SMV Geschiedenis
H7: Koningen, heren en denkers (1600 – 1800)
§7.1 “Absolutisme”
Absolutisme: een regeringsvorm waarin de koning alle macht heeft en zelf
boven de wet staat.
Bij het absolutisme zijn vier terreinen te onderscheiden:
Politiek. De koning nam zelf alle beslissingen en accepteerde geen
tegenspraak.
Militair. Een permanent leger van beroepssoldaten en geen verkoop van
rangen aan de adel.
Economisch. Mercantilisme: de economische leer volgens welke staat de
eigen economie kan stimuleren door export te bevorderen en import te
beperken.
Religieus. Eenvormigheid en koning verklaart droit divin: het goddelijk
recht op grond waarvan de koning met absolute macht regeert.
Ook buiten Frankrijk, waar Lodewijk XIV zich als absolute koning opstelde, zette
het proces van centralisatie verder door:
Rusland. Absolutisme; van 1631 tot 1917 lag de macht alleen in de handen
van de Romanov familie.
Pruisen. Gedeeltelijke absolutisme; na de Dertigjarige Oorlog, 1618 tot
1648, ontwikkelde deze vormalige staat van Duitsland zich tot een
grootmacht waarin elk kenmerk van absolutisme, buiten de geloofsvrijheid,
verscheen.
Republiek der Nederlanden. Geen absolutisme; na de Tachtigjarige oorlog,
1568 tot 1648, lag de souverniteit bij verschillende bestuursorganen.
Engeland, Ierland en Schotland. Bijna geen absolutisme; er ontstond rond
1975 een oorlog tussen de katholieke koning Jacobus II en het protestante
parlement. Deze riep de hulp in van Willem III, die Jacobus II versloeg en
zelf koning werd. Hierbij werd de protestante koning/stadhouder Willem III
de grote tegenspeler van de katholieke, absolute vorst Lodewijk XIV.
De strijd op de Britse eilanden leverde twee belangrijke werken op:
Leviathan door Thomas Hobbes. Hierin stelt de schrijver dat de mens zijn
natuurrecht, het geheel van goed en kwaad die ieder mens kan
doorgronden vanuit zijn geweten; het natuurrecht zou uitgaan boven de
geschreven wetten en elk mens het recht geven op vrijheid en
gelijkwaardigheid al voorzien bestaande wetten daar niet in, zou moeten
overdragen aan een souverein.
Two treatises of government door John Locke. Hierin stelt de schrijver dat
een regering geen absolute souverein is, maar slechts regeert op basis van
vertrouwen. Als een regering zich ten opzichte van het volk misdraagt
mogen zij het vertrouwen opzeggen en een andere regering kiezen.
§7.2 “Burgelijke cultuur en hofcultuur”
Burgelijke cultuur: een cultuur wordt bepaald door burgers en niet door hof,
adel of kerk.
Deze cultuur was in de Nederlandse Republiek aanwezig, er was immers weinig
adel en al helemaal geen koning.
De kunst en cultuur kreeg een enorme impuls, omdat de burgers erg rijk waren
en de grote hoeveelheid migranten die naar de Nederlandse Republiek trokken.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller wendedbruin. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.93. You're not tied to anything after your purchase.