Class notes
6. Werkgroep Overheidsrechtspersonen (woord voor woord uitgetikt)
- Course
- Institution
6. Werkgroep Overheidsrechtspersonen (woord voor woord uitgetikt)
[Show more]
Seller
Follow
madiha_e
Reviews received
Content preview
Werkgroep 6 Overheid en Privaatrecht: OverheidsrechtspersonenDe Wet op de inlichtingen en veiligheidsdiensten (Wiv) regelt de bevoegdheden van de
AIVD en de MIVD. Naar aanleiding van hevige kritiek op deze wet besluiten de
verantwoordelijke ministers dat de Wiv zal worden aangepast.1 In het bijzonder moet de
rol van de onafhankelijke toezichthouder worden verstevigd. De toezichthouder zal de
naam krijgen van Toezichthouder op de inlichtingen en veiligheidsdiensten (Tiv). Zijn
taak is de AIVD en de MIVD in de gaten te houden.
1. Welke rechtsvorm dient de Tiv te krijgen? De wens is enerzijds dat de Tiv in
voldoende mate onafhankelijk is, maar anderzijds ook dat de ministers er enige
invloed op kunnen uitoefenen. De ambtenaren die de wetswijziging voorbereiden
zijn er nog niet helemaal uit. Moeten zij nu kiezen voor een publiekrechtelijke of
een privaatrechtelijke rechtsvorm? Zij willen daarbij ook rekening houden met
de zichtbaarheid van de Tiv.
a. Geef aan welke publiekrechtelijke rechtsvorm moet worden gekozen en welke
argumenten daarvoor pleiten.
Er dient gekozen te worden voor een publiekrechtelijke rechtspersoon op
grond van art. 2:1 lid 2 BW. Aan de Tiv is rechtspersoonlijkheid bij of
krachtens de wet toegekend. In de bijzondere wet (Wiv) wordt
rechtspersoonlijkheid aan de Tiv toegekend. OF
Om precies te zijn lijkt het gezien de wens verstandig om voor een
zelfstandig bestuursorgaan als publiekrechtelijke rechtsvorm te kiezen. Een
zbo is een bestuursorgaan dat hiërarchisch niet ondergeschikt is aan het
politiek verantwoordelijke bestuursorgaan. Op het niveau van de centrale
overheid is een zbo niet ondergeschikt aan een minister. De zelfstandige
positie brengt met zich dat het politiek verantwoordelijke bestuursorgaan
niet de bevoegdheid heeft aan het zelfstandige bestuursorgaan concrete
aanwijzingen te geven. Dit sluit niet uit dat het politiek verantwoordelijke
bestuursorgaan wel algemene aanwijzingen geeft aan het zelfstandige
bestuursorgaan. De minister kan beleidsregels vaststellen met betrekking tot
de taakuitoefening door het zelfstandig bestuursorgaan (p. 78-79 Handboek).
Zbo maakt dan onderdeel uit van de Staat als publiekrechtelijke
rechtspersoon.
b. Geef aan welke privaatrechtelijke rechtsvorm moet worden gekozen en welke
argumenten daarvoor pleiten.
Indien de Tiv door de overheid is opgericht (dan wel mede opgericht of doen
opgericht) of de bestuursleden of de leden van de raad van commissarissen
(raad van toezicht) in meerderheid benoemt dan wel op een andere grond de
bevoegdheid heeft om overwegende invloed uit te oefenen dient gekozen te
worden voor een overheidsstichting als privaatrechtelijke rechtsvorm.
1
Dit is een fictieve casus. Iedere overeenstemming met de werkelijkheid berust op
toeval.
, c. Heeft u een voorkeur voor de publiekrechtelijke of privaatrechtelijke vorm?
Wat zijn de belangrijkste ijkpunten? (U kunt daarvoor eventueel
terugverwijzen naar uw antwoord bij onderdeel a en b.)
IJkpunten:
– Rechtsstatelijke vereisten
– Toepasselijk publiekrecht
– Beïnvloedingsinstrumenten
– Herkenbaarheid
• Beïnvloedingsinstrumenten: voor de beïnvloeding van de
rechtspersoon door de overheid maakt het betrekkelijk weinig uit of de
rechtspersoon een publiekrechtelijk of privaatrechtelijke karakter heeft:
aan de overheid kunnen in beginsel dezelfde beïnvloedingsmogelijkheden
worden toegekend. Het komt aan op de keuzen die in de
instellingswetgeving dan wel in de statuten of de sectorspecifieke
wetgeving voor de beïnvloedingsmogelijkheden zijn gemaakt. Gezien het
voorgaande kan gesteld worden dat dit geen belangrijk ijkpunt vormt voor
de keuze tussen een privaatrechtelijke of publiekrechtelijke
rechtspersoon.
• Rechtsstatelijke vereisten: met de eisen van de rechtsstaat wordt
gedoeld op de rechtsbeginselen van legaliteit, rechtszekerheid, verbod van
misbruik van bevoegdheid, rechtsgelijkheid en non-discriminatie en
toegang tot het recht. Deze normen zijn van publiekrechtelijke herkomst
en dus niet van toepassing op privaatrechtelijke rechtspersonen (alleen
van toepassing op bestuursorganen). De idee van de rechtsstaat wordt in
de literatuur vaak als argument tegen het gebruik van privaatrechtelijke
rechtspersonen voor publieke taken aangevoerd.
• Toepasselijk publiekrecht: de abbb’s zijn alleen van toepassing op
bestuursorganen in de zin van de Awb en dus niet op privaatrechtelijke
overheidsrechtspersonen (zie het arrest RZG/ComforMed). Maar bij de
invulling van open normen zoals de redelijkheid en billijkheid dient
ingevolge art. 3:12 BW rekening te worden gehouden met algemeen
erkende rechtsbeginselen. Dit maakt het mogelijk om met de norm van de
redelijkheid en billijkheid tot hetzelfde resultaat te komen als met de
abbb’s. De abbb’s kennen weliswaar een zorgvuldigheidsbeginsel en een
vertrouwensbeginsel, maar niet gezegd is dat die tot dezelfde
toepassingen leiden als hun privaatrechtelijke evenknie. Het
gelijkheidsbeginsel en het motiveringsbeginsel maken geen onderdeel uit
van de redelijkheid en billijkheid. De abbb’s zijn ook meer gedifferentieerd
van karakter dan de redelijkheid en billijkheid. Dit brengt met zich mee
dat de toepasselijkheid van de abbb’s een toegevoegde betekenis kan
hebben. Let op: aan zo een privaatrechtelijke rechtspersoon kan toevallig
openbaar gezag wordt toegekend. Dan zegt Awb dat het bestuur van zo
een privaatrechtelijke overheidsrechtspersoon een b-bestuursorgaan is en
dan zijn de abbb’s er wel van op toepassing.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller madiha_e. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.82. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now