Class notes
Werkgroep week 4 Openbare zaken (woord voor woord uitgetikt)
- Course
- Institution
Werkgroep week 4 Openbare zaken (woord voor woord uitgetikt)
[Show more]
Seller
Follow
madiha_e
Reviews received
Content preview
Werkgroep Overheid en Privaatrecht: Openbare zakenOpgave 1
Welk recht is van toepassing op openbare zaken in eigendom van de overheid?
Overheidseigendom van openbare zaken wordt naar geldend recht opgevat als gewoon eigendom
in privaatrechtelijke zin. Dit brengt met zich dat ook overheidseigendom van openbare zaken
primair onderworpen is aan het BW. Daarnaast zijn uiteraard ook publiekrechtelijke
rechtsnormen van belang. Op openbare zaken is een mix van privaat- en publiekrechtelijke
regels van toepassing. Op overheidseigendom zijn de regels van het BW van toepassing. Te
denken valt aan de algemene vermogensrechtelijke bepalingen (boek 3), de bepalingen over
zakelijke rechten (boek 5), de algemene verbintenissenrechtelijke regels (boek 6) en de regels
ten aanzien van koop en huur (boek 7). Titel 5.3 BW bevat enige bepalingen die in het bijzonder
van belang zijn voor overheidseigendom van openbare zaken. In dit verband valt te wijzen op
art. 5:25-5:28 BW.
Dat op overheidseigendom en daarmee op de eigendom van openbare zaken de regels van het
BW van toepassing zijn, neemt niet weg dat ook publiekrechtelijke rechtsnormen (de
algemene beginselen van behoorlijk bestuur) van toepassing zijn (art. 3:14 jo. art. 5:1 lid 2
BW en art. 3:1 lid 2 Awb). In bijzondere publiekrechtelijke wet- en regelgeving zijn
specifieke regels met betrekking tot openbare zaken opgenomen (bijv. Wegenwet,
Waterstaatwet 1900 en provinciale en gemeentelijke verordeningen). Het voorgaande
illustreert dat op openbare zaken niet alleen een mix van privaat- en publiekrechtelijke regels
wordt toegepast, maar dat er eveneens een cocktail van verschillende publiekrechtelijke regels
van toepassing is.
Opgave 2
Ten aanzien van openbare zaken wordt onderscheid gemaakt tussen gewoon en bijzonder
gebruik.
a. Leg uit wat onder gewoon en bijzonder gebruik wordt verstaan. Illustreer uw antwoord
aan de hand van voorbeelden met betrekking tot openbare wegen.
Voor het antwoord op de vraag wat als gewoon gebruik van een openbare zaak
heeft te gelden komt het aan op het karakter van de bestemming dan wel de
functie van de betreffende openbare zaak en de concrete situatie. Aan de hand
van de concrete omstandigheden van het geval moet bekeken worden wat de
openbare bestemming precies is en welk gebruik gewoon dan wel normaal is.
Soms bevat de bijzondere wet algemene uitgangspunten met betrekking tot het
gewone gebruik van een openbare zaak. In art. 14 Wegenwet is bijvoorbeeld
bepaald dat de rechthebbende op en de onderhoudsplichtige van een weg alle
verkeer op de weg hebben te dulden. Hieruit valt een gebruiksrecht voor eenieder
af te leiden, namelijk dat eenieder de openbare weg mag gebruiken voor het
verkeer (dus lopen, fietsen, autorijden, parkeren, kinderen die spelen etc.).
Het bijzonder gebruik is ander gebruik dan het gewone gebruik. Bijzonder
gebruik van de openbare weg is bijv. het plaatsen van een marktkraam op de
openbare weg of het organiseren van wedstrijden waarvoor de openbare weg
1
, afgezet moet worden. In het arrest Amsterdam/Geschiere was het plaatsen van een
snackbar ook bestempeld als bijzonder gebruik van de openbare weg.
b. Waarom is dit onderscheid juridisch relevant?
Normale gebruik: de overheid als eigenaar van een openbare zaak moet het
gewone gebruik toelaten en kan dit niet verbieden of aan voorwaarden verbinden
op grond van haar privaatrechtelijke bevoegdheden. Er geldt een duldplicht. Die
vormt een beperking van het uitgangspunt dat de eigenaar vrijelijk over zijn zaak
kan beschikken (art. 5:1 BW). In art. 14 Wegenwet is bijv. bepaald dat bij
openbare wegen het verkeersgebruik moet worden geduld. Dat er een duldplicht
is, staat er niet aan in de wet dat ook het gewone gebruik beperkt kan worden, zij
het dat dit alleen kan als daar een basis voor te vinden is in het publiekrecht.
Bijzonder gebruik: ten aanzien van bijzonder gebruik ligt dit anders en kan de
overheid als eigenaar wel privaatrechtelijke bevoegdheden aanwenden. Als er
sprake is van bijzonder gebruik dan kan de eigenaar in beginsel:
- dit gebruik verbieden of toestaan op grond van de eigenaarsbevoegdheid
(privaatrechtelijke toestemming tot gebruik)
- privaatrechtelijke regels stellen voor het gebruik
- via het privaatrecht vragen om een financiële vergoeding als tegenprestatie
voor dit gebruik
Opgave 3
De gemeente Nunspeet is eigenaar van een bospad. Aan de ene kant van het bospad woont de
heer Schouten. Schouten woont al jaren op deze plaats en gebruikt dit pad als uitweg en plaatst
daarop ook voertuigen. Het is voor hem alleen mogelijk om bij zijn woning te komen via dit
bospad en een eigen oprit heeft hij niet. De gemeente staat dit gebruik toe. Sinds een paar jaar is
de heer Groeneveld ook aan dit pad gaan wonen en wel aan de overkant van Schouten. Het is
voor hem wel mogelijk om via een andere route bij zijn huis te komen en hij heeft zelf een oprit,
maar hij wil net als zijn buurman ook en wel op dezelfde wijze gebruik maken van het bospad.
Hij wil met name zijn busje op dit bospad parkeren. Schouten is het hier niet mee eens. Hij
gebruikt het bospad al sinds jaar en dag en Groeneveld moet zijn busje maar parkeren op zijn
eigen oprit. Het conflict tussen de buren loopt hoog op en leidt tot pesterijen en bedreigingen
over en weer. De gemeente wordt in dit conflict betrokken en weigert op grond van haar
eigendomsrecht Groeneveld de toestemming om zijn busje te parkeren op het pad.
Groeneveld wil het hier niet bij laten zitten en wendt zich tot de rechter. Hij wil via de
rechter afdwingen dat de gemeente het hem toestaat om zijn busje te parkeren op het bospad. Hij
stelt zich in dit verband op het standpunt dat het bospad een openbare weg is.
a. Waarom is het belangrijk of het bospad wel of niet een openbare weg is?
Omdat het normaal gebruik van een openbare zaak door de gemeente geduld moet
worden. Het normale gebruik van een openbare zaak mag niet afhankelijk worden gesteld
van een privaatrechtelijke toestemming. De gemeente heeft immers een duldplicht.
Daarnaast geeft art. 14 Wegenwet aan dat de gemeente alle verkeer (dus ook parkeren
zoals dhr. Groeneveld vordert) op de weg heeft te dulden. Verkeersgebruik van de
openbare weg behoort tot het normale gebruik en dient geduld te worden. Als het niet als
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller madiha_e. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.31. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67096 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now
Recently viewed by you
