalen ⇒ wat voor de ene persoon leed is, is voor de
⇒
andere plezier individueel verschillen
○ Dwerg Manuel Wackenheim krijgt ongelijk voor de VN-commissie voor de
rechten van de mens die dwergwerpen onwaardig vindt
■ Bentham zou deze uitspraak verschrikkelijk gevonden hebben
● Wackenheim liet zich dwergwerpen en dat was zijn job goed ⇒
in termen van greatest happiness of the greatest number
■ rechter zegt dat het in strijd is met de waardigheid
● consequentialisme
○ alleen rekening houden met de gevolgen
○ Moeder Theresa is het boegbeeld van de kerk
■ is tegen pijnstillers ⇒ God heeft pijn geschapen dus als je pijn hebt
moet je het ondergaan
■ een farmaceutisch bedrijf heeft winst op het oog
● Bentham zou voor het bedrijf zijn omdat ze de wereld beter
maken
● nominalisme
○ enkel werken met individuele balansen, pijn en genot van een individu
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller EllaPeeters. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.89. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
72042 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now