Deelcontext Duitsland
1 Duitse keizerrijk (1871-1918)
Een nieuwe supermacht in Europa
- Voor 1871 was DU verspreid in staten, maar al wel aanhanger van het Nationalisme:
sterke voorliefde voor de cultuur van volk en streven naar de eenheid van dat volk
binnen een nationale staat
- 1871 nieuwe grootmacht in europa: DU door het winnen FR-DU oorlog (1970-1971)
- Na de overwinning stichten van het Duitse keizerrijk, met Pruisische keizer en
rijkskanselier: Wilhelm I en Otto von Bismarck
- Gekroond in versailles: symbolisch want nu is FR niet meer grootmacht
➢ Sterke economie door industrialisatie met spoorlijnen en stoomfabrieken
➢ Sterke politiek en militair door alliantiepolitiek: vriendschapsverdragen sluiten met de
sterke mogendheden op westen(GB,FR) en oosten(RU) Om een oorlog op twee
fronten te voorkomen.
Duitse weltpolitik
- alliantiepolitiek wordt ingeruild door weltpolitik onder leiding van Wilhelm II (1888) en
ontslag Bismarck(1890)
- Wilhelm was namelijk niet tevreden met terughoudende politiek van
Bismarck, DU positie in de wereld versterken → eco groei
- Modern imperialisme: afzet en grondstof
- Conferentie v Berlijn(1884-1885): Du wilde koloniën maar liep al achter. Dit was
bewust van Bismarck want volgens hem zou dit leiden tot verzwakking. Bismarck
organiseert conferentie: doel was spelregels vastleggen voor westerse aanspraken
op delen van Afrika. Je moest effectief besturen
- GB tegenover DU dus weltpolitik geen succes daarom richten op oost-europa
Militarisme en oorlog
- Wilhelm II wilde vlootwet, en dat lukte omdat er veel druk kwam van het volk. Zorgt
voor snelle groei oorlogsschepen/militarisme + toenemende eco groei verontrust GB,
RU, FR
- Versterken door bondgenootschappen
Oorzaken rivaliteit mogendheden Europa:
1. veranderende machtsverhoudingen (DU groei)
2. opkomst nationalisme/militarisme ideeën
3. komen van bondgenootschappen
- Centrale: DU
- Geallieerden: GB, FR, RU
- Gevolg 1914 WOI totale oorlog
- 1918 leidt verliezen, economische uitzichtloosheid → onvrede →
opstand/revolutie
- Dus eind DU rijk 1918 → keizer vlucht → republiek
- 11 nov 1918 wapenstilstand (officieel einde)
De slag bij de Marne
6-9 sept 1941 nadat DU FR de oorlog heeft verklaart gaan DU door BE naar de Marne(FR)
daar werden velen DU gedood. Hierdoor kon DU niet snel FR veroveren: begin
loopgravenoorlog
, 2 Republiek van Weimar (1919 - 1933)
Een roerig begin
- Toen op 9 nov 1918 republiek werd uitgeroepen was er chaos
- De elite en adellijke voelen zich verloren, hebben minder macht. Grootste deel van
het parlement was sociaal democraat en onervaren. Er was geen parlementaire
democratie want de rijksdag werd wel gekozen, maar door de keizer. Hierdoor
hadden elite veel macht
- Grondwet 1919 Republiek van Weimar veranderde dat want nu had de rijksdag te
kiezen wie het land regeert.
Democratisch, maar zwak
Verschillende DU regeringen slagen er niet in een krachtig beleid te voeren, 3 redenen:
1. Veel DU vonden parlementaire democratie een slecht systeem
A. Conservatieve elite: massa is niet in staat om land goed te regeren.
B. Nationalisten(rechtse): zou er alleen tot leiden dat DU verdeeld en zwak zou
zijn. Willen sterke leider
C. Radicale socialisten: streven naar ‘dictatuur van proletariaat’ alleen zo zal
oude elite uitgeschakeld kunnen worden. Communisten proberen
parlementaire democratie te verhinderen door revoluties (o.a. spartakus)
2. Veel DU stellen democratische politici verantwoordelijk voor verlies WOI,
vernederende verdrag van Versailles 1919: vredesovereenkomst ontwapening,
herstelbetalingen.
3. Politici hadden geen oplossing voor economische problemen o.a. door
herstelbetalingen → Du krijgt straf van FR door te laat betalen → FR en BE
bezetten Ruhrgebied 1923, economisch hart DU → Arbeiders verzetten zich
→ DU massaal geld drukken → inflatie → VS helpt met Dawesplan(1924) met
leningen en ruhrgebied terug → later youngplan voor verzachting DU →
1929 beurskrach
→ VS eist geld terug → Wereldcrisis → werkloosheid → politieke onrust
De opkomst nationaalsocialisme
- NSDAP Hitler deed het volk beloftes:
➢ eco herstel
➢ verwerping verdrag van versailles
➢ sterk leiderschap
➢ eind chaos/verdeeldheid
- Massapartij door propaganda → 1933 Hitler rijkskanselier met steun van
conservatieve elite → opbouw totalitair regime: regering die bijna volledig
controle heeft over dagelijks leven van mensen in poli, cult, gods en eco opzicht
- Hij verbood politieke partijen/vakbonden + minder vrijheid van meningsuiting
- Kwam goed uit dat Rijksdag in brand kwam (1933) → zo kon Hitler beweren dat
de communisten dat hebben gedaan voor machtsovername → zo kreeg hij
parlement zover om machtigingswet aan te nemen: parlement draagt
bevoegdheden over aan de regering, zodat die zonder democratische
toestemming vergaande maatregelen kan nemen → eind republiek van
Weimar
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller yaelvanhoogeveen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.88. You're not tied to anything after your purchase.