Summary
Samenvatting MEMO Geschiedenis H4, H5, H6 & H7
- Course
- Level
Samenvatting van MEMO Geschiedenis H4, H5, H6 & H7, zelf geschreven.
[Show more]
Seller
Follow
wendedbruin
Content preview
Geschiedenis H4, H5, H6 & H7H4: De late middeleeuwen (1000 – 1500)
§4.1 “De steden komen weer tot bloei”
Agrarische samenleving naar agrarisch-urbane samenleving.
Oorzaken van de toename van opbrengsten in de landbouw:
Drieslagstelsel: een manier om een graanakker zo nuttig mogelijk te
gebruiken, door in een jaar een derde van het jaar in de herfst te zaaien,
een derde van het jaar in de lente en een derde van het land braak te
laten liggen.
Gebruik van woeste gronden als landbouwgrond.
Ijzeren ploegen.
Gevolgen van de toename aan opbrengsten in de landbouw:
Bevolkingsgroei.
Meer handel.
Gevolgen van de toename aan handel:
Nieuwe steden.
Koningen en landsheren gingen zich bemoeien met de handel.
Ontstaan geldeconomie: een economie waar geld het voornaamste
ruilmiddel is.
Door de groeiende zelfstandigheid van de steden nam de macht van de adel af
en verzwakte het feodale stelsel.
Privileges: een uitzonderlijk voorrecht van een bepaalde persoon of een groep
personen.
Stadsrecht: het recht van een plaats op eigen bestuur en rechtspraak.
Burgerij: de belangrijkste groep bewoners van een stad, de mensen met
burgerrecht.
Patriciers: lid van een machtige familie in een stad.
Gilde: een vereniging van mensen met hetzelfde beroep die de gezamelijke
belangen behartigt.
§4.2 “De expansie van de christelijke wereld”
Drie vormen van expansie, de uitbreiding van een gebied of invloed:
Tegen de islamitische Moren in het Iberisch schiereiland.
Reconquista: de verovering door christelijke vorsten van het islamitische
deel van het Iberisch schiereiland (Spanje en Portugal).
Tegen de Arabieren en Turken in het heilige land.
Kruistochten: een militaire onderneming om het heilige land (Oosten van
het Middellandse Zeegebied) te veroveren of te verdedigen.
Tegen de heidense Slaven en Balten in Oost-Europa.
Gevolgen kruistochten/expansie:
Veel doden.
Aanraking van Europa met Arabische wetenschap en filosofie.
Handel tussen Arabie en Italie.
Ketter: iemand die een ander geloofsleer aanhangt dan de officiele.
Inquisitie: een kerkelijke rechtbank die ketters berechtte.
§4.3 “De strijd tussen paus en keizer”
Tweezwaardenleer: de gedachte dat de wereld uit een geestelijke en
wereldlijke machtssfeer bestaat.
Geestelijke macht: de macht over de kerk en haar leer, de paus.
Wereldlijke macht: de macht over alles buiten de kerk en haar leer, de keizer.
, Deze twee machten kwamen rond 1000 in een openlijke machtsstrijd.
Lekeninvestituur: de officiele inwijding van een geestelijken door een leek.
Investituurstrijd: het conflict tussen de keizer en de paus over het benoemen
van bisschoppen.
Er was geen duidelijke winnaar van de strijd.
Westers schisma: de tijdelijke scheuring in de westerse (katholiek) kerk
waardoor de kerk twee elkaar tegenwerkende pausen had, een in Rome en een in
Avignon.
§4.4 “Het ontstaan van machtige staten”
Centralisatie: het streven van heersers om hun gebied vanuit een punt te
besturen en in het gehele grondgebied gelijke wetten en belastingen in te
voeren.
Het proces van centralisatie verliep verschillend.
Duitsland. Centralisatie mislukt want het gebied is te groot/verdeeld en de
vorst wordt gekozen door machtige edelen.
Frankrijk. Centralisatie lukt deels want de vorst wint van de edelen,
vergroot dus zijn grondgebied, en er was eenheid ontstaan door de oorlog
tegen Engeland.
Engeland. Centralisatie lukt voor een groot deel want door Magna Carta
(1255) werken de edelen en vorst samen en de veroveraar van het land,
Willem de veroveraar, voert centralisatie in.
H5: Veranderend mens- en wereldbeeld (1500 – 1600)
§5.1 “De renaissance”
Renaissance: periode tussen 1300 en 1600, waarin niet langer het hiernamaals
centraal stond, maar de mens in het hier en nu. Ook wel de wederboorte van de
klassieke oudheid genoemd.
In Europa voltrok zich een mentaliteitsverandering, op gebied van mensbeeld en
wereldbeeld.
Mensbeeld: de ideeën die mensen hebben over zichzelf en de mensen om hen
heen.
Wereldbeeld: de ideeën die mensen hebben over de hun bekende wereld.
Het ideaalbeeld werd de uomo universale, Italiaans voor de universele mens.
Uomo universale: de ideale mens uit de tijd van de renaissance, die uitblinkt op
alle terreinen van het leven, zoals wetenschap, kunst en literatuur.
Humanisme: de cultuur van geleerden uit de tijd van de renaissance.
Humanisten oriënteerden zich sterk op de cultuur uit de oudheid.
Tijdens de renaissance werd er teruggekeken naar de cultuur van de Klassieke
oudheid. Dit zorgde voor verandering op gebied van literatuur, kunst en
politiek/wetenschap ten opzichte van de middeleeuwen. De ideeën van het
humanisme zijn door de uitvinding van de boekdrukkunst snel verspreid.
Michiavellisme: de leer van de Italiaanse denker Nicollo Michiavelli, die
beschreef hoe een heerser moest handelen als hij het belang van de staat hoger
stelde dan dat van individuele burgers; vaak opgevat als een aanbeveling voor
pure machtspolitiek.
Middeleeuwen Renaissance
Literatuu Religieuze teksten in Latijn Vooral niet-religieuze teksten in
r door geestelijken. landstaal door meerdere groepen.
Kunst Religieuze onderwerpen met Verschillende onderwerpen met
aandacht voor de aandacht voor de manier waarop
symbolische gedachte van het onderwerp werd uitgebeeld,
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller wendedbruin. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.35. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67418 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now